مساحت جنگلهای طبیعی استان کردستان حدود ۳۷۴ هزار هکتار است و گونه غالب این جنگلها را بلوط تشکیل میدهد. جنگلهای استان در زاگرس شمالی واقع شده و انواع مختلف بلوط شامل ویول، مازودار و برودار را در خود جای داده است. گونه های همراه این درختان شامل بنه، گلابی، زالزالک، افرا کیکم و سایر گونه های جنگلی است.
انواع مختلف محصولات فرعی جنگلی شامل، شیره سقز و مازو از این جنگلها توسط بهره برداران در راستای طرح های بهره برداری و مدیریت منابع جنگلی برداشت میشود.
برداشت میوه بلوط و هرگونه بذر درختان جنگلی با هدف حفظ و پایداری جنگل مورد تایید سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور نیست.
بهزاد شریفی پور مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان در گفتوگو با خبرنگار برگزیده در سنندج، در خصوص دغدغههای دولت برای بلوط های زاگرس، اظهار کرد: اداره کل منابع طبیعی استان برای حفظ گنجینه ارزشمند بلوط های زاگرس علاوه بر گشتهای شبانه روزی نیروهای یگان حفاظت و گشت و مراقبت نسبت به کاداستر پلاکهای جنگلی استان و انجام رفع تداخلات پلاکهای جنگلی استان اقدام کرده است.
وی افزود: به منظور حفظ جنگلهای بلوط، جمع آوری بذر گونههای مختلف بلوط و تولید نهال آن در نهالستانهای جنگلی تحت مدیریت و بذرکاری مستقیم با بذر انواع بلوط در مناطق سوخته را در دستور کار قرار داده ایم.
شریفیپور به اهمیت حفظ جنگل های زاگرس از سوی دولت اشاره کرد و گفت: از سوی دولت اهتمام لازم برای حفظ جنگلهای زاگرس وجود دارد و شاهد این موضوع طرح حفظ جنگلهای زاگرس در هیئت دولت با حضور رئیس جمهور است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان در پاسخ به اینکه آیا فعالیت مافیای چوب در کردستان حقیقت دارد، بیان کرد: وجود مافیای چوب در استان تایید نمیشود ولی برخی افراد فرصت طلب و سودجو، اقدام به قطع غیر مجاز درختان جنگلی و قاچاق آن به استانهای مجاور کرده که برخی از این افراد شناسایی و به دستگاههای قضایی معرفی شدهاند.
وی همچنین به نبود ساخت کارخانه کاغذسازی در کردستان اشاره و یادآور شد: موافقت اصولی و مجوز احداث کارخانه کاغذسازی توسط اداره کل صمت صادر میشود و تا کنون چنین مجوزی از سوی اداره کل صمت جهت تایید و اظهار نظر به این اداره کل ارسال نشده است.
پیمان فتاحی مسئول روابط عمومی منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان نیز در این خصوص، اظهارکرد: جنگلهای استان کردستان سطحی بالغ بر ۳۷۴ هزار هکتار شامل میشود که در پنج شهرستان بانه، مریوان، سنندج، کامیاران و سقز پراکنده هستند.
وی افزود: گونه غالب جنگلها کردستان بلوط است که گونههای جنگلی دیگری مانند بن زالزالک، سماق، سنجد، گلابی، سیب، گردو و بادام به صورت جنگلی در این جنگلها وجود دارد.
مسئول روابط عمومی منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان، عنوان کرد: جنگلهای ایران به چند قسمت جنگلهای هیرکانی شمال، زاگرس شمالی غربی، مرکزی، ارسباران شمال شرقی و خلیج عمانی جنوبی تقسیم بندی میشود که جنگلهای حوزه جنگلهای تجاری محسوب شده اما اصولاً جنگلهای زاگرس و جنگلهای کردستان حفاظتی به حساب میآیند که از این لحاظ دارای اهمیت هستند.
فتاحی با بیان اینکه بیش از ۴۰ درصد آب شیرین ایران توسط جنگلهای زاگرس تولید میشود، اظهار کرد: نقش بسیار مفیدی در ترسیم کربن و جذب گرد و غبار و ذرات و آلایندههای محیطی وجود دارند که در پیشگیری از فرسایش خاک وقوع سیلابهای مهلک بسیار موثر است.
وی تصریح کرد: ارزشهای اقتصادی جنگلهای زاگرس بیشتر در امنیت زیستی دارای صرفههای اقتصادی پنهان آن است.
مسئول روابط عمومی منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان، گفت: با توجه به کارکرد حفاظتی جنگلهای زاگرس یکی از راههای حفاظت از آن ایجاد زمینه تکثیر درخت بلوط به وسیله دانههای بذر بلوط است، همانطور که قطعاً شنیدهاید سنجابها، پرندگان جنگلی و حیوانات با جابجا کردن دانههای بلوط و میوه سایر درختان جنگلی در تکثیر درختان جنگلی نقش موثری دارند اما اصولاً با استفاده و بهرهبرداری تجاری از میوه درخت بلوط استقبال نمیکنیم.
فتاحی با اشاره به اینکه استان کردستان دارای ۶۷ هزار خانوار بهرهبردار مرتعی و ۱۴ هزار خانوار بهرهبردار عرصههای جنگلی است، خاطرنشان کرد: به طور سنتی بهرهبرداران و جوامع محلی از محصولات فرعی جنگل و مرتع نظیر شیره سقز یا شیره کتیرا استفاده میکنند که این اقدام در قالب طرحهای بهرهبرداری از منابع طبیعی با مجوز صادر شده و نظارت همکاران منابع طبیعی و آبخیزداری امکانپذیر است.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه جنگلهای کردستان و زاگرس نیاز مبرمی به زادآوری از طریق بذر دارند جمعآوری تجاری آن به زیان جنگل است.
مسئول روابط عمومی منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان،در ادامه به با اشاره به اینکه تابستان امسال ۴۵۰ هکتار از مساحت جنگلهای مریوان طعمە حریق شد، گفت: روز پنجشنبه مورخ ۱۲ مرداد ماه حدود ساعت ۲ بعدازظهر در سه نقطە آسنآباد، گمارەلهنگ و دەرەوەران مریوان، آتشسوزی گستردەای اتفاق افتاد کە شرایط و توپوگرافی سخت منطقه و عدم دسترسی آسان به این مناطق اطفاء حریق را با مشکل روبهرو کرد.
فتاحی، سوختن جنگل های بلوط مریوان را عامل انسانی عنوان کرد و گفت: بهرهبرداری از جنگلها و یا سودجویی قاچاقچیان زغال و افرادی که از امر قاچاق زغال منفعت میبرند، در جریان آتشسوزی مریوان دخیل باشند.
در ایران بلوط مهمترین و فراوانترین گونه درختی موجود در غرب کشور، به ویژه در منطقه زاگرس محسوب میشود؛ کوه ها، مراتع و زمینهای زراعی زاگرس پوشیده از درختان بلوطی است که جلوههای بکر و جاذبههای دیدنی بسیاری برای مردم سخت کوش حوزه زاگرس به وجود آورده است.
۴۶
