گپ و گفت با ناشری که خلأ روایت پیشرفت را پر می‌کند/ جامعه به ادبیات پیشرفت علاقه دارد
سید حسین رفیعی، مدیر انتشارات «الگونگار پیشرفت» در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات برگزیده های ایران به برخی سوالات درباره فعالیت انتشارات پاسخ داد.
علت تأسیس انتشارات این بود که یک خلأیی در پرداختن به موضوع روایت پیشرفت در کشور احساس کردیم
* انتشارات الگونگار پیشرفت یک انتشارات نوپا محسوب می‌شود. ابتدا بگویید این نشر از چه زمانی و با چه هدفی ایجاد شد؟
انتشارات «الگونگار پیشرفت» از حدود چهار سال قبل شروع به کار کرد و علت اینکه چنین نشری را ایجاد کردیم و به صورت مستقل آثارمان را منتشر کردیم این بود که ما یک خلأیی در پرداختن به موضوع روایت پیشرفت در کشور احساس کردیم. با این رویکرد روایت یا تجربیات فعالان داخلی کشور را به شکل داستان و روایت منتشر کردیم. ما نشرهایی داریم که داستان‌های مختلف را منتشر می‌کند و یا نشرهایی که کتابهای علمی را منتشر می‌کند. اما اینکه یک نشر تخصصی داشته باشیم که تجربیات حوزه علم و فناوری و پیشرفت را به صورت داستانی روایت کند، وجود نداشت. تصمیم گرفتیم با توجه به اینکه برنامه بلندمدتی برای تولید چنین آثاری داشتیم یک نشر هم ایجاد کنیم تا علاقمندان به این حوزه بدانند اگر آن‌ها علاقمند به روایت پیشرفت باشند به سراغ این نشر بیایند و مخاطبش باشند.
* فرآیند انتخاب سوژه برای تولید اثر چگونه است؟ آیا خودتان انتخاب می‌کنید و یا پیشنهاد می‌گیرید؟
تقریباً ترکیبی از این‌ها است. باید این نکته را بگویم که به دلیل اینکه ما یک ناشر خصوصی هستیم توان پرداختن به تمام تجربیات خوب و موفقی که ارزش مستندنگاری و روایت‌گری دارد را نداریم. برای این کار منابعی لازم داریم. تیم‌هایی وقت می‌گذارند و باید پرداخت‌هایی اتفاق بیوفتد. از آن طرف هم در داخل کشور تجربیاتی وجود دارد که علاقه‌مند هستند آن‌ها روایت شود و به سراغ ما هم می‌آیند اما ارزش روایی چندانی ندارد. ما تقریباً اشتراک این دو را می‌گیریم. جایی که اولاً متقاضی داشته باشد و منابعش را تامین کند و ثانیاً آن سوژه‌ای که روایت می‌شود با استانداردهای ما منطبق باشد. در این صورت ما استقبال می‌کنیم و مستندسازی و روایت‌گری را آغاز می‌کنیم.
هرچقدر جلوتر می‌رویم و تجربیات‌مان بیشتر می‌شود، ادبیاتمان را به ادبیات مخاطب عام نزدیک‌تر کردیم؛ در عین اینکه خودمان را ملزم می‌دانیم که به ادبیات فنی آن حوزه نیز بپردازیم
* با توجه به محیط فعالیت شما و همکارانتان که بیشتر فضای مهندسی و فناورانه دارد طبیعتاً فاصله‌ای با حوزه ادبیات و مخاطب عمومی دارید، این فاصله را چگونه پوشش دادید؟
اگر منظورمان از مخاطب عمومی کسانی هستند که کتابهای داستانی و رمان‌ها علاقه‌مند هستند، کتابهای ما برای آن مخاطب نیست؛ اما ما در طول این چند سالی که این نشر فعالیت کرده است برای اینکه طیف مخاطبانمان را گسترده کنیم سعی کردیم مقداری به آن سمت حرکت کنیم. یعنی شما اگر اولین اثر تولیدی این تیم را مشاهده کنید، گویی این اثر به عنوان یک متن دانشگاهی می‌تواند در اختیار دانشجویان مدیریت فناوری قرار بگیرد و شاید به سختی مخاطب عام داشته باشد. اما هرچقدر جلوتر می‌رویم و تجربیات‌مان بیشتر می‌شود، ادبیاتمان را به ادبیات مخاطب عام نزدیک‌تر کردیم؛ در عین اینکه خودمان را ملزم می‌دانیم که به ادبیات فنی آن حوزه نیز بپردازیم. یعنی اگر انتقال تکنولوژی یا توسعه فناوری را روایت‌گری می‌کنیم الان قائل به این هستیم هم باید مباحث فنی و تکنیکی در این کتاب به زبان ساده منعکس شود و هم جنبه‌های داستانی در آن پر رنگ باشد تا برای مخاطب عام هم قابل استفاده باشد. لذا ما به این سمت حرکت کردیم که مخاطب عام را مخاطب قرار دهیم اما در نهایت این واقعیت وجود دارد که طیفی از خوانندگان و اهل مطالعه که در واقع خواننده رمان‌ها و کتابهای داستانی هستند ممکن است به این نوع ادبیات علاقمند نباشند. ایرادی هم ندارد مثل اینکه نشری در حال تولید کتابهای علمی است و همه مخاطب این‌ها نیستند و جامعۀ مخاطب خاصی را دارد. ما تقریباً میانه هستیم یعنی نه سمت جامعه علمی هستیم و نه صرفاً کتابهای داستانی و رمان. البته سعی می‌کنیم خودمان را به سمت مخاطب عمومی بیشتر نزدیک کنیم.
* با توجه به اینکه شما در حوزه ادبیات پیشرفت فعالیت می‌کنید، به نظر می‌رسد که باید ارتباط زیادی با دو قشر دانشجویان و دانش‌آموزان داشته باشید. آیا برنامه‌ای برای اتصال به این دو قشر دارید؟
در حال حاضر کاری در این حوزه انجام ندادیم، اما واقعا علاقمند هستیم. در این مدتی که کتابهای ما وارد بازار شده است و معمولاً مخاطبانش در سنین دانشجویی به بعد قرار دارد یا فارغ‌التحصیل هستند و یا اشتغال به کار دارند، ولی سراغ مخاطب زیر ۱۷ سال که هنوز دانش‌آموز محسوب می‌شود نرفتیم. اما یکی از آرزوهای ما همین است. مخصوصاً که در فضای کتاب کودک و نوجوان این جنس از محتوا تولید نشده است. شاید به تعداد انگشتان یک دست هم نشود کتاب‌هایی پیدا کرد که به زبان آسان، پیشرفت‌های کشور در حوزه علم و فناوری را در قالب داستان عرضه کرده باشد. لذا ما یکی از آرزوهایمان این است که وارد این حوزه شویم اما هنوز فرصتی پیش نیامده است. اگرچه پیچیدگی خاص خودش را دارد و نوشتن کتاب برای کودک و نوجوان و دانش‌آموزان کار ساده‌ای نیست. علی‌رغم اینکه ادبیات ساده‌ای دارد اما ساده‌نویسی در عین جذابیت‌هایی که لازم است ترکیب ساده‌ای نیست.
* کدام اثر شما در جایزه «کتاب پیشرفت» توانست اثر برگزیده شود؟
بعضی از آثارمان برنده شدند. در حوزه حکمرانی «کتاب زنده باد جهاد»، در حوزه علم و فناوری «کتاب سطح عمیق» و «کتاب از سرمای کارزان تا شرجی خلیج‌فارس» کتابهای برتر شدند و انتشارات هم به عنوان نشر برگزیده اولین جشنواره جایزه پیشرفت انتخاب شد.
اگر خودمان بخواهیم به مخاطبان توصیه کنیم که کدام یک از کتابهای نشر را بخوانید از آخر به اول توصیه می‌کنیم یعنی آخرین اثری که منتشر شده است
* در بین آثار الگونگار پیشرفت، اثری که با استقبال مخاطبان همراه شده است کدام اثر است؟
هرچقدر جلوتر رفتیم با توجه به تجربه‌ای که کسب کردیم آثار ما مخاطب‌پسندتر از آب درآمدند. آخرین اثر این نشر کتاب «سرمای کارزان تا شرجی خلیج‌فارس» چندماهی است که به بازار عرضه شده است. ولی در این چندماه بازخوردهای بسیار خوبی از مخاطبان داشتیم و خیلی از افراد تماس می‌گیرند و پیام می‌دهند. این افراد هم تقدیر می‌کنند هم متقاضی خرید کتاب هستند؛ لذا اگر خودمان بخواهیم به مخاطبان توصیه کنیم که کدام یک از کتابهای نشر را بخوانید از آخر به اول توصیه می‌کنیم یعنی آخرین اثری که منتشر شده است.
* در پایان می‌خواهیم بدانیم که پیش‌بینی شما و نقشه راه انتشارات «الگو نگار» چیست و ما این نشر را در ۱۰ سال آینده در چه نقطه‌ای می‌بینیم؟
پیش‌بینی‌ها و نقشه راه‌ها در دنیای پر از تغییر و تحول و متاثر از فاکتورهای مختلف معمولاً کار آسانی نیست و اغلب پیش‌بینی‌های بلندمدت وقتی ده سال رو به جلو حرکت می‌کنیم می‌بینیم آن چیزی که قبلا پیش‌بینی کردیم نبوده است ولی شاید برای خود ما ایده‌آل این باشد که آثار ما آن‌قدر حرفهای تدوین شود و جامعه با این نوع ادبیات و آثار آشنا شود تا هروقت یک کتاب جدید از انتشارات الگونگار پیشرفت منتشر شد، مخاطبان این ادبیات بلافاصله متقاضی مطالعه این کتاب باشند. کتاب را بخرند و مطالعه کنند و در جوامع خودشان به نقد و بحث بگذارند و این آرزوی ما است. البته ما در حال حاضر هم طلیعه‌های این آرزو را می‌بینیم. بسیاری از کتاب‌هایمان را بدون اینکه ما مطلع باشیم، بعضی از دانشگا‌ه‌ها و گروه‌های دانشجویی در معرض مسابقه‌های کتابخوانی قرار داده‌اند و به برندگان مسابقه جایزه دادند. بدون اینکه هیچ تلاشی از تیم ما یا از سمت ارگان دولتی یا حاکمیتی اتفاق بیوفتد. کاملا خودخواسته و مستقل به سراغ کتاب رفتند. ولی آرزوی ما این است که هر کتابی از این انتشارات بیرون آمد مخاطب این ادبیات علاقمند باشند و زود مشتری این کتاب‌ها شوند.
انتهای پیام/
