اوج‌گیری ایران در فضا با «سیمرغ»/ ساخت نسل‌های بعدی این ماهواره بر در دستور کار

به گزارش خبرنگار فضا و نجوم خبرگزاری برگزیده های ایران، خودکفایی در زمینه تولید پرتابگرهای داخلی یکی از موارد کلیدی در توسعه صنعت فضایی کشورهاست. فرآیند ساخت ماهواره‌بر بومی فرآیندی پیچیده و پرفراز و نشیب است که بسیاری از کشورهای دنیا با وجود سابقه طولانی حضور در فضا، هنوز به آن دست پیدا نکرده‌اند.

این درحالی است که ایرانی اسلامی علیرغم سابقه نه چندان طولانی حضور در فضا، پیشرفت‌های زیادی در ساخت ماهواره‌برهای داخلی با دقت بالا داشته که ماهواره‌بر قاصد، امید، طلوع، نوید و…. با ثبت پرتاب‌های موفق توانسته‌اند، پیشرفت‌های اخیر ایران در عرصه فضا را رقم بزنند.

یکی از این ماهواره‌برهای مهم موفق ایرانی، “سیمرغ” است که در گذشته پرتاب موفق را تجربه کرده و قرار است امسال نیز با پرتاب‌های جدیدی، مسیر ایران در فضا را هموارتر کند. سیمرغ ماهواره‌بر چندمرحله‌ای ساخت سازمان هوافضا وزارت دفاع است که در تاریخ ۱۴ بهمن ۱۳۸۸ رونمایی شد و در تاریخ ۳۱ فروردین ۱۳۹۵ برای نخستین‌بار از پایگاه فضایی سمنان برای یک پرواز تحقیقاتی زیرمداری پرتاب شد.

این ماهواره‌بر تاکنون ۵ پرتاب داشته است که در آخرین پرتاب‌ در دی ماه سال ۱۴۰۰، سیمرغ سه ماهواره تحقیقاتی را به مدار تزریق کند. این ماهواره‌بر با سرعت ۷۳۵۰ متر بر ثانیه و از پایگاه فضایی امام خمینی (ره) پرتاب شد.

سیمرغ در دولت حسن روحانی، در تاریخ‌های ۵ مرداد ۱۳۹۶، ۲۹ دی ۱۳۹۷ و ۲۰ بهمن ۱۳۹۸ نیز ۳ پرتاب دیگر داشت که البته این پرتاب‌ها با موفقیت همراه نبود. با این وجود، نشانه‌هایی از پیشرفت‌های تدریجی در ضریب اعتماد و قابلیت اطمینان به سیمرغ در این پرتاب‌ها دیده می‌شود. برای مثال، یک مأموریت موفق برای تزریق ماهواره با سیمرغ، نیاز به ۴۹۰ ثانیه عملکرد موفق موتورها، توربوپمپ‌ها و دیگر زیرسامانه‌ها را دارد.

.

لحظه پرتاب ماهواره‌بر سیمرغ

در پرتاب دوم سیمرغ، فقط ۱۲۰ ثانیه از پرواز گذشته بود که نقص در مرحله دوم باعث شکست پرتاب شد اما در پرتاب سوم از ۴۹۰ ثانیه عملکرد مورد نیاز، ماهواره‌بر ۴۵۰ ثانیه بدون نقص عمل کرد و در پرتاب سوم این عدد حتی به ۴۷۵ ثانیه هم رسید و ماهواره‌بر فقط در ۱۵ ثانیه آخر عملکرد خود دچار اشکال شد. این ارقام به ترتیب به پرتاب‌ها ضریب موفقیت ۲۵، ۹۲، و ۹۷ درصد را می‌دهد، که نشانه واضحی در بالا رفتن میزان قابلیت اطمینان به عملکرد سیمرغ است.

توسعه این ماهواره‌بر در دولت سیزدهم شتاب بیشتری گرفته و به گفته رییس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ماهواره‌بر سیمرغ به عنوان یک ماهواره‌بر نسل جدید در کشور مطرح است و ساخت نسل‌های بعدی آن نیز برنامه‌ریزی شده است.

ماهواره‌بر سیمرغ اخیراً بخش عمده‌ای از مراحل تحقیقاتی‌اش را سپری کرده، داده‌های حاصل از پرتاب‌های تحقیقاتی آن احصا شده است و احتمالاً در ادامه سال، پرتاب‌های نهایی این ماهواره‌بر را خواهیم داشت.

ایران با این ماهواره‌بر توان پرتاب ماهواره‌های تا ۲۵۰ کیلوگرم در فاصله ۵۰۰کیلومتری را به دست خواهد آورد که می‌تواند در قالب یک ماهواره یا چندین ماهواره باشد. اگر ابعاد و اندازه ماهواره‌هایی را که با سفیر یا قاصد پرتاب می‌شد، در نظر بگیریم ۱۰ عدد از این ماهواره‌ها را می‌توانیم با سیمرغ پرتاب کنیم.

/