چالشهای طبابت و مشکلات پزشکان در مشهد بررسی شد
این نشست به میزبانی سازمان نظام پزشکی مشهد دیشب با حضور رییس کل سازمان نظام پزشکی کشور، نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد و رووسای نمایندگیهای سازمان نظام پزشکی در استانهای سه گانه خراسان برپا شد.
فشارهای مضاعف جانبی بر اعضای جامعه پزشکی در حالی که رسالت حیاتی و زحمات مستمر پزشکان و دیگر اعضای کادر بهداشت و درمان در دوران بحران شیوع ویروس کرونا برای مهار و درمان ییماری کووید ۱۹ ظرف دو سال اخیر بدون هیچگونه کوتاهی در جریان بوده، پدیده زیانبار و روزافزون مهاجرت پزشکان ایرانی به خارج از کشور، خودداری ۳۰ هزار پزشک از ورود به عرصه طبابت در کشور، نارضایتی از تعرفه‌های خدمات پزشکی، اعلام افزایش پذیرش دانشجو در دانشگاههای علوم پزشکی و گرانی تجهیزات و اقلام پزشکی محور عمده مورد انتقاد و بحث حاضران در این نشست بود.
همچنین در این نشست عنوان شد تنها ظرف یک سال اخیر سه هزار پزشک ایرانی کشور را ترک و برای کار به خارج مهاجرت کرده‌اند که نشانگر رشد فزاینده این پدیده در مقایسه با سالهای پیشتر است، یا اینکه بخشی زیادی از پزشکان با وجود پرطرفدار بودن این حرفه دشوار و صرف هزینه‌های هنگفت تحصیلی اکنون به کار طبابت مشغول نیستند بطوری که تنها مشهد سه هزار پزشک عمومی دارد که طبابت نمی‌کنند.
چالش بزرگ جامعه پزشکی
رییس سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران در این نشست گفت: جامعه پزشکی با پنج چالش بزرگ روبرو است که رفع آنها نیازمند مشارکت حداکثری پزشکان و سازمانهای نظام پزشکی در سراسر کشور است.
دکتر محمد رییس‌زاده این چالشها را شامل “هجمه به جامعه پزشکی ایران، تمرکز بر افزایش ظرفیتها، مشکلات معیشتی و تعرفه‌های ناعادلانه، چالش اخلاق حرفه‌ای و اخلاق پزشکی، تعارضات بین رشته‌ای و همچنین لزوم توانمندسازی جامعه پزشکی با ارتقاء سطح علمی خدمات” ذکر و بیان کرد: هجمه‌ها علیه جامعه پزشکی ایران که اخیرا با افزایش ظرفیتها خود را نشان داده، خستگی پزشکانی را مضاعف کرده که دو سال مستمر درگیر درمان بیماران کرونایی بوده و هنوز هم هستند.
وی گلایه کرد: می‌گذاشتید کمی آتش کرونا فروکش کرده و خستگی مبارزه با این پاندمی نفسگیر از جسم و روان پزشکان زدوده شود سپس چنین بر آنها می‌تاختید! کجای دنیا با تکیه بر یک آمار و بدون در نظر گرفتن زیرساختها اقدام به تغییر اساسی در نظام آموزش سلامت می‌کنند.
رییس سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران در ادامه سخنانش پرسید: آیا تعداد پزشک به بیمار، تنها ملاک تشخیص کمبود است؟ که اگر باشد باز این پرسش مطرح می‌شود که چرا فقط برای جبران این کمبود تنها افزایش ظرفیتها به عنوان راه‌علاج در نظر گرفته شده است؟
وی افزود: هم‌اینک ۳۰ هزار فرد دارای مدرک پزشکی حرفه‌ای در ایران وجود دارند که طبابت نمی‌کنند، پس چرا مسوولان به سراغ رفع موانع فعالیت این طیف از پزشکان نمی روند و چرا موضوع مهاجرت پزشکان جدی گرفته نشده است؟
دکتر رییس‌زاده به پایین بودن نرخ تعرفه‌های خدمات پزشکی اشاره و بیان کرد: شمار زیادی از اعضای جامعه پزشکی ایران به خصوص طیف جوان این قشر حرفه‌ای مشکلات جدی معیشتی دارند ولی در این ارتباط قیاسهای اشتباهی صورت گرفته که حتی به عنوان استدلال نیز مطرح می‌شوند.
وی به چالش اخلاق حرفه‌ای و اخلاق پزشکی نیز اشاره و خطاب به پشکان بیان کرد: تک‌تک ما در برابر تصویری که مردم در ذهن خود از پزشک و کلیت جامعه پزشکی ایران دارند مسوول هستیم.
رییس سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: جامعه پزشکی کشور بطور ماهانه ۸۰ میلیون خدمت ارائه می‌کند که بطور طبیعی و منطقی قابل قبول ممکن است در جریان ارائه این حجم بالای خدمات سلامت کاستیهایی نیز از جهت اخلاق حرفه‌ای و طبابت دیده شود.
وی گفت: گرچه بروز چنین مواردی قابل درک و اصلاح است اما معضل کنونی فراروی جامعه پزشکی ایران “بزرگنمایی همین موارد اندک از سوی رسانه‌ها در چشم جامعه” است.
دکتر رییس‌زاده افزود: نمایندگیهای سازمان نظام پزشکی در سراسر کشور می‌بایست با رصد فعالیتهای این حوزه با نظارت مستمر و استفاده از ابزار امر به معروف و نهی از منکر پیش از بروز هرگونه مشکلی نسبت به رفع نواقص و ایرادات در حوزه اخلاق حرفه‌ای پزشکی اقدام کنند.
وی به تعارضات بین رشته‌ای به عنوان دیگر چالش مهم جامعه پزشکی اشاره و بیان کرد: تعارضهات و همپوشانی‌های بین رشته‌ای به هر روی وجود دارند، در مواردی دستورالعمل‌ها تغییر کرده و ممکن است بر تعارضات نیز بیافزایند اما می‌بایست این موارد با پیگیری در داخل جامعه پزشکی از طریق کمیسیون صلاحیت حرفه‌ای حل و فصل شوند لذا نبایست حل این تعارضات را به خارج از جامعه پزشکی کشاند.
رییس سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران بر اهمیت و لزوم حفظ کرامت اعضای جامعه پزشکی تاکید و بیان کرد: مسیر اصلی و راه درست حفظ کرامت جامعه پزشکی به عنوان یک ضرورت اجتماعی و اخلاقی، برقراری تعامل سازنده با قاطبه مردم است.
وی ادامه داد: پزشکان داوطلب زیادی هم‌اینک در سطح کشور به صورت پراکنده در حال ارائه خدمات درمانی و بهداشتی مستمر به هموطنان ساکن مناطق محروم و کم‌برخوردار هستند یا در طیف وسیعی از اقدامات مرتبط با حوزه امور خیریه فعالیت دارند، حتی برخی از همکاران ما در چارچوب فعالیت حرفه‌ای در مطب شخصی خود حامی موثر نیازمندان و تامین‌کننده نیاز آنها برای سلامت جامعه هستند.
دکتر رییس‌زاده گفت: نمایندگیهای سازمان نظام پزشکی در سراسر کشور باید این خدمات صادقانه و بی‌منت را همراه با ظرفیتهای موجود به منظور گسترش آنها شناسایی، معرفی و سازماندهی نمایند.
گسترش پدیده زیانبار مهاجرت پزشکان
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در نشست شورای هماهنگی سازمان پزشکی در استانهای سه‌گانه خراسان بر لزوم جدی گرفته شدن پدیده زیانبار و رو به گشترش مهاجرت پزشکان به خارج از کشور تاکید و بیان کرد: افزون بر ۳۰ هزار پزشک در کشور طبابت نمی‌کنند زیرا در شرایط اقتصادی و اجتماعی جاری بطور عملی درآمد و سختی اشتغال حرفه پزشکی در قالب معادله هزینه – منفعت فاقد توجیه شده است.
دکتر محمدعلی کیانی به طرح افزایش گنجایش پذیرش دانشجو در رشته‌های پزشکی دانشگاههای ایران اشاره و بیان کرد: فزود: این اقدام به منزله پاک کردن صورت مساله چالشهای پزشکی در کشور است زیرا به اشتباه تصور شده که افزایش پذیرش دانشجو همه کمبودهای این حوزه را مرتفع خواهد کرد.
وی افزود: مهاجرت چند هزار پزشک ایرانی به خارج فقط ظرف همین یک سال اخیر به معنای تربیت نیروی متخصص با هزینه فراوان برای سایر کشورها است، مگر دانشجو و پزشک را در دانشگاههای کشور برای پاسخگویی به نیازهای داخلی ایران تربیت نمی‌کنیم؟
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: میل به ماندگاری در کشور در میان اعضای جامعه پزشکی ایران کاهش پیدا کرده لذا ضرورت دارد با فوریت معضلات و مشکلات این حوزه به درستی بطور شفاف شناسایی و مرتفع شوند.
وی گفت: هم‌اینک استادان برجسته‌ای با افزون بر ۲۰ و حتی ۳۰ سال سابقه حرفه‌ای در سطح دانشگاههای علوم پزشکی مشغول فعالیت هستند که میزان حقوقشان خارج از طرح سقف درآمدی قرار دارد، آنها شخصیتهای برجسته علمی محسوب می‌شوند که در پی سالهای متمادی کار و تلاش استحقاقشان بیش از اینها است.
دکتر کیانی افزود: بطور قطع استمرار چنین نقصانها و محدودیتهای مزمنی برای اعضای موثر و برجسته جامعه پزشکی، سبب خواهد شد تا از این پس شاهد فقدان بخشی از این افراد شاخص حرفه‌ای در دانشگاههای کشور باشیم زیرا هم‌اینک شمار قابل توجهی از آنها تقاضای بازنشستگی کرده‌اند.
وی ادامه داد: آنگاه که حداقلها برای این شخصیتهای علمی و حرفه‌ای عاشق خدمت به سلامت و رشد مردم در ایران فراهم نیست، ترجیح می‌دهند بیش از مدت موظف قانونی در داخل خدمت نکنند.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین جوسازیهای رسانه‌ای به ویژه از سوی افرادی که آنها را “ضدپزشک” خواند، به شدت مورد انتقاد قرار داد و گفت: شاهد آن هستیم که در موارد بسیاری تریبون صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان رسانه ملی در اختیار افرادی قرار گرفته که نه تنها تخصص لازم و کافی را برای اظهارنظر در حوزه امور بهداشت و سلامت را ندارند بلکه با تکیه بر اطلاعات غلط و فرضیات نادرست افکار عمومی را در جهت مقابله با خدمتگزاران سلامت و جامعه پزشکی سوق می‌دهند.
وی پرسید: تا چه زمانی باید شاهد این باشیم که یک کارشناس علوم سیاسی یا اقتصادی خیای راحت از تریبون رسانه ملی علیه جامعه پزشکی ایران حرف بزند؟
اتهام انحصارطلبی به پزشکان
رییس سازمان نظام پزشکی مشهد دیگر سخنران نشست رووسای نمایندگیهای سازمان نظام پزشکی در خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی با حضور رییس کل سازمان نظام پزشکی کشور و نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز گفت: پاندمی کرونا همراه با ایثار و جانفشانی اعضای پزشکان و دیگر اعضای کادر بهداشت و درمان همچنان ادامه دارد اما جامعه پزشکی هرگاه این بحران کمی آرام گرفته دوباره با انواع هجمه‌ها روبرو شده است.
دکتر علیرضا صداقت افزود: خیلی زود از خودگذشتگی و ایثار جامعه پزشکی در جریان نبرد با کرونا فراموش و اعضای آن به انحصارطلبی متهم شدند.
وی ادامه داد: این روزها در حالی که همه دغدغه جامعه پزشکی حفظ و ارتقاء سلامت جامعه است، شیوه طرح رسانه‌ای موضوع افزایش ظرفیت پذیرش رشته‌های پزشکی در دانشگاهها همراه با در مظان اتهام قرار دادن پزشکان با عنوان انحصارطلب است،
رییس سازمان نظام پزشکی مشهد گفت: این جریان رسانه‌ای اتهامهای واهی و جوسازیهای ضدپزشکان در حالی صورت می‌گیرد که وظیفه پزشکان درمان بیماریهای مردم و حفظ سلامت و بهداشت جامعه است زیرا کادر بهداشت و درمان هیچ رسالتی بالاتر از حفظ تندرستی آحاد اعضای جامعه ایرانی برای خود متصور نبوده و نخواهند بود.
جامعه پزشکی به جایگاه واقعی خود در تاریخ رجوع کند
رییس مجمع عمومی سازمانهای نظام پزشکی کشور نیز در ادامه نشست رووسای نمایندگیهای سازمان نظام پزشکی ایران در استانهای سه‌گانه خراسان گفت: حفظ سلامت مردم در گرو ایجاد هم‌افزایی در جامعه پزشکی است لذا اعضای این جامعه حرفه‌ای می‌بایست به جایگاه واقعی خود در تاریخ رجوع کنند.
دکتر محمدحسین انصاری‌مود افزود: تنها دغدغه دیروز و امروز تک تک پزشکان، درمان بیماریها و حفظ سلامت مردم در عمل به سوگند و تعهد اخلاقی این حرفه است زیرا ماهیت وجودی طبابت و پزشکی در ایران در تداوم همان مسیر و ثمره راه و روش حکیمان بزرگ جهان و شناخته تاریخ بشری همچون ابوعلی سینا، زکریای رازی و دیگر چهره‌های خادم و درخشان این مسیر است.
وی به جایگاه تعریف شده نظام سلامت از سوی دولتها در سطح جهان اشاره و بیان کرد: این موضوع در ایران نیز به طریق اولی حائز اهمیت و جایگاه بهداشت و درمان بسیار رفیع است لذا سازمان نظام پزشکی و نمایندگیهای آن در سطح کشور باید به عنوان بازوان توانای وزارت بهداشت و درمان نسبت به حفظ این جایگاه رفیع اهتمام کامل داشته باشند. د.
رییس مجمع عمومی سازمانهای نظام پزشکی کشور ادامه داد: حفظ این جایگاه رفیع با خواسته‌های منطقی و مستدل جامعه پزشکی هیچ منافاتی ندارد.
وی گفت: هرگونه بازنگری و اقدام برای تعیین ظرفیتهای آموزش پزشکی نه تنها می‌بایست منطقی و مستدل باشد بلکه باید هدف آن نیز برای جامعه روشن شود.
دکتر انصاری‌مود همچنین با اشاره به اتهامات ناشایست و خلاف نسبت به پزشکان، پرسید: چرا اعضای جامعه پزشکی که هدفشان تامین سلامت جامعه، از برخی مورد شماتت قرار می‌گیرند؟
بررسی مسائل صنفی جامعه پزشکی در مجلس شورای اسلامی
نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی دیگر سخنران نشست رووسای نمایندگیهای سازمان نظام پزشکی در خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی بود که گفت: تعامل خوبی بین جامعه پزشکی و کمیسیون بهداشت و درمان مجلس وجود دارد بطوری که اعضای کمیسیون پیگیر رفع مشکلات حوزه سلامت و مسائل صنفی جامعه پزشکی هستند.
سیدمحمد پاکمهر افزود: پایه و اساس بخشی از هجمه‌هایی که جامعه پزشکی امروز با آن روبرو می‌باشد در دوران اوج بحران کرونا شکل گرفته‌اند.
وی به وجود کمبودهای مختلف در حوزه پزشکی کشور اشاره و بیان کرد: بر اساس استانداردها باید ۴۰ درصد تختهای بیمارستانی به بیماران کرونایی اختصاص می‌یافت اما در اغلب موارد تا ۱۰۰ درصد آنها هم به بیماران کووید ۱۹ اختصاص داده شد.
این نماینده مجلس ادامه داد: هجمه‌های اخیر به جامعه پزشکی کشور به ویژه پس از پیک پنجم طغیان ویروس کرونا بر مبنای احساس کمبود و نیاز شکل گرفت که دور از انتظار هم نبود.
وی گفت: اضافه شدن تا پنج هزار دانشجوی پزشکی به گردونه آموزشی دانشگاهها کشور، مسیر درست رفع کمبودها نیست بلکه هرگونه افزایش در این حوزه می‌بایست بر اساس طرح کارشناسی و نیازسنجی به ویژه کمبودهای مناطق محروم و کم‌برخوردار آن هم در راستای تامین عدالت در خدمات سلامت به مردم صورت گیرد.
پاکمهر افزود: ضعف بزرگ مربوط به حوزه اطلاع‌رسانی برای آگاهی عموم مردم است که باید تدبیری برایش اندیشیده شود.
وی ادامه داد: هرگونه هجمه به نظام سلامت و جامعه پزشکی باید پیش از وقوع شناسایی شود، رفع علل ایجاد این هجمه و همچنین هجمه‌های غیرمعقول نیز نیازمند برنامه است.
نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفت: مردم باید بدانند پزشکی که در اوج بحران کرونا به قیمت جان خود پای سلامت هوطنانش ایستاده هرگز در پی کسب پول نیست. انتقال این فداکاریها به افکار عمومی چه در حوزه پزشکی و چه در سایر خدمات حوزه سلامت نیازمند کار فراوان است.
وی همچنین به رشد پدیده ناخوشایند و زیابنار مهاجرت پزشکان از ایران اشاره و بیان کرد: کار صرفا تربیت نیرو نیست بلکه باید شرایط ماندگاری نیروی تربیت شده و دریافت خدمت از سرمایه‌گذاریِ انسانی صورت گرفته نیز مهیا شودکنیم.
پاکمهر افزود: همین الان از کشورهای همسایه با پزشکان عمومی در داخل ایران تماس می‌گیرند و به آنها پیشنهاد کار در خارج کشور با شرایط ایده‌آل می‌دهند.
هم‌اینک در حالی بطور کلی در هر دو حوزه عمومی و تخصصی ۱۱.۷ پزشک به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت در ایران وجود دارد که این آمار در کشورهای برخوردار از نظام سلامت پیشرفته ۳۰ یا ۴۰ پزشک به ازای همین جمعیت است. همچنین هر ۱۰ هزار نفر جمعیت در ایران از خدمات شش پزشک متخصص برخوردار هستند اما همین شاخص در کشورهای پیشرفته و حتی متوسط جهان ۲۰ پزشک متخصص به ازای ۱۰ هزار نفر جمعیت است. بر این اساس ایران از نظر سرانه پزشک در منطقه رتبه ششم و جایگاهی پایین‌تر از کشورهایی همچون تاجیکستان، قرقیزستان و ترکمنستان دارد.
