آخرین روند سند ملی مسجد/ میرمحمدیان: یک دستگاه واحد برای امر مسجد لازم است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، مدت‌هاست که طرح «تدوین سند ملی توسعه، گسترش و تقویت نهاد مسجد و سامان بخشی و راهبری آن» از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است. بنا به پیشنهاد دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب جلسه ششم مورخ ۱۳۹۹/۰۵/۰۴ ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور، «سازمان تبلیغات اسلامی موظف است با همکاری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سند ملی توسعه، گسترش و تقویت نهاد مسجد و سامان‌بخشی و راهبری آن را از زمان ابلاغ با رعایت چارچوب تدوین اسناد ملی حوزه فرهنگ تدوین و به ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور ارائه کند. اجرای این مصوبه منوط به رعایت الزامات متناظر اعم از عدم اختصاص منابع مالی و تشکیلاتی جدید و عدم مغایرت با مقررات لازم الاجرای مرتبط است.» این طرح از سوی معاون اول رئیس‎جمهور و رئیس ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور دولت وقت به نهاد مربوطه ابلاغ شد، اما تاکنون از تنظیم سند و اجرای آن خبری نیست جز آنکه سازمان تبلیغات اسلامی مسئولیت تنظیم سند را بر عهده بنیاد هدایت قرار داده است.

سیدناصر میرمحمدیان، مدیرعامل بنیاد هدایت در گفت‌وگو با خبرگزاری برگزیده های ایران، درباره روند پیشرفت این سند در شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: سند ملی مسجد تاکنون ۱۲ بار توسط بنیاد هدایت ویرایش شده است که ۸ بار آن در کمیته تخصصی و ۴ بار آن پس از ارسال به شورای عالی انقلاب فرهنگی بود؛ آخرین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص پیگیری سند ملی مسجد، دو هفته قبل در مشهد مقدس و با حضور دستگاه‌های مرتبط به امور مساجد برگزار شد.

عدم مردمی بودن مساجد و نامشخص بودن مدیریت آن

مدیرعامل بنیاد هدایت با اشاره به مشکلات این روزهای مساجد گفت: در حال حاضر بزرگ‌ترین مشکل مساجد، مردمی نبودن آن و حکمرانی نامشخص در زمینه مدیریت امور آن است؛ مشکل دیگر این است که جایگاه مسجد به درستی شناخته نشده و فهم درستی از مسجد توسط دست‌اندرکاران مسجد وجود ندارد. جدا از طراحی نقش جدید در جامعه برای مساجد، مدیریت بخش‌های داخلی مساجد از جمله مدیریت امامان مساجد، تأمین منابع مالی مساجد و نهاد متولی اداره مساجد در کنار سایر چالش‌ها و مسائل، مورد بازبینی و باز طراحی قرار گرفته است و تحولات بزرگی در این زمینه ایجاد خواهد شد.

یک دستگاه واحد برای امر مسجد لازم است

وی افزود: البته این امر به تنهایی و با یک متولی محقق نخواهد شد و میسر کردن آن نیازمند برخی پیش‌نیازها است که حمایت و همکاری برخی دستگاه‌ها را طلب می‌کند، اما تعیین تکلیف و اجرای این امور یا به قولی، دست گرفتن و هدایت اصل ماجرا نیازمند وجود یک دستگاه واحد است. در همین راستا یکی از بندهای این سند از تشکیل شورایی متشکل از تمامی دست‌اندرکاران امورات مساجد خبر می‌داد که کارهای دبیرخانه‌ای آن شورا توسط بنیاد هدایت مدیریت می‌شد.

حل معضل موازی‌کاری با سند ملی مسجد

میرمحمدیان با اشاره به اینکه بدون شک در شرایط فعلی که ۱۹ دستگاه مدعی مدیریت و در دست گرفتن امور مساجد هستند، اجرای سند تحول مسجد را اقدامی بزرگ در زمینه حکمرانی مساجد و جلوگیری از موازی کاری‌های موجود دانست.

اردکانی: انجام خدمات اجتماعی با محوریت مساجد جزو عبادت است

بر پایه این گزارش این سند ابعاد گسترده‌ای را در تمام جهات، در راستای رسیدن به مسجد تراز اسلامی شامل شده است؛ مهدی ناظمی اردکانی، دبیر کارگروه مدیریت کلان دستگاه‌های فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی در این باره می‌گوید: ضرورت داشت که برای مساجد نقش مؤثری در همه عرصه‌ها تعریف شود، چرا که مساجد تنها پایگاه عبادت نیست، اگر چه نقش اصلی مساجد پایگاهی برای عبادت و بندگی تعریف شده است، اما انجام خدمات اجتماعی با محوریت مساجد هم جزو عبادت است.

وی با اشاره به نقش محوری بخش مساجد در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی گفت: این نقش‌های مساجد زمینه‌ساز تقویت نظام جمهوری اسلامی و فرهنگ دینی نیز سبب کاهش‌ آسیب‌های اجتماعی است.

علاوه بر این با وجود تأکیداتی که حجت الاسلام قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در نشست‌ها نسبت به همگرایی نهادها و رسیدن به تشکلی واحد برای حکمرانی بر مساجد داشته‌ است، باید منتظر ارائه اولیه پیش‌نویس سند ملی مسجد و بازخوردهای آن از سوی متولیان امر مسجد ماند. ما نیز معتقد بر اقدام عجولانه نیستیم منتها شاید با گذشت سه سال از تصویب و ابلاغ این طرح، باید حداقل شاهد ارائه پیش‌نویس آن از سوی سازمان تبلیغات اسلامی و دریافت نظرات و پیشنهادات و انتقادات کارشناسان امر باشیم. 

/