اردوغان در رویای رشد اقتصادی و مردم ترکیه در باتلاق بحران اقتصادی

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد بین‌الملل برگزیده های ایران، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، اخیرا گفته است که کشورش یکی پس از دیگری در حال شکستن رکوردهای صادرات و رشد اقتصادی در جهان است.

اردوغان گفته که ترکیه قوی‌تر از گذشته از بحران کرونا عبور کرده و در حال بالا رفتن در رده‌های بین المللی است.

رئیس جمهور ترکیه تاکید کرده که برخلاف انگلیس کشورش با کمبود گاز مواجه نیست و شبیه فرانسه هم مردم برای گرفتن کمک‌های غذایی صف نکشیده‌اند.

درواقع این اظهارات نشان‌دهنده ذهنیت اردوغان نسبت به شرایط اقتصادی ترکیه است، اما در بطن ماجرا شرایط جور دیگری است.

در یک بازار ماهی‌فروشی یک ماهی‌فروش می‌گوید، رئیس جمهور ما می‌گوید، در اروپا مردم برای پیدا کردن غذا در حال سَرَک کشیدن در سطل آشغال‌ها هستند و این ذهنیت اردوغان است، اما وی باید به اینجا بیاید و با شرایط واقعی مردم روبرو شود و متوجه شود که قشر متوسط ترکیه چگونه در حال گذران زندگی هستند. البته دیگر قشر متوسطی باقی نمانده و این چیزی است که اتفاق افتاده است.

یک ماهی‌فروش دیگر نیز می‌گوید: قدرت خرید مردم از بین رفته و ما می‌بینیم که مشتریانمان پول ندارند و به خاطر همین کار برای ما خیلی سخت شده است.

ارزش لیر ترکیه از ابتدای سال جاری تاکنون حدود ۲۰ درصد ارزش خود را از دست داده و درواقع بدترین عملکرد را در میان ارزهای بازارهای نوظهور داشته است.

آمارهای رسمی هم حاکی از آن است که نرخ تورم در ترکیه در ماه سپتامبر به بالاترین سطح خود در دو سال و نیم گذشته رسیده و شاهد افزایش شدید قیمت‌ها در بازار مسکن و اجاره نیز بوده‌ایم.

آمار شهرداری‌ها حاکی از آن است که قیمت مسکن در ترکیه در طول بحران کرونا به طور متوسط ۶۶ درصد بالا رفته است و هیچ نشانه‌ای از فروکش کردن این بحران نیست.

یک مشاور املاک در ترکیه می‌گوید: هم‌اکنون یک خانه برای اجاره دارم که قیمت آن ۷۵۰۰ لیر در ماه است که معادل ۷۵۰ تا ۸۰۰ یورو می‌شود، اما همین یکی دو ماه پیش اجاره این خانه ۴۵۰ یورو بود.

این مشاور املاک تاکید کرد: شرایط اقتصادی تأثیر شدیدی روی قیمت‌ها گذاشته و انتظار داریم طی ماه‌های آینده هم قیمت‌ها همین جور بالا بروند.

دانشجویان از جمله کسانی هستند که بیشترین آسیب را از شرایط کنونی اقتصادی ترکیه دیده‌اند. با باز شدن صدها دانشگاه خصوصی و غیرانتفاعی در ترکیه تعداد دانشجویان به شدت افزایش یافته همین چند هفته پیش بود که صدها نفر از آنها جنبش «اشغال پارک‌ها و مکان‌های تفریحی» را به راه انداختند و شعار آنها این بود که «ما پناهی نداریم». این اقدام به سرعت از سوی اردوغان محکوم شد.

وی در یک سخنرانی گفته بود که آیا کسانی که پارک‌ها و مکان‌های تفریحی را اشغال می‌کنند واقعا دانشجو هستند؟ آنها تروریست هستند و از خارج آمده‌اند تا تروریسم را در ترکیه گسترش دهند.

یک دانشجو در این باره می‌گوید: اردوغان باید به خیابان‌ها و پارک‌ها بیاید و شرایط را ببیند و سپس درباره اینکه به ما ترویست بگوید، دوباره فکر کند.

جان دنیس، یک دانشجوی ۲۴ ساله وکالت است. وی توانسته با چند دانشجوی دیگر یک خانه یک خوابه زیر همکف اجاره کند و برای اینکه سهم خود از اجاره را پرداخت کند، به عنوان خدمتکار رستوران در حال کار است.

وی می‌گوید: من مجبور هستم شب‌ها به عنوان خدمتکار کار کنم؛ چراکه چاره دیگری نیست. در ترکیه میلیو‌ن‌ها دانشجو مثل من وجود دارند که مجبور هستند، حتی در شغل‌های سطح پایین کار کنند و این در واقع مشکل اصلی است. ما چگونه می‌توانیم درس بخوانیم، اگر کار پیدا نکنیم که اجاره خانه را پرداخت کنیم.

نکته متناقض اینجاست که در حالی دولت ترکیه دم از شکستن رکوردهای صادرات و رشد اقتصادی می‌زند که مردم این کشور در حال فقیرتر شدن هستند.

ولسی یولوسوی، یکی از اساتید دانشگاه یدیتپ در استانبول می‌گوید: ارقام مرتبط با رشد اقتصاد ترکیه نشان‌دهنده آنچه در زندگی و جیب مردم می‌گذرد نیست. اختلاف جدی بین چگونگی زندگی کردن مردم و آمارهای رسمی وجود دارد. چیزی که مهم است درآمد است و چیزی است که مردم به دست می‌آورند و در این منظر ما نمی‌توانیم درباره رشد صحبت کنیم. آمارها در این زمینه حتی از میزان مورد انتظار کمتر است و در شرایط کنونی ما شاهد رشد منفی درآمد مردم هستیم.

حزب عدالت و توسعه که اردوغان از دل آن بیرون آمد، زمانی حزب جوانان، آینده و رشد اقتصادی بالا بود، اما حالا با گذشت ۲۰ سال و با در نظر گرفتن آنکه حدود دو سال دیگر در سال ۲۰۲۳ قرار است انتخابات عمومی در ترکیه برگزار شود، جایگاه اردوغان بسیار متزلزل شده است.

البته بد شدن اوضاع اقتصادی در ترکیه مربوط به این یکی دو سال نیست و به طور کلی طی سال‌های گذشته و به دلایل مختلف از جمله دخالت دولت در امور بانک مرکزی این کشور همین طور شاهد پایین آمد ارزش لیر و قدرت خرید مردم در این کشور هستیم. البته کرونا هم در این مسیر بی تأثیر نبود چراکه باعث شد تا ورود گردشگر به ترکیه به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

یکی از مبانی اقتصاد ترکیه ورود گردشگران خارجی است و تا پیش از این این مسیر یکی از اصلی‌ترین منابع تامین ارز خارجی در این کشور بوده است.

از سوی دیگر ترکیه مدتی است که از سیاست تنش صفر در زمان تصدی مولود چاووش اوغلو بر وزارت امور خارجه ترکیه، حالا به تنش صد درصد رسیده و تقریبا با اکثر کشورهای حول و حوش خود در تنش سیاسی به سر می‌برد. از یک طرف بخشی از خاک سوریه را اشغال کرده و از سوی دیگر در عراق نیز حضور دارد و با دیگر همسایه‌های خود از جمله یونان و قبرس هم در حال جنگ و دعواست.

فضای سیاسی داخل ترکیه هم خیلی جالب نیست؛ چراکه رئیس جمهور این کشور با گذشت ۵ سال از یک کودتای ناموفق چندساعته، همچنان مصر به بگیر و ببندهاست و هرازگاهی خبر می‌رسد چند نفر از افراد رده بالا یا متوسط در این کشور به خاطر ظن دخالت در این کودتا و یا ارتباط با سازمان‌دهندگان آن دستگیر می‌شوند.

ترکیه زمانی یکی از نزدیکان آمریکا در منطقه به شمار می‌رفت اما حتی میانه آنکارا با واشنگتن هم چند وقتی است شکرآب شده و هرازگاهی با شکل گرفتن یک تنش حتی سطح پایین لیر افت بیشتری را به ثبت رسانده و اوضاع اقتصادی مردم بدتر می‌شود.

باید گفت که مسئولیت اکثر این سیاست‌ها به عهده شخص رئیس جمهور است؛ چراکه تقریبا در همه آنها حضور مستقیم وی و نفوذش به طور کامل احساس می‌شود.

انتهای پیام/ب