به گزارش برگزیده های ایران از شهرستان دشتی، استان بوشهر قطب کشت گوجه فرنگی خارج از فصل کشور است و شهرستان دشتی یکی از قطبهای اصلی کشت این محصول در استان بوشهر محسوب میشود، اما بسیاری از کشاورزان گوجهکار شهرستان دشتی طی سالهای اخیر خسارات جبرانناپذیری را در این زمینه متحمل شدهاند، به گونهای که ناچار شدند به کشت محصولات دیگر روی آورده و محصولاتی نظیر کنجد، کدو، تنباکو و … را جایگزین کشت گوجه فرنگی نمایند و از حالت تکمحصولی خارج شوند.
رونق بازار خرید و فروش تنباکو در سالهای اخیر، افزایش قیمت آن و به صرفه بودن کشت آن از سوی دیگر، باعث شده است تا کشاورزان شهرستان دشتی به کشت تنباکو تمایل بیشتری نشان دهند.
در سطح استان بوشهر محصول تنباکوی روستای بنیاد در شهرستان دشتی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و پیشینه کشت و کیفیت آن باعث شده است تا خریداران زیادی از دیگر نقاط کشور از جمله شهرهای اهواز، گناوه و شیراز نیز برای خرید این محصول مراجعه کنند.
کشت تنباکو
تنباکو یا توتون، گیاهی با برگهای پهن است که در اصل به آمریکای شمالی و جنوبی رشد میکرد و امروزه در سراسر جهان کشت میشود. به برگهای خشک و بریده شدهٔ این گیاه هم تنباکو میگویند. این گیاه به طور معمول پانزده تا بیست و پنج سانتیمتر رشد میکند. برگهای آن بزرگ و پهن بوده و حدود نیم متر ارتفاع دارند که دارای شیرهٔ چسبنده ای است.
این محصول، یک کالای با ارزش در اقتصاد کشورهایی چون کوبا، هند، چین و ایالات متحده ی آمریکا است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام کرده است که تنباکو بیشترین علّت مرگ قابل پیشگیری در جهان است و تخمین زده که اکنون عامل مرگ پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در سال است.
میزان مصرف تنباکو در کشورهای توسعهیافته، بدون تغییر مانده یا کاهش داشته است، امّا در کشورهای در حال توسعه مانند ایران در حال افزایش است.
روشهای برداشت تنباکو
یکی از روش های برداشت محصول تنباکو، بریدن ساقه آن است. در استان بوشهر به ویژه شهرستان دشتی نیز برداشت آن به همین روش است؛ در این روش، پس از بزرگ شدن برگها، گیاه از ساقه چیده می شود. بعد از درو کردن، تنباکو به اصطلاح باید بهبود یابد. هدف از این کار، خشک کردن برگها و ایجاد رنگ حقیقی در آنهاست. یک برگ تنباکو به وسیله حرارت، هوا یا خورشید قابل بهبود یافتن است.
روش بهبود یافتن تنباکو با هوا برای برگهایی که به روش چیدن ساقه درو شده باشد، مفید است که باید در معرض هوا قرار گیرد. بهبود با خورشید نیز روش دیگری برای بهبود یافتن آن است و سایر اشکال تنباکو در مجاورت با نور خورشید بهبود می یابند بدین صورت که باید مقابل نور خورشید آویزان شوند.
فصل برداشت توتون و تنباکو
محمد کارگر از کشاورزان نمونه روستای بنیاد در منطقه کاکی، در گفتگو با خبرنگار برگزیده های ایران در شهرستان دشتی بیان کرد: تنباکو معمولا در دو مرحله کشت میشود؛ یک مرحله زودرس است که معمولا از نیمه مهرماه تا آبانماه بذر تنباکو را میکاریم و سپس در اوایل آذرماه نشاء آن را جهت کاشت به زمین اصلی منتقل میکنیم. کشت دیررس تنباکو نیز نشاء آن در بهمنماه کاشته میشود.
کارگر با اشاره به اینکه زمان شخم زدن زمین پای تنباکوها در کشت زودرس، از روز بیستم دیماه آغاز میشود، افزود: هرس کردن بوتههای تنباکو از اواخر بهمنماه شروع میشود و در پنج تا شش مرحله این کار صورت میگیرد.
وی که از کشاورزان موفق و جوان روستای بنیاد است، زمان بریدن ساقه تنباکو و جابجایی آن جهت خشک کردن و بهبود برگ تنباکو در کشت زودرس را از نیمه اردیبهشتماه عنوان کرده و گفت: برای جابجا کردن تنباکو نیز از دو روش استفاده میشود، یا پس از بریدن ساقه، آن را دوباره در حالت ایستاده در زمین قرار میدهند، و یا آن را روی سطح زمین میخوابانند تا تا برگهای تنباکو در معرض هوا و نور خورشید بهبود بیابد.
کارگر ادامه داد: در روش نخست برداشت تنباکو دیرتر انجام میشود زیرا قسمت بریده شده آن دوباره در زمین قرار میگیرد و هوای کمتری به آن میرسد و دیرتر خشک میشود. اما در روش دوم تنباکو زودتر خشک شده و آماده برداشت است، چون قسمت بریده شده آن آزاد بر روی زمین خوابانده شده، بهتر هوا به آن میرسد و زودتر خشک میشوند.
وی با بیان اینکه در مرحله بهبود دادن برگ تنباکو، در روش نخست که در زمین کاشته میشود وزن آن زیاد کاهش پیدا نمیکند، اما در روش دوم وزن برگها بسیار سبکتر میشود، اضافه کرد: پس از سپری شدن دو ماه از بریدن ساقه تنباکو و قرار دادن در معرض هوا و آفتاب، زمانی که برگ تنباکو کاملا خشک شد، از مردادماه که هوای منطقه رطوبتی میشود و برگ تنباکوها در اثر شرجی هوا نمناک و خیس میشود، آنها را جمعآوری کرده، به صورت خاصی دسته بندی کرده و در کارتن یا کیسههای پلاستیکی جای داده و جهت عرضه به خریداران بستهبندی میشوند.
خرید تنباکو فقط از طریق مرکز دخانیات
رئیس اداره بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر در گفتگو با خبرنگار برگزیده های ایران در شهرستان دشتی اظهار داشت: جهت خرید تنباکو از کشاورزان، اخذ مجوز حمل و خرید از مرکز برنامهریزی و نظارت بر دخانیات کشور(تهران) ضروری است و فقط خود شرکت دخانیات مجاز به خرید تنباکو از کشاورزان است.
مهران متوطن تاکید کرد: در صورت مواجهه نیروی انتظامی با حمل بدون مجوز تنباکو، کالای آنها ضبط شده و خودشان نیز برای پرداخت جریمههای سنگین به تعزیرات هدایت میشوند.
وی با بیان اینکه خرید تنباکو از کشاورزان توسط دلالان، غیرقانونی است و صادرات آن به کشورهای حوزه خلیج فارس نیز غیرقانونی بوده و قاچاق کالا محسوب میشود، تصریح کرد: مجوز کشت تنباکو از مرکز برنامهریزی و نظارت بر دخانیات کشور صادر میشود، ولی در حال حاضر دولت زیاد به کشاورزان فشار نمیآورد.
ایجاد تعاونی تنباکو، راه حل فروش بهتر
رئیس اداره بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر با اشاره به اینکه در سازمان صنعت، معدن و تجارت مجوز توزیع کالاهای دخانی صادر میشود و به وسیله آن، صاحبان مجوز میتوانند از دخانیات تنباکو خریداری کنند، بیان داشت: بهترین روش برای جلوگیری از تضییع حقوق کشاورزان، ایجاد یک تعاونی روستایی است که این تعاونی روستایی میتواند محصول تنباکوی کشاورزان را بفروشد و یا با کارت بازرگانی صادر کند و سود حاصل از این عملیات به جیب کشاورزان برگردد.
با تنوعبخشی به محصولات کشاورزی و باغی در شهرستان دشتی و فراهم نمودن زمینه برای خارج شدن از حالت تکمحصولی و بهرهگیری از مشاورههای علمی و همچنین تجهیزات میتوانیم نهایت بهرهوری را از زمینهای حاصلخیز و مستعد شهرستان داشته باشیم.
مدیران جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر و شهرستان دشتی میتوانند با حمایت از کشاورزان و برنامهریزی، اعطای تسهیلات، مشاورههای علمی و فراهم نمودن تجهیزات لازم در راستای بهرهبرداری بیشتر و استفاده بهینه از زمینهای مستعد استان و شهرستان دشتی هم زمینه اشتغال و هم خروج از حالت تک محصولی را فراهم آورند.
انتهای پیام/ع
