نمایشی بزرگ در شهر کوچک الشتر/ ۸هزار مخاطب عاشورایی
نمایشی بزرگ در شهر کوچک الشتر/ ۸هزار مخاطب عاشورایی
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، سه هزار مترمربع مساحت صحنه نمایش است. گرداگرد صحنه را جمعیت عظیم مردم که بیش از هشت هزار نفر تخمین زده میشود احاطه کرده است. هنوز نمایش آغاز نشده اما در هر گوشهای از اطراف صحنه گروههای عزاداری با ذکرهای عاشورایی دیگران را به مشارکت در عزاداری برای حضرت سیدالشهدا علیه لسلام دعوت میکنند.
پیرمردی دور تا دور صحنه میچرخد و اشکریزان و بر سر زنان نوحه میخواند و ذکر میگوید…، چند پیرزن دور هم حلقه زدهاند و بهرسم پیشینیان قوم لک در این عزا هوره سر میدهند و این گونه عزاداری میکنند. کوچکترها به پخش آب و شربت مشغول هستند و از عزاداران حسینی که زیر آفتاب قرار است نظارهگر این نمایش باشند پذیرایی میکنند.
بازیگرانی که بهعنوان سپاه یزید در صحنه هستند از گزند آه و نفرین تماشاگران در امان نیستند. نمایش که آغاز میشود فوج عظیم سپاه یزید وارد میدان میشوند، هر بار که یکی از سپاه حضرت سیدالشهدا(ع) به مصاف لشگر دشمن میرود و به شهادت میرسد صدای گریه و ناله تماشاگران بلندتر میشود. هر چقدر نمایش به انتهای خود نزدیک میشود بیتابی و گریههای مردم بیشتر است، کنترل تماشاگران برای جلوگیری از ورود به صحنه سختتر شده است و علیرغم تلاش تیم انتظامات، مردم سعی میکنند خود را به میانه میدان نزدیک کنند، گویی تماشاگران میخواهند به یاری امام حسین(ع) بروند… .
همذاتپنداری آنها با آنچه در صحنه در حال رخدادن است حیرتآور است…، گویی واقعه کربلا در لحظه در حال رخدادن است و مردم نمیتوانند تاب بیاورند و بایستند و نظارهگر باشند…، با اجرای صحنه شهادت امام حسین(ع) و آتش گرفتن خیمهها گریههای بیامان تماشاگران بیشتر و بیشتر میشود، نمایش پایان میپذیرد اما مردم گویا تازه داغدار شدهاند، دسته به دسته سینهزنی میکنند و به عزاداری میپردازند، شور دیگری در اطراف صحنه بهپا میشود، این حجم از ارادت و علاقه به اهلبیت علیهم السّلام کمنظیر است…
هوا رو به تاریکی رفته اما هنوز خیمهها در آتش میسوزند. پیرزنهای هورهخوان همزمان با سردادن اشعار حزنانگیز به خاموش کردن خیمهها مشغول شدهاند گویا تاب دیدن سوختن خیمهها و بیخانمانی حضرت زینب(س) را ندارند. پیرمرد بیتاب که دور صحنه میچرخید و نوحه میخواند اینبار دور خیمهها میچرخد و غریبانه و تنها عزاداری میکند… .
نمایش روز واقعه نوشته هبتالله یگانه و بهکارگردانی مسلم صالحی اکنون هشت سال است که در شهر الشتر در استان لرستان در روز عاشورای حسینی اجرا میشود، نمایشی که میرود به سنتی همیشگی برای مردمان این شهر تبدیل شود.
پای صحبتهای هبتالله یگانه نویسنده و مسلم صالحی کارگردان این نمایش نشستیم تا با ابعاد مختلف این اثر بیشتر آشنا شویم.
ایده اجرای این نمایش از چهزمانی و با چهنیتی شکل گرفت؟
مسلم صالحی: روز واقعه در حقیقت ادای دینی است از طرف من و همه جامعه هنری شهرستان الشتر به ساحت مقدس اهلبیت(ع)…، بعد از سالها تجربه حضور در صحنه تئاتر دنبال یک فرصت بودیم که نمایشی در خور شأن و مقام این عزیزان را به اجرا برسانیم، از هشت سال پیش اجرای این نمایش شروع شده است و تا امروز سعی کردیم هر سال به تقویت اثر و ارتقاء سطح نمایش بپردازیم.
نگارش نمایشنامه چگونه شکل گرفت؟
هبتالله یگانه: نمایش روز واقعه در سالهای ابتدایی بر بستر یک ایده شکل گرفت، خالق و نویسنده ایده اولیه هم خود آقای صالحی بودند، بعد از چند سال اجرا، سعادتی نصیب من شد که بازنویسی نهایی نمایشنامه را انجام دهم، لیکن لطف و نظر دوستان بود که بعد از بازنویسی من را بهعنوان نویسنده نهایی معرفی کردند.
.
در روایت داستان آیا پایبند به واقعیات بودید یا تخیل و ذهیات نویسنده در اثر وارد شده است؟
هبتالله یگانه: روایت روز واقعه صددرصد مبتنی بر حوادث واقعی روز عاشوراست، برای نوشتن نمایشنامه مطالعات فراوانی صورت گرفت و با توجه به حساسیت ویژه موضوع، در اتاق فکری که از قبل برای این موضوع پیشبینی شده بود قرار بر این شد که روایت چیزی غیر از آنچه در منابع معتبر دینی و تاریخی آمده نباشد. داستان روز واقعه از ظهر عاشورا تا شهادت امام حسین علیه السّلام و اسارت اهلبیت سلام الله علیهم اجمعین را روایت میکند.
تعداد بالای پرسناژ این نمایش قابلتوجه است، از نحوه جذب بازیگران برایمان بگویید.
مسلم صالحی: برای تکمیل گروه بازیگران که امسال به عدد ۳۹۵ نفر رسید، هرساله علاوه بر بازیگران سنوات قبل، برای جذب بازیگر فراخوانهایی منتشر میکردیم که امسال در کمال شگفتی بیش از یکهزار نفر برای بازی در این نمایش داوطلب شدند. برای هدایت بازیگران کارگروههایی تشکیل شد و وظیفه آموزش و هماهنگی هر گروه به تعدادی از هنرمندان باسابقه شهرستان سپرده شد. برای حرکات رزمی از اساتید هنرهای رزمی شهرستان که سوابق متعدد قهرمانی در مسابقات کشوری را دارند استفاده کردیم. علیرغم هزینههای سنگین اما مجبور بودیم برای آموزش سوارکاری و اسبسواری از مربیان زبده کمک بگیریم، در مجموع پروسه آموزش و هماهنگی بازیگران بسیار سنگین، سخت و طاقتفرسا بود که به لطف و یاری خداوند در انجام آن سربلند بودیم.
چند سالی است که این نمایش در میدانی که زمینی خاکی است برگزار میشود، آیا این مکان جای ثابتی برای اجرای این نمایش است؟
مسلم صالحی: یکی از مطالبات اصلی ما از مسئولان شهرستان و استان دقیقاً همین موضوع است، در چند سال گذشته عمده اجراهای ما در زمین بایری که در مرکز شهر و در مجاورت اداره جهاد کشاورزی قرار دارد انجام گرفته است، فضای فعلی بسیار ایدهآل است، هرچند جانمایی مناسبی برای استقرار تماشاگران نشده است اما اگر تدبیری اندیشیده شود از همین فضای فعلی هم میشود به بهترین شکل ممکن استفاده کرد. در همه جای کشور برای گروههای آیینی سنتی که نمایشهای مذهبی اجرا میکنند امتیازات ویژهای برای هرچه بهتر اجرا شدن نمایش قائل میشوند، کما اینکه در بسیاری از شهرستانها جایگاه ثابتی طراحی و ساخته شده است و نمایشهای آیینی نهتنها سالیانه در مناسبات مختلف اجرا شدهاند بلکه آن نمایشها به ثبت کشوری هم رسیدهاند.
.
با توجه به حجم بالای کار، منابع مالی این نمایش از چهطریقی تأمین میشود؟
هبتالله یگانه: بهعنوان کسی که از نزدیک شاهد تلاش و زحمات گروه بزرگ این نمایش خصوصاً آقای صالحی هستم اجازه دهید این سؤال را من پاسخ دهم؛ برای اجرای این نمایش هیچ کمک مالی حتی بهاندازه یک ریال توسط ارگانهای دولتی به نمایش نشده است، تمام هزینههای نمایش که شامل طراحی و ساخت دکورها، ساخت ادوات جنگی، تولید بیش از ۴۰۰ دست لباس، آکساسوار، حملونقل و لجستیک، تدارکات و… است، فقط توسط اعضای گروه، کمکهای مردمی و خیّرین شهرستان تأمین شده است، هزینههای این نمایش بسیار هنگفت و سرسامآور است. علاوه بر گروه بازیگران، حدود ۲۰۰ نفر بهعنوان عوامل اجرایی در این نمایش حضور دارند. دوستانی که با تولید آثار نمایشی ارتباط دارند قطعاً از هزینه تولید آگاه هستند، ادامه روند اجرای این نمایش حمایت همهجانبه همه مدیران و مسئولان شهرستان، استان و حتی مسئولان کشور را میطلبد.
توقع و خواسته شما از مسئولان چیست؟
مسلم صالحی: مسئولان شهرستان تا امروز از نظر سختافزاری همراه ما بودهاند. فرمانداری، شهرداری و شورای اسلامی شهر، دفتر امام جمعه شهرستان، اداره راه و شهرسازی، هلال احمر، اورژانس۱۱۵، نیروی انتظامی، سپاه، آتشنشانی، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و خیلی از ادارات دیگر بهعنوان حامیان معنوی این نمایش همیشه کنار اثر بودهاند اما هزینههای نمایشی در این سطح و این پروداکشن واقعاً از توان ما خارج است و اگر تا امروز این نمایش اجرا شده بهواسطه لطف و مشارکت خیّرین و کمکهای مردمی بوده است، اصلیترین خواسته ما اقدام برای ثبت ملی این نمایش و تعیین و تخصیص مکانی ثابت برای اجرای سالیانه نمایش است، در صورتی که نمایش ثبت شود سایر مشکلات نیز حل خواهند شد.
سخن پایانی.
صالحی: آرزوی قلبی همه عوامل نمایش این است که این اثر توانسته باشد در راه شناخت معارف عاشورا حتی بهاندازه ای کوچک مفید و مؤثر بوده باشد، اما بیانصافی است اگر در اینجا یادی نکنیم از خیّرین عزیزی که بیهیچ چشمداشتی و فقط بهواسطه ارادت به حضرت سیدالشهدا(ع) حامی این نمایش بودهاند؛ خیّرین عزیز آقایان غلام جوانمرد، حسین ولینیا، مریدعلی ساکی، کیانوش حسنوند، رئیسعلی مهدیپور، عباس رشنو، حمزهعلی بهرامآبادی، قدرتالله مؤمنی، هبتالله رضایی، امیر شاهیوند، ایرج رشنو، سبحان نجفی، طالب علیرضایی، سعید سبزواری، میرآقا رضایی، فضلالله یوسفوند، میثم سبحانی، مسلم زارع، سجاد سوری، مهدی حسنوند، مراد نادری، عزیزمحمد یوسفوند، حسن پوراسماعیل، گروه سنتی آیینی گرین و خانمها طاهره نادری و لیلا امیری، امیدوارم امام حسین(ع) سعادت اجرای هرساله این نمایش را به همه ما بدهد تا خادمین کوچکی در راه اعتلای دین اسلام باشیم.
نمایش میدانی روز واقعه
کارگردان: مسلم صالحی
نویسنده: هبتالله یگانه
دستیار کارگردان: شایان رشنو
برنامهریز: مراد نادری
کاری از گروه تئاتر باران
بازیگران: سمیه یوسفوند، سجاد بهرامی، شایان رشنو، علیرضا ولینیا، یاسین مهدیپور، لیلا امیری، محمد ساکی، امیرمحمد مؤمنی، ماهان رضایی، امین مؤمنی، مریم صالحی، مهدی حسنوند، محمدجواد صالحی، مهدی حسنوند، محمدبهرام آبادی، فاطمه امیریپور، محدثه عباسی، زهره امیری، نازنین امیری، پرنیا امینیپور، اسما یوسفوند، محیا شیراوند، محمد رضایی، مریم متینفر، زینب نادری، مرضیه سهرابی مفرد، روشنک حسنوند، نازنین زیدینژاد، حسین صالحی، مجتبی یوسفوند، محمدرضا ولینیا، تانیا نورمحمدی، طهورا اسماعیلی, تمنا اسماعیلی، حسین صالحی، امیرعلی دارابیان، امیررضا یوسفوند، محمد پارسا و سارا همتی، آیناز حسنوند، الینا فرجاللهی، ساناز بسطامی، یکتا یگانه، نازنینزهرا درگاهی، طاهره نادری، آرمین. فتانه شاهیوند، اسداللهی، محمدامین رشنو، یاسین برهمنی، نازنینزهرا زارع، محمد صحرایی، فرهاد روشننیا، رحمان روشننیا، حسین گلستانی، امین ترکاشوند، فاطمه رضایی، عزیزمحمد یوسفوند، غلامرضا حسنوند، مجید حسنوند، مرتضی حسنوند، عبدالرضا حسنوند، حسنعلی نیازی، امیرحسین حسنوند، بهرام حسنوند، علی حسنوند، محمدطاها ندرخانی، رضا نوریفرد، علیرضا عبداللهی، حسین جوانمرد، حسین کاکولوند، یوسف رحیمی، محمدمهدی اقامتی، وحید روشننیا، مهران یوسفوند، عرفان رشنو، نوشین آرمیده، نازنین حدادی، مبین کاکولوند، سامیار سبحانی، احمدرضا ندری, امیرمحمد امیری، هبتالله یگانه و… .
طراح صحنه و لباس: مسلم صالحی
عکاس: سبحان یوسفوند، زینب نادری
طراح گریم: مریم متینفر
تصویربرداری: اسفندیار حسنوند، فرهاد ندری، سید مصطفی حسینی، سید مجتبی حسینی، مصطفی شیراوند
پوشش رسانهای: کیانوش حسنوند، عارف یوسفوند، نظری، گلمحمدی
پوشش خبری صداوسیما: حمیدرضا حسینپور, عزتالله گروسی
ضبط صدا: علی صالحی
سیستم صوتی: علی صالحی، حسین عبدی
موسیقی و افکت: آرمان بیرانوند، مصطفی شیراوند
طراحی حرکات رزمی و فنون جنگی: وهاب شعبانی
آرشیو و لباس: سجاد بهرامی، سیدرضا امیری
مربیان سوارکاری: یاسین برهمنی، شیرزاد حسنوند
تدارکات و پشتیبانی: ایرج رشنو، حمزهعلی بهرامآبادی، ابراهیم دارابیان، امیر شاهیوند، قدرتالله مؤمنی
دوخت لباس و خیمهها: لیلا امیری، علیرضا ولینیا، پرنیا امینیپور، محدثه عباسی، مهدیه عباسی، مریم متینفر، سمیه یوسفوند، رضوان ندری، الهام شادادفر، مریم صالحی، سعیده حسنوند، فتانه شاهیوند، معصومه رستگار، طاهره نادری
ساخت دکور: علیرضا ولینیا، شایان رشنو، ماهان رضایی، یاسین مهدیپور، محمد ساکی، محمد رضایینیا، امیرمحمد مؤمنی، سمیه یوسفوند، مریم صالحی، پرنیا امینیپور، مریم متینفر، فتانه شاهیوند، تانیا نورمحمدی، مبین حسنوند، محمدجواد صالحی، محمد بهرامآبادی، محمدامین رشنو، آرمین اسداللهی، رضا موحدی، مهدی حسنوند
حملونقل: حمزهعلی بهرامآبادی، ابراهیم دارابیان، سجاد بهرامی.
———————-
گفتوگو: یاسر یگانه
———————-
/+
