نمایشگاه کتاب مسکو و دو نکته اساسی برای ایران

به‌گزارش خبرگزاری برگزیده های ایران، درحالی چهارشنبه گذشته سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسکو با ۳۰۰ غرفه فعال و محوریت ادبیات کودک و نوجوان آغاز به کار کرد که ایران نیز با بیش از ۶۰۰ عنوان کتاب در موضوعات مختلف در این نمایشگاه شرکت کرده است.

این درحالی است که براساس سیاست‌های جدید در غرفه ایران تقریباً نزدیک به ۵۰ درصد از عناوین موجود به زبان روسیه ترجمه شده و با توجه به محوریت اصلی این دوره از نمایشگاه کتاب مسکو یکی از رویکردهای اصلی غرفه ایران در این نمایشگاه تبادل اطلاعات برای همکاری هرچه بیشتر ناشران ایرانی با طرف روسیه‌ای در بخش ادبیات کودک و نوجوان است.

ضرورت تبادل فرهنگی ایران و روسیه در زمینه کتاب‌های کودک

به این ترتیب با درنظر گرفتن محوریت موضوعی این دوره از نمایشگاه مسکو که کتاب‌های کودک و نوجوان است و به همین دلیل مسئولان این رویداد نخستین نمایشگاه بین‌المللی کتاب کودکان مسکو را به عنوان بخشی از این دوره نمایشگاه درنظر گرفته‌اند.

این درحالی است که یک ویژگی مهم برپایی نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب در کشورها می‌تواند تبادل تجربیات و دستاوردها در زمینه کتاب کودک و در نتیجه تبادل دستاوردهای حوزه تعلیم و تربیت میان ملت‌ها باشد.

از این رو توجه به کتاب کودک، اهمیت تعلیم و تربیت را به عنوان یک مسئله مهم اجتماعی بازنمایی می‌کند. بنیادهای زندگی اجتماعی انسان بر پایه تعلیم و تربیت استوار است. ثبات و تکامل اجتماعی رابطه‌ای دوسویه با فرهنگ و گسترش آن دارد و رسیدن به تکامل، ضرورت مسئله تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش را مطرح می‌کند. در جوامع باثبات و تکامل یافته در طول تاریخ نهادهای آموزشی و پرورشی نقش مهم را ایفا کرده‌اند.

از سویی دیگر غور در تاریخ تفکر بشری نشان می‌دهد که مسئله تعلیم و تربیت همیشه مورد توجه متفکران برجسته همه جوامع بوده و برای آن به عنوان اصلی‌ترین و پایه‌ای‌ترین مسئله در راه تکامل اجتماع و رسیدن به مدینه فاضله، دستورالعمل‌ها و راهکارهایی داشته‌اند. برای غنای مباحث تعلیمی در دوران معاصر پژوهشگران می‌توانند به همسنجی تطبیقی آرای تربیتی متفکران برجسته جامعه خود با جوامع دیگر بپردازند.

قطعاً کتاب‌های کودک منتشر شده در هر کشور نتیجه و برآیند اندیشه‌ها و مباحث کلان تعلیمی و تربیتی میان متفکران و بزرگان اندیشه و فرهنگ آن کشور است. بنابراین یک ویژگی مهم نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب در کشورها می‌تواند تبادل تجربیات و دستاوردها در زمینه کتاب کودک و در نتیجه تبادل دستاوردهای تعلیمی و تربیتی باشد.

 هر دو کشور ایران و روسیه از پیشینه فرهنگی و تمدنی غنی و مهمی برخوردارند. فرهنگ و ادبیات کلاسیک دو کشور نیز طرفداران بسیاری در سطح جهان دارد و تبادلات فرهنگی میان ایران و روسیه همیشه برکات بسیاری برای میراث بشری داشته است. تبادل تجربیات ایرانیان و روس‌ها در زمینه کتاب کودک نیز می‌تواند اتفاقات مهمی را رقم بزند، چرا که به نحوی تبادل اندیشه‌های تربیتی نیز به شمار می‌رود. مراکز فرهنگی دو کشور می‌توانند نقش مهمی در روند این تبادل ایفا کرده و منابع مهم را برای ترجمه و انتشار به یکدیگر معرفی کنند.

ادبیات پایداری ایران فرصتی قابل توجه

در همین حال، علاوه بر ادبیات کودک و نوجوان در بخش ادبیات پایداری نیز ایران با درنظر گرفتن تاریخ معاصر خود فرصت‌هایی قابل توجه برای جلب نظر مخاطبان در نمایشگاه کتاب مسکو دارد به این ترتیب که مفاهیم ترویج شده در ادبیات پایداری ایرانیان مورد تایید همه آزاده‌مردمان در سراسر جهان است و به دلیل فرازمانی و فرامکانی بودنش محدود به مرزهای سیاسی نمی‌شود و به همین دلیل ترجمه و انتشار این آثار به دیگر زبان‌ها گام مهمی در پیشبرد امر دیپلماسی فرهنگی ایران است.

یکی از مولفه‌های شناختی ایران معاصر مفاهیم مقاومت و پایداری است. پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی(ره) در سال ۱۳۵۷ باعث شد تا مرزهای جدیدی برای جبهه‌های آزادی خواهی بوجود بیاید و ایران بدل به اصلی‌ترین پایگاه مبارزه مستضعفان جهان علیه مستکبران شود.  این موضوع باعث شد تا نظام استکبار جهانی ملت ایران را تحت سخت‌ترین حملات اعم از نظامی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی خود قرار دهد. حملاتی که تاکنون به انحا گوناگون ادامه داشته است. بنابراین از همان روزهای نخستین پیروزی انقلاب تاکنون، همیشه جبهه نبرد علیه استکبار باز بود و حماسه‌های گوناگون خلق می‌شد. حماسه‌هایی که به توسعه و غنای ادبیات مقاومت و ادبیات پایداری کمک بسیاری کردند. به همین دلیل مطالعه و مرور این منابع را یکی از بهترین راه‌ها برای شناخت فرهنگ ایران معاصر دانسته‌اند.

مفاهیم ترویج شده در ادبیات پایداری ایرانیان مورد تایید همه آزاده‌مردمان در سراسر جهان است و به دلیل فرازمانی و فرامکانی بودنش محدود به مرزهای سیاسی نمی‌شود. به همین دلیل ترجمه و انتشار این آثار به دیگر زبان‌ها گام مهمی در پیشبرد امر دیپلماسی فرهنگی ایران خواهد بود.

/