آشنایی با مردی مسیحی که عشق او به امام علی (ع) شهرت جهانی پیدا کرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، عرض ارادت و شیفتگی فرهیختگان و دانشمندان ادیان و مذاهب دیگر نسبت به ساحت امیر مؤمنان امام علی (ع) چندان تازگی ندارد. پیش از این‎ها، «جرج جرداق» مسیحی، اهل لبنان که عشق و میل به مولای متقیان را از قوم و قبیله خود آموخته بود اثری جهانگیری با نام «الامام علی صوت العداله الانسانیه» آفریده بود و البته پیش و پس از او هم، بودند افراد دیگری که مرد رستگاری و عدالت را در آثار، مکتوبات و آفرینش‌‎های هنری خود ستایش کرده‎اند.

جرج جرداق نسبت به سایر دانشمندان و عالمان غیرمسلمان، موقعیتی ممتاز دارد و جهان او را به عنوان سرحلقه شیفتگان و عاشقان امام علی علیه‎السلام در میان مسیحیان، قلمداد می‎کند.

سال ۱۹۲۶ میلادی در جدیده مرجعیون واقع در جنوب لبنان در یک خانواده مسیحی متولد شد. پدر و مادرش منتسب به یک قبیله یمنی بادیه نشین بودند و نسبت به مسائل فرهنگی، علمی و ادبی و آموزش اهتمام خاصی داشتند. آنها به حضرت علی (ع) بسیار ارادت داشتند و بر سر در خانه خود، سنگی را نصب کرده بودند که روی آن جمله «لا فتی الا علی، لا سیف الا ذوالفقار» حک شده بود. برادر بزرگش به نام فواد جرداق شاعر و زبان‌شناس بزرگ لبنان بود، که تألیفات زیادی دارد.

جرج جرداق دوره ابتدایی را در شهر خود به پایان رساند. بعد از آن به بیروت که یکی از مراکز مهم آموزش عربی محسوب می‏‌شد، سفر کرد. او با نبوغ ذاتی، علاقه و شوق به کسب علم و تلاش شبانه‌روزی، پیشرفت فوق‌‏العاده‏‌ای در تحصیل داشت.

از دوازده سالگی با تشویق برادر بزرگش به مطالعه نهج البلاغه پرداخت و بخش‏‌های زیادی از این کتاب را حفظ کرد. جرج جرداق در سنین کودکی همواره با قرآن و نهج البلاغه مأنوس بود و مدام آنها را مطالعه می‌‏کرد. سیزده سال بیشتر نداشت که اولین اثر خود را به صورت نمایشنامه‌‏ای منظوم، در رابطه با آداب دوستی نوشت.

بعد از پایان تحصیلات، تدریس ادبیات و فلسفه اسلامی را در دانشگاه بیروت بر عهده گرفت و ضمن تدریس به عنوان نویسنده با مطبوعات عربی و همچنین با رادیو تلویزیون لبنان همکاری داشت. علاوه بر این شعر می‏‌سرود و اشعارش از حیث زیبایی، وزن و موسیقی ممتاز بود، به طوری که بسیاری از خوانندگان مشهور عرب، اشعار جرج جرداق را برای آوازهای معروف و ماندگار خود انتخاب می‌کردند.

یکی از مهم‏ترین آثار جرج جرداق که آن را در ۲۸ سالگی نوشته کتاب «امام علی(ع)، صدای عدالت انسانی» است که در سال ۱۹۵۸ میلادی منتشر شد. این کتاب در پنج جلد تدوین شده است و انتشار آن به عنوان یک حادثه عظیم در جهان اندیشه اسلامی، نظر بزرگان شیعه و سنی را به خود جلب کرد.

هنگامی که از جرج جرداق سؤال می‏‌کنند که انگیزه‌‏اش از تألیف این کتاب چه بوده؟ او پاسخ می‏‌دهد: «من معتقدم که اختلاف زیادی بین اسلام و مسیحیت وجود ندارد، انسانیت، همه ادیان را در یک نقطه جمع می‏‌کند. همه ادیان در واقع یک دین هستند و اختلاف بین ادیان، در حقیقت ناشی از اختلاف زمانی و شرائط حاکم بر زمان‏‌های مختلف است.»

او ادامه می‏‌دهد: «در دوران کودکی موقعی که از مدرسه خارج می‏‌شدم، زیر درخت بلوط می‏‌نشستم و به حفظ کردن سوره‏‌های قرآن و خطبه‏‌ها و مواعظ امام علی (ع) می‏‌پرداختم. با چنین حال و هوایی چگونه می‌‏توانستم درباره نهج البلاغه چیزی ننویسم، در حالی که قانون اساسی دل‏‌انگیز نهج البلاغه، مهم‏ترین متون فلسفی و ادبی عرب را که هر دانشجویی به آن نیاز دارد، در خود جای داده است.»

«از آغاز تحصیل در مدرسه و دانشگاه، با این موضوع آشنا و مأنوس بودم و دریافتم که علیرغم آن چه نویسندگان معروف مانند عفاد و دیگران درباره امام علی (ع) نوشته‏اند، درباره زندگی امام علی (ع) تحقیق برجسته‏‌ای انجام نگرفته و نویسندگان تنها به اثبات حقانیت او در ولایت و خلافت پرداخته‌‏اند، لذا این انگیزه در من بوجود آمد که درباره نهج البلاغه فکر کنم و به چیزی که دیگران، از پرداختن به آن باز مانده‏‌اند، بپردازم.»

بعضی از آثار جرج جرداق، درباره حضرت علی (ع) و نهج البلاغه، که به زبان فارسی ترجمه شده است عبارتند از: امام علی (ع) صدای عدالت انسانی، توسط سید هادی خسروشاهی و مرحوم استاد مصطفی زمانی در شش جلد و شگفتی‏‌های نهج البلاغه، توسط فخرالدین حجازی.

جرج جرداق، در مورد یزید و سرداران او چنین می‌نویسد: «یزید وارث همه بدی‌های اسلاف خود بود و از آنها نیز فزون داشت. از هر نوع شرارت و فساد و اعمال شیطانی که دیگر مردمان بدکار و بی‌آبرو دارند یزید بهره گرفته بود. آن اندازه که یزید شیفته لذت و شهوت بود، دیگران نبودند.»

/