تسلط لابی‌گری بر آسمان شیراز

به گزارش برگزیده های ایران از شیراز، دو دهه از آغاز احداث هتل آسمان میگذرد، سازه ای غول آسا که با اعمال نفوذ و لابی گری در آسمان شیراز سر برآورد و نه تنها به حریم بصری مجموعه زندیه تعرض کرد، بلکه آسمان و فضای دید همه مردم شیراز را خراشید. 

سومین بنای مرتفع شیراز

هتل آسمان از منظر ارتفاع سومین سازه بلند شیراز است این بنای مرتفع بر تمام قسمتهای مرکز شهر احاطه کامل  دارد و از فواصل دور نیز همچنان قابل رویت است. منظره مجموعه زندیه از زاویه دید شرق به غرب کاملا تحت تأثیر وجود این سازه غول پیکر قرار گرفته و ۲۰ سال است از این ضلع ارگ کریمخان عکس مناسبی ثبت نشده است. خودنمایی این ساختمان در حالی است که حتی پل عابر پیاده زنده که سازه ای طبیعی با اندازه ای مناسب بود برای حفظ بصری مجموعه زندیه جمع شده است.

تغییرات پیاپی ارتفاع هتل

مجوز اولیه هتل آسمان در سال ۸۰ برای ساخت ۷ طبقه از سوی شهرداری منطقه و تایید سازمان ایرانگردی و جهانگردی صادر شد. امری که در ابتدا معمولی به نظر می‌رسید، شیراز شهری با جاذبه های گردشگری فراوان است  و افزایش مراکز اقامتی با استقبال سازمان گردشگری روبرو خواهد شد. اما از همان ابتدا که اسکلت آن بنا شد، نا به هنجاری سازه خودش را نشان داد.یک ستون این بنا در خیایان باریک رودکی، درست در پیاده رو قرار گرفت، اما با رفتن مسئله به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری و تعیین و پرداخت جریمه، پیاده رو که حق عموم مردم است فروخته شد!

سال ۸۴ مالک هتل، با اصلاح و تغییر نقشه اولیه که مجوز برای آن صادر شده بود، تعداد طبقات را ابتدا به ۱۲ و سپس به ۱۶ تغییر داد و هربار با اعتراض شهرداری، مسئله به کمیسیون ماده ۵ رفته و با آن موافقت میشد، سازمان ایرانگردی و گردشگری نیز با تذکر به مالک، پس از دیدن مجوزها و استعلام شهرداری با افزایش ارتفاع موافقت میکرد و در نهایت سازمان میراث فرهنگی در سال ۸۶ پس از هماهنگی لازم با شهرداری و استعلام از آخرین وضعیت اصلاحیه های صادره از شهرداری منطقه ، نقشه های معماری هتل را براساس آخرین تغییرات، با لحاظ ۱۶/۵ طبقه و ۵۴ متر ارتفاع از صـفر-صـفر زمین مورد تایید قرار گرفت.

اما در ادامه مجدد مالک هتل با تغییر مجدد نقشه، بدون جلب نظر سازمان میراث فرهنگی، ۲ طبقه دیگر به هتل افزود و توانست مجددا با رأی کمیسیون های ماده ۵ و ماده ۱۰۰ شهرداری مجوز لازم را بدون تایید سازمان میراث فرهنگی کسب کند.هتل آسمان تا ۱۸ طبقه با ارتفاع ۶۴/۵ متر اوج گرفت و بنا شد. مالک حتی میگوید اگر شهرداری موافقت کند تا ۲۰ طبقه هم می‌توانم افزایش دهم.

بازرسان پشت درهای بسته

با رخ نمودن این سازه در آسمان، اعتراضات مردم به ویژه سمن ها و فعالان عرصه میراث فرهنگی آغاز شد و مسئولین تازه به تکاپو برای متوقف کردن ساخت هتل افتادند. گفتگو با مالک هتل که مدعی بود برای تمام اقداماتش از شهرداری مجوز گرفته است نتیجه بخش نبود و او از ورود کارشناسان به هتل ممانعت می کرد.

پاک فطرت شهردار اسبق شیراز در توضیح این ماجرا گفته بود: در ابتدای کار، با مالک صحبت و خواهش کردم برای آنکه به شهر و دیار خود لطمه نزند، الگوی بی‌قانونی نشود، اضافه مساحت ۱۴ طبقه را حذف کند که توجه نکرد، بعدتر هم هرچه مدیران شهرداری با وی رایزنی کردند و استدلال آوردند اما مورد قبولش واقع نشد تا نامه کتبی به شهرداری منطقه نوشتم که کار را متوقف کنید اما مالک هتل با شهرداری منطقه درگیری به وجود آورد. بادیگارد و سگ شکاری درنده در محل مستقر و تهدید کرد که کسی نمی‌تواند ملک مرا تخریب کند.

حریق گسترده در خیابان کم‌عرض رودکی

پس از کش و قوس های فراوان، شورای عالی شهرسازی ۲۸ اردیبهشت ۹۴ پس از مطالعه کامل پرونده حکم تخریب ۴ طبقه مازاد را به استاندار فارس ابلاغ و اعلام کرد: به منظور جلوگیری از هر گونه تبعات بعدی مصوبه مورخ ۱۳۸۴/۱۰/۷ کمیسیون ماده ۵ شهر شیراز ملاک عمل می باشد. 

پس ضروری است ضمن تعدیل ارتفاع هتل آسمان به میزان ۱۴ طبقه نسبت به لغو مجوزهای صادره مازاد اقدام و از ادامه فعالیت احداث و تکمیل طبقات فوقانی پروژه ممانعت به عمل آید. در نهایت ظرف ۲ ماه اخذ تأییدیه سازمان میراث فرهنگی جهت انطباق با رعایت حریم منظری ثبت جهانی الزامی است.

پس از این حکم، مالک هتل در هجدهم مرداد ماه ۹۴ در نشست فصلی تشکل‌های گردشگری اظهار داشت: من در حضور همه اعلام می‌کنم که می‌خواستم در ۴۶ هزار متربع، ۲۲ طبقه هتل بسازم، در صورتی که ۲۰ سانتی‌متر آن خلافی دارد، ولی به من گفته‌اند باید چهار طبقه را حذف کنی؛ این هتل را با کیک تولد اشتباه گرفته‌اند! در آبان ماه همان سال نیز با حکم دادستانی، ساخت‌وساز این بنا متوقف شد.

تعدیل ارتفاع، در حد حرف باقی ماند

حکم تعدیل ارتفاع شورای عالی شهرسازی هرگز اجرا نشد و تنها یک سال بعد با فشار افکار عمومی، یک طبقه از این بنا تخریب شد، یعنی فقط ۲ متر و ۲۰ سانتی متر از یک بنای ۶۴ متری! هتل آسمان اما راکد ماند.

به ویژه با شروع شورای پنجم شهر شیراز، هیچ خبری دیگر از هتل آسمان به گوش نرسید. تا اینکه اتفاق ترسناک تری رخ داد. سال ۹۸ طبقات منفی یک و دو هتل که محل دپوی تشک و تخت خواب بود، دچار حریق شد و ساعتها ادامه یافت و به ناچار خیابان رودکی که امداد رسانی در  آن  به دلیل عرض کم با مشکل روبرو میشد، تخلیه شد.

در اثر آتش سوزی بخشی از سازه ترک خورد و حتی احتمال ریزش آن نیز مطرح شد. حادثه آتش سوزی بار دیگر برای مدت کوتاهی هتل آسمان را بر سر زبان‌ها انداخت و باز در سکوت فرو رفت. اما اکنون در بیست سالگی این ماجرا و دوسال بعد از آتش سوزی، گفته می‌شود مالک با مقاوم سازی بنا، به ساخت و ساز آن مشغول است.

مجموعه زندیه از اولویت خارج شد

نصیری معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس گفت: اگر مجموعه زندیه برای ثبت جهانی پیشنهاد شود فقط ارزیاب سازمان یونسکو است که میتواند مشخص کند آیا مشکلی هست یا خیر، ولی با توجه به تجربیات گذشته و اینکه ریسک پرونده بالا است و عنوان شد ممکن است در ثبت مجموعه زندیه ایجاد اشکال کند.

وی تصریح کرد: هتل آسمان تجربه ای شد برای خیلی از هتل ها و ساختمان‌ها، در جلسات کمیسیون ماده ۵ موضوع هتل آسمان را همه در ذهنشان هست و حساسیت دارند جای دیگری این اشکال پیش نیاید.

با توجه به اینکه هر سال تنها می توان یک اثر را برای ثبت جهانی پیشنهاد داد، و شرایط ایجاد شده برای مجموعه زندیه، احتمال رد شدن این مجموعه را بالابرده است به نظر میرسد ثبت جهانی ارگ کریمخان از اولویت سازمان میراث فرهنگی خارج شده است و از سوی دیگر هتل آسمان که از یک سو میشد با تخریب طبقات اضافه و از سوی دیگر برخورد با متخلفانی که به وظایف سازمانی خود عمل نکرده اند، آن را تبدیل به نماد قدرت نمایی قانون کرد، به نماد قدرت نمایی لابی گری تبدیل شده و بر آسمان شهر سلطه یافته است.

انتهای پیام/ف/س