ولایت فقیه؛ روایت زندهای از قیام امام حسین (ع)
ولایت فقیه؛ روایت زندهای از قیام امام حسین (ع)
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، در روزهای ماه محرم که دلها به کربلا و نگاهها به پرچم خونخواهی سیدالشهدا(ع) دوخته شده، سخن از رهبری جامعه اسلامی تنها یک بحث تحلیلی نیست، بلکه بازخوانی مسیری است که از عاشورا آغاز شده و امروز در قامت رهبری حضرت آیتالله العظمی خامنهای مد ظله العالی ادامه یافته است. رهبریای که نهتنها نظریهپرداز عصر پیچیده ماست، بلکه فرماندهای حاضر در میدانِ نبردهای ترکیبی، رسانهای، امنیتی و فرهنگی است. این مصاحبه با دکتر فاطمه سلیمانی، استاد حوزه و دانشگاه، تلاشی است برای ترسیم نسبت میان حکمت، شجاعت و راهبری میدانی رهبر معظم انقلاب با الگوی رهبری عاشورایی امام حسین (ع) که در آن، مردم یاوران نهضت هستند و وفاداریشان شرط تحقق پیروزی نهایی حق بر باطل است.
رهبری در خط عاشورا
با توجه به شرایط خاص ماه محرم و تحولات مهم منطقهای و داخلی در ماههای اخیر، چگونه میتوان نقش رهبر معظم انقلاب اسلامی را در مدیریت این وقایع تحلیل کرد؟ آیا میتوان این نوع رهبری را در امتداد الگوی عاشورایی امام حسین (ع) دانست؟
ابتدا اجازه بدهید صریح بگویم: ما با رهبری مواجه هستیم که نهتنها نظریهپرداز کلان در عرصه فکری و دینی است، بلکه یک فرمانده واقعی در میدان نبردهای چندوجهی است. در ایامی که در حال سپری کردن ماه محرم هستیم، نمیتوان از این موضوع سخن گفت و یاد امام حسین (ع) را نادیده گرفت. آنچه امروز در رفتار و عملکرد رهبر معظم انقلاب اسلامی میبینیم، تداوم همان خط فکری و عملی امام حسین(ع) در عاشورا است. یعنی رهبری که در میدان است، آگاه است، تصمیم میگیرد، هدایت میکند و حاضر به فداکاری است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در تحولات اخیر منطقهای و داخلی، عملاً نشان دادند که «ولایت فقیه» در نظام جمهوری اسلامی، صرفاً یک جایگاه حقوقی یا نمادین نیست، بلکه مرکز ثقل تصمیمسازی ملی و بینالمللی است. این نوع رهبری، مصداق همان الگویی است که در کربلا دیدهایم که رهبر فقط تماشاگر نیست بلکه فرمانده جبهه است.
از جنگ ترکیبی گرفته تا اغتشاشات داخلی، از تهاجم رسانهای دشمن تا نبرد ۱۲ روزه با رژیم صهیونیستی، ما شاهد نوعی رهبری بیواسطه و مقتدرانه هستیم. این رهبری، برخاسته از درک عمیق از صحنه، شجاعت در تصمیمگیری و حکمت در فرماندهی است. دقیقاً همان مؤلفههایی که امام حسین (ع) در روز عاشورا با آن هدایت یاران خود را بر عهده داشت.
این روزها در محرم هستیم و بهتر از هر زمان دیگری میتوان این نکته را درک کرد که رهبری امروز ما، ادامه مسیر رهبری امام حسین(ع) است و این تحولات مقدمهای برای ظهور و پیروزی نهایی حق بر باطل خواهد بود، به شرط آنکه مردم همانند یاران باوفای حضرت سیدالشهدا (ع)، پشت رهبر انقلاب بایستند و او را یاری کنند.
نسبت فرماندهی راهبردی مقام معظم رهبری با الگوی رهبری عاشورایی
اشاره کردید به نبرد اخیر با رژیم صهیونیستی. این جنگ ۱۲ روزه، از سوی تحلیلگران بهعنوان یک نقطه عطف در راهبرد مقاومت شناخته شده است. در این چارچوب، نقش فرماندهی راهبردی مقام معظم رهبری چه جایگاهی در تحقق پیروزی مقاومت داشته و چه نسبتی با الگوی رهبری عاشورایی دارد؟
بیهیچ مبالغهای، باید گفت که جنگ ۱۲ روزه نقطه عطفی در تقابل جمهوری اسلامی با صهیونیسم جهانی بود. این نبرد، چیزی بیش از یک درگیری نظامی بودو آزمونی برای ولایت و وفاداری بود. رژیم صهیونیستی با چراغ سبز و پشتیبانی عملیاتی آمریکا، تلاش کرد هیمنهاش را بازسازی کند، اما آنچه اتفاق افتاد، درست برعکس بود.
در این نبرد فرماندهی حکیمانه و عاشورایی رهبر انقلاب اسلامی بود که معادله را به نفع جبهه مقاومت تغییر داد. فرمان ایشان مبنی بر پاسخ لحظهای و بدون تعلل، درسی از سیره امام حسین (ع) است که هرگز در برابر ظلم سکوت نکرد. آنچه ما در کربلا دیدیم، امروز در عرصه سیاست و دفاع از کیان اسلام، به دست این رهبر بزرگوار دوباره زنده شده است.
ایشان با شجاعت و حکمت مانند فرماندهای در صحنه کربلا، تصمیماتی گرفتند که جبهه دشمن را دچار فروپاشی روانی و راهبردی کرد. بیانات صریح و آرامبخش ایشان برای مردم، همان نقشی را ایفا کرد که خطبههای امام حسین (ع) برای یاران وفادارش در شب عاشورا ایفا کرد.
مدیریت بحران مبتنی بر حکمت دینی
با توجه به پیچیدگیهای جنگهای نوین که شامل عرصههای شناختی، رسانهای، امنیتی و اقتصادی میشود، چگونه میتوان مفهوم «فرماندهی میدانی» را در خصوص رهبر معظم انقلاب بازتعریف کرد؟ آیا این نقشآفرینی را میتوان مصداقی معاصر از مدیریت امامگونه در نبرد حق و باطل دانست؟
قطعاً. اگر امام حسین (ع) در میدان عاشورا با همه وجود در برابر دشمن ایستاد و همزمان الهامبخش دلهای مردم بود، امروز هم رهبر انقلاب همین دو نقش را با هم ایفا میکنند، هم فرمانده میدان هستند و هم محبوب و راهنمای قلبها.
در میدان جنگ رسانهای، اقتصادی، سیاسی و نظامی، رهبر معظم انقلاب نقشهها را برهم زدهاند. سخنان قاطع و پرنفوذ ایشان نهتنها ملت ایران، بلکه جبهه مقاومت را در سراسر منطقه به وحدت و انسجام رساند. این یعنی همان «رهبری عاشورایی» که از عمق ایمان و مسئولیت تاریخی شکل گرفته است.
در این نبرد، برخی از کارشناسان رهبری نظام جمهوری اسلامی را نمونهای از «مدیریت بحران مبتنی بر حکمت دینی» میدانند. از دیدگاه شما، مدل رهبری بحران در نظام ما چه مؤلفههایی دارد و چه میزان از آموزههای عاشورایی در آن جاری است؟
کاملاً موافقم. ما با یک مدل منحصربهفرد رهبری مواجه هستیم. این مدل نه فقط برگرفته از عقلانیت مدرن، بلکه الهامگرفته از عقلانیت عاشورایی است. امام حسین (ع) هم در عاشورا تنها به دنبال شهادت نبود، بلکه دنبال احیای امت، آگاهسازی مردم و ایستادن مقابل تحریف حقیقت بود.
امروز هم رهبر انقلاب اسلامی در جایگاه نایب امام زمان (عج) همان وظیفه را بر عهده دارند، هم راهبر دیپلماسی منطقهای هستند و هم معمار عملیات رسانهای، هم فرمانده میدان و هم امید برای مردم. این ترکیب بینظیر، ویژگی رهبری است که در امتداد خط حسین بن علی(ع) قرار گرفته و در این محرم باید بیش از هر زمان، به آن توجه کرد.
صبر، تبیین، روشنگری؛ سهگانهای از جنس عاشورا در رهبری انقلاب
در مواجهه با فتنههای داخلی و جنگ ترکیبی دشمن، چه عناصر کلیدی در رهبری مقام معظم رهبری موجب عبور موفق نظام از بحران شد؟ و این عناصر چگونه با سبک هدایتگری و روشنگری امام حسین (ع) قابل مقایسه هستند؟
دقت کنید که آنچه فتنهها را خاموش کرد، فقط قدرت امنیتی ما نبود، بلکه حکمت عاشورایی رهبرمان بود. ایشان با صبر، تحلیل، تبیین و سخن گفتن مستقیم با مردم، همان کاری را کردند که امام حسین (ع) با مردم کوفه و مدینه کرد و آن، تبیین حقایق، دعوت به بصیرت، روشنگری و مقاومت بود.
رهبر انقلاب در این بحرانها نه تنها از موضع قدرت فیزیکی، بلکه با اقتدار نرم و عاطفی عمل کردند، دقیقاً مانند سیدالشهدا (ع) که دلها را بیدار کرد و افکار را به صحنه آورد. این نوع برخورد، تنها از کسی برمیآید که به همان مدرسه عاشورا وفادار است.
جمله معروف امام خمینی (ره) که فرمودند: «پشتیبان ولایت فقیه باشید تا مملکتتان آسیب نبیند» امروز بار دیگر تجلی پیدا کرده. این بازگشت ذهنی مخصوصاً در ایام محرم، چه نقشی در حفظ ثبات و هویت نظام داشته است؟
در این ایام محرم، وقتی به ندای «هل من ناصر» امام حسین (ع) گوش میدهیم، میفهمیم که امروز این صدا از زبان ولی فقیه زمان ما شنیده میشود. پاسخ ما باید شبیه یاران عاشورا همراه با بصیرت، شجاعت و وفاداری باشد. جمله امام خمینی (ره) امروز به واقعیت زندهای تبدیل شده که مردم ما با گوشت و پوست خود لمس کردهاند. دشمن آمده بود تا پایههای نظام را بلرزاند، اما آنکس که کشور را نگه داشت، قدرت موشکی ما نبود، بلکه ولایتِ برخاسته از عشق حسینی و ولایتپذیری مردم ما بود.
از طرف دیگر در عاشورا، وقتی مردم دیدند که امام حسین (ع) با تمام توان و آرامش، در میدان ایستاده و یاران خود را راهبری میکند، عشقشان به او صدچندان شد. امروز هم مردم ایران چنین احساسی نسبت به رهبری دارند. ایشان را کسی میدانند که در سختترین لحظهها، ستون خیمه است. جنگ را با قدرت و حکیمانه فرماندهی میکند، مستقیم با مردم خود صحبت میکند و قدرت و ایمان و صلابت و آرامش را همزمان به مردم خود تزریق میکند.
نمیتوان گفت این محبوبیت، یک محبوبیت عاطفی صرف است، بلکه ریشه در حکمت، صداقت و شجاعت دارد. مردم در این محرم، بیش از هر وقت دیگری به عمق نقش رهبر انقلاب پی بردهاند و میدانند که تداوم این راه، نیازمند حضور دائمی و حمایت همیشگی است، و این یعنی اگر در عاشورا یاران امام حسین (ع) با ایثار در رکاب امام ایستادند، امروز هم ما باید با همه وجود پشت سر ولی امر مسلمین بایستیم، چراکه این رهبری، حلقه اتصال ما با قیام موعود است.
/
