احیای روابط با کشورهای عربی؛ عزم ایران و کویت برای ارتقای روابط

مهسا مژدهی: روابط ایران و کویت همزمان با قطع رابطه ایران و عربستان به سطح کاردار تنزل یافت و هم اکنون با توافق اخیر با عربستان مذاکرات با کویت و سایر کشورهای عربی آغاز شده است.

فراز و نشیب روابط

روابط ایران و کویت از زمستان ۱۳۴۰ با گشایش سفارت کویت در تهران آغاز شد. تا سقوط شاه در ایران، روابط دو کشور متاثر از روابط ایران و عربستان در قالب استراتژی دوستونی ریچارد نیکسون در منطقه و نقش هژمونیک ایالات متحده در خلیج فارس قرار داشت. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران تا مقطع کنونی این روابط فراز و فرودهایی را به خود دیده که ناشی از رقابت تهران و ریاض و خصومت ایران و آمریکا در منطقه بوده است. مثلا سردی روابط در پی حمله سال ۱۳۹۴ به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد یا کاهش و قطع روابط در سال ۱۳۶۰ به خاطر جنگ تحمیلی و جانبداری کویت از رژیم بعث عراق. با پایان جنگ و ناشی از سیاست خارجی توسعه‌گرای دولت سازندگی در ایران کویت سفارت خود را در تهران بازگشایی کرد و ایران هم در سال ۱۳۶۹ نخستین کشوری بود که حمله صدام و اشغال کویت را محکوم کرد و خواستار عقب‌نشینی ارتش عراق از این کشور شد.

از این تاریخ تا اواسط دهه ۹۰ شمسی، روابط ایران و کویت همچون روابط ایران با دیگر دولت‌های شورای همکاری خلیج فارس وضعیت نوسانی قابل توجهی به خود ندید و به شیوه کج‌دار و مریز ادامه پیدا کرد. اگرچه کویت همچون عمان و در سال‌های اخیر قطر روابط به نسبت بهتری از مثلث عربستان، امارات و بحرین با ایران داشته و تلاش کرده مواضع منعطف‌تری را نسبت به ایران به عنوان همسایه شمالی داشته باشد. با این حال دو اتفاق در چند سال گذشته روابط ایران و کویت را وارد فاز تنش کرد. بعد از اعدام شیخ نمر و حمله عده‌ای خودسر به سفارت عربستان در تهران، دولت کویت در اقدامی هماهنگ با تعداد دیگری از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تعداد دیپلمات‌های خود را در ایران کاهش داد و سفیر خود را برای مشورت به کویت فراخواند چنان که در مدت ۷ سال اخیر سفارت این کشور در تهران در سطح کاردار در تهران مشغول به فعالیت بوده است.

مذاکرات ایران و کویت از کجا شروع شد؟

بعد از اینکه تهران و ریاض به توافقی برای از سر گیری روابط خود رسیدند، کویت هم چراغ سبز خود را برای ارتقای روابط با ایران نشان داد. این هفته آخرین وضعیت روابط حقوقی و مرزی در زمینه تحدید حدود دریایی و بهره‌برداری مناطق مشترک مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت. سر دسته تیم مذاکره کننده ایران در این کشور علی باقری بوده است.

علی باقری، معاون سیاسی وزارت امور خارجه امروز با منصور عباد العتیبی، قائم مقام وزارت خارجه کویت در تهران دیدار و درخصوص موضوعات دوجانبه و همکاری های منطقه ای و بین المللی و همچنین همکاری دو کشور در مجامع بین المللی گفت و گو و تبادل نظر کرد.

باقری در این دیدار با اشاره به تلاش‌های گسترده انجام شده برای ارتقای روابط فی‌مابین در چهارچوب سیاست های دولت سیزدهم مبنی بر گسترش روابط با همسایگان، از ادامه این تلاش‌ها در همه ابعاد سیاسی، اقتصادی، کنسولی و فرهنگی خبر داد.

معاون سیاسی وزارت خارجه با اشاره به روابط خوب دو کشور، خواستار افزایش رایزنی‌ها و مشورت‌های سیاسی و تسریع در اجرای تفاهمات دو جانبه شد.

قائم مقام وزارت خارجه کویت نیز با اشاره به پیوندهای مشترک و تاریخی روابط دو کشور، از سیاست همسایگی دولت آقای رئیسی تمجید و ابراز امیدواری کرد که این سیاست موجب پیشرفت و توسعه همکاری های دوجانبه و منطقه ای و بهبود ثبات و امنیت در منطقه شود.

او همچنین از توافق صورت گرفته بین ایران و عربستان سعودی برای از سرگیری روابط و بازگشایی سفارتخانه‌ها تمجید کرد.

دو هیات توافق کردند که رایزنیهای حقوقی را بطور منظم ادامه داده و دور بعدی مذاکرات در کویت برگزار شود. البته این نخستین سفر مقامات پس از سال‌ها قطع روابط نبوده است. کمیسیون مشترک کنسولی ایران و کویت، پس از حدود ۷ سال امروز دوشنبه ۹ آبان- ۳۰ اکتبر در کویت با حضور مقامات وزارت امور خارجه دو کشور برگزار شذ. موضوعات مختلفی از قبیل صدور روادید اتباع ایرانی، مشکلات مربوط به ایرانیان مقیم کویت و نیز مسائل مرتبط با لنج‌ها و شناورهای تجاری از جمله محورهای گفت‌وگوی میان دو کشور در این نشست قرار گرفته بود.

۳۱۱۳۱۲