امیرفرزام دهنوی، کارگردان و پژوهشگر حوزه تئاتر درمانی، که از سال ۱۳۹۳ و همزمان با دوران تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد کارگردانی نمایش، فعالیت حرفهای خود را در زمینهی تئاتر درمانی برای کودکان و نوجوانان دارای اختلال طیف اوتتیسم آغاز کرده است.
او در گفتوگویی با برگزیده اظهار داشت: «فرآیند درمان از ارزیابی دقیق پروندههای روانپزشکی، بررسی رفتارهای فردی و انجام تستهای گفتار و تعامل اجتماعی آغاز میشود. پس از آن با همکاری خانوادهها و تیمی متشکل از گفتاردرمانگر، کاردرمانگر و موسیقیدرمانگر، وارد فاز تمرینی میشویم.»
دهنوی درباره تمرینات ارائهشده در این دورهها گفت: «در کلاسهای حضوری، گروهی و آنلاین، از مجموعهای از تکنیکهای خلاقانه بهره میگیریم؛ از جمله فن بیان، آگاهی بدنی، کار با آینه، نقشآفرینی، بداههسازی، نمایشنامهخوانی صوتی، قصهگویی، موسیقیدرمانی، نقاشیدرمانی و روشهایی برگرفته از روانشناسی تحلیلی یونگ، بهویژه مفهوم “سایهها”.»
او افزود: «این کلاسها طی سالها در مراکزی همچون دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، فرهنگسرای اندیشه، پلاتو آکتور، پلاتو کمان و دیگر فضاهای تخصصی برگزار شده است. کودکان در این مسیر مهارتهایی نظیر ارتباط چشمی، صحبت در جمع، ابراز وجود، نظم فردی و مشارکت فعال در گروه را کسب میکنند.»
به گفته دهنوی، برخی از نوجوانان پس از دو تا سه سال تمرین، به سطح قابلتوجهی از استقلال رسیدند؛ بهطوریکه اکنون بهتنهایی با مترو، BRT یا تاکسیهای اینترنتی تردد میکنند، مشغول به کارهای پارهوقت در کافهها هستند و حتی در رشتههایی نظیر مهندسی کامپیوتر در دانشگاه تحصیل میکنند. برای دیگر افراد، برنامههایی در حوزه حرفهآموزی، مهارتهای اجتماعی و آموزش هنرهای کاربردی طراحی شده است.
کارگردان نمایش «بازیگر سایهها» خاطرنشان کرد: «بسیاری از تکنیکهای مورد استفاده در این مسیر، حاصل رساله دکتری من هستند که بر پایهی تلفیق نظریه “سایهها”ی یونگ با تکنیکهای تئاتر درمانی طراحی شدهاند. این روشها هم در زمینه بالینی و هم میدانی، نتایج قابل توجهی در بهبود عملکرد اجتماعی و ارتباطی کودکان طیف اوتیسم، چه در سطح خفیف و چه متوسط، داشتهاند.»
وی افزود: «نتیجهی این تجربه و پژوهش، نگارش نمایشنامهای به نام بازیگر سایهها بود؛ اثری که بر پایه بداههپردازیهای خود بچهها، تلفیق تئاتر درمانی، روانشناسی عمقی و تجربه شخصیام شکل گرفت.»
دهنوی همچنین از نقش مهم سجاد افشاریان بهعنوان تهیهکننده معنوی نمایش یاد کرد و گفت: «همراهی ایشان از سر تعهد، همدلی و باور عمیق به فعالیت فرهنگی با رویکرد اجتماعی بود. او بدون هیچ چشمداشت مادی، از نمایش حمایت کرد و این همراهی سبب شد تا با کیفیت و اطمینان بیشتری وارد مرحله اجرا شویم.»
او در پایان با قدردانی از تمامی همراهان و حامیان این مسیر گفت: «اگر نهادها یا افراد علاقهمند به همکاری در زمینه اشتغالزایی، کارآموزی یا حمایت از نوجوانان باهوش و آموزشدیدهی طیف اوتیسم باشند، ما آمادهی همکاری هستیم.»
گفتنی است، نمایش «بازیگر سایهها» هر روز ساعت ۱۷ در تالار مولوی، با حضور کودکان و نوجوانان طیف اوتیسم به روی صحنه میرود.
۵۹۵۹
