شکسته شدن انحصار آمریکا در فناوری “بازیافت اسیدکلریدریک از اسید سوخته” توسط ایران

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، در مراسم بزرگداشت چهل‌و‌سومین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور، رییس جهاددانشگاهی و برخی از مسئولان لشکری و کشوری در پژوهشگاه رویان از پروژه «طراحی و ساخت واحد بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری» توسط محققان این نهاد رونمایی شد.

علی مهدی‌زاده؛ مدیر مرکز توسعه تکنولوژی سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف در تشریح این طرح گفت: با استفاده از این فناوری، ضمن بازیافت اسیدکلریدریک و کاهش اثرات زیست محیطی، محصول جانبی کلرورفرو نیز تولید می‌شود که در تصفیه آب کاربرد فراوان دارد.

مدیر پروژه طراحی و ساخت واحد بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری، افزود: با اجرای این طرح در مرکز توسعه تکنولوژی، ضمن طراحی مفهومی و پایه و تفصیلی و انجام تحقیقات آزمایشگاهی، واحد پایلوت بازیافت اسید سوخته با ظرفیت ورودی یک تن در روز ساخته و در محل کارخانه شرکت فولاد غرب آسیا به عنوان کارفرمای طرح نصب شد.

وی گفت: این واحد قابلیت افزایش ظرفیت در مقیاس‌های مورد نیاز صنایع فولاد را دارد.

مهدی‌زاده افزود: دستیابی به این فناوری و اثبات تکنولوژی، بدون وجود نمونه مشابه در کشور و بدون انجام مهندسی معکوس و صرفاً با اتکا بر دانش و توانمندی متخصصان جهاددانشگاهی صنعتی شریف انجام شده است.

مدیر مرکز توسعه تکنولوژی سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف، با تشریح فرآیند اسیدشویی و بازیافت اسید افزود: سطح کلاف ورق‌های فولادی که توسط نورد به ضخامت دلخواه رسیده، دارای زنگ زدگی، چربی و آلودگی‌هایی است. در فرآیند اسیدشویی فولاد، زنگ یا اکسید آهن، از روی آهن یا فولاد قبل از ورود به مراحل بعدی از جمله نورد و دیگر تکنیک‌ها، زدوده می‌شود. اسید کلریدریک با غلظت معمولا ۱۷ درصد رایج‌ترین ماده اسیدشویی برای اسیدشویی فولاد است. اسید مصرف شده حاصل از اسیدشویی تحت عنوان اسید سوخته خروجی واحد اسیدشویی بوده و این پسماند اسیدی حاوی آب، اسیدکلریدریک و کلرور آهن است و بازیافت، برگشت به فرآیند و استفاده مجدد آب و اسید موجود در آن، امروزه در سطح دنیا، مورد توجه محققین قرار گرفته است.

وی گفت: در روش تبخیری بازیافت اسید از تبخیر برای جداسازی اجزاء کلرید آهن، آب و اسید کلریدریک استفاده می‌شود. این فرایند یک روش جدید و جایگزین فرایند معمول باز احیای اسید ARP)) که در دمای حدود ۸۰۰ درجه سانتی گراد با شکستن مولکول کلرور آهن، اسید کلریدریک باز احیا می‌شود.

مدیر پروژه طراحی و ساخت واحد بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری، تصریح کرد: در این فرآیند ابتدا اسید سوخته از فیلتر عبور داده شده و به تبخیرکننده منتقل می‌شود. بخار آب و اسیدکلریدریک از بخش فوقانی تبخیرکننده ناگهانی خارج شده و به واحد تقطیر مجدد منتقل می‌شوند و FeCl2 تغلیظ شده از انتهای تبخیرکننده ناگهانی خارج می‌شود. در واحد تقطیر، آب از اسید جدا شده و محلول اسید کلریدریک ۱۷ درصد جرمی حاصل شده و آب قابل استفاده مجدد از خروجی بالای برج تقطیر بدست می‌آید.

عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی گفت: یکی از بزرگترین چالش‌های این طرح وجود شرایط حاد دمای بالا در حضور سیال بسیار خورنده اسیدکلریدریک است که با تلاش و ابتکارات محققین جهاددانشگاهی صنعتی شریف و صنایع داخلی با انتخاب و جایگزینی تجهیزات ضد اسید و مقاوم به دمای بالا بر این چالش فائق آمدند.

مهدی‌زاده، یکی از اثرات زیست محیطی اجرای این طرح را بازیافت کامل پساب اسید و تولید محصول جانبی کلرور فرو عنوان کرد و افزود: پس از تبدیل به کلرورفریک، از آن برای تصفیه آب می‌توان استفاده کرد.

این طرح با حمایت هیئت مدیره و مدیرعامل و همکاری و مساعدت خوب مدیران اجرایی شرکت فولاد غرب آسیا، با دستیابی به فناوری روز دنیا انجام شده است. فناوری بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری در کارخانجات نورد ورق فولادی کاربرد دارد که از واحدهای پایین دستی صنعت فولاد است.

هم‌اکنون، به همت متخصصان مرکز توسعه تکنولوژی سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف، واحد بازیافت اسیدسوخته با ظرفیت ورودی یک تن در روز ساخته و در محل کارخانه شرکت فولاد غرب آسیا به عنوان کارفرمای طرح نصب شده است.

/