۱۵ سال توقف تولید در بزرگترین کارخانه تجهیزات هوشمند مخابراتی کشور/ ذبح آی تی آی پیش پای واردات و بی مسئولیتی ها

به گزارش برگزیده های ایران از شیراز،کارخانه‌ی مخابرات راه دور ایران ( آی تی آی شیراز) در مساحتی حدود ۱۷ هکتار زیربنا در داخل شهر شیراز قرار دارد. این کارخانه در سال ۱۳۵۳ تأسیس شد. آی تی آی شیراز از کارخانه‌جات تخصصی در زمینه‌ی تأمین تجهیزات مخابراتی است. بیشتر مراکز مخابراتی با نصب رادیوهای تولیدی این شرکت تجهیز شده‌اند. پروژه‌ی کارت هوشمند سوخت از آخرین فعالیت‌های این کارخانه بود. با توجه به روند خصوصی‌سازی در کشور، این کارخانه نیز در سال ۱۳۸۳ با وجودی که ۱۶۰۰ کارگر داشت به بخش خصوصی واگذار شد. پس از خصوصی شدن کارخانه از سال ۱۳۸۳، کارفرما به بهانه‌ی فروش نرفتن محصولات و طلب داشتن از شرکت‌های طرف قرارداد، از پرداخت حق و حقوق کارگران سر باز می‌زد. مشکلات کارگران از همان زمان شروع شد و تا هم‌اکنون نیز مطالباتشان به طور کامل پرداخت نشده است.

عقب افتادن حقوق کارگران 

کارگران به عدم پرداخت مطالبات و معوق ماندن وضعیت تولید اعتراض داشتند. از سال ۸۵ برای کم کردن فشار کارگران از بازنشستگی پیش از موعد استفاده و کارگران را کم‌کم بازنشسته کردند. در پی دامنه دار شدن اعتراضات و زیان انباشته شرکت، مالک خلع ید شد و شرکت ذیل هیئت حمایت از صنایع قرار گرفت. اما حضور هیئت حمایت در کارخانه نیز نتوانست روند زوال آی تی آی را متوقف کند سرانجام شرکت در سال ۹۱_۹۰ تعطیل شد و ۱۳۰۰ کارگر آن در حالی که حق و حقوق معوقه خود را دریافت نکرده بودند باز نشسته شدند.

قربانی واردات

دو دهه اخیر، اوج شکوفایی صنایع مخابراتی ایران بود، شرکت آی تی آی شیراز در این سالها به تنهایی ۷۰ درصد از تجهیزات مخابراتی کشور را صادر می کرد اما با تغییر سیاست ها به سمت واردات به‌ویژه در سال‌های گذشته سبب تیره روزی این صنعت در کشور، بلاخص شرکت آی تی آی که تنها مشتری‌اش شرکت مخابرات ایران بود شده‌است. همزمان با خصوصی شدن آی تی آی ،وابستگی دولت به واردات و بی توجهی به استفاده از تولیدات داخلی و خرید تجهیزات از کشورها ی خارجی مثل چین، دلایل زبان ده شدن کارخانه آی تی آی بود که تنها خریدار محصولات خود را از دست داد و تولید در این کارخانه به دلیل عدم سفارش متوقف شد. 

پروژه عظیم کارت سوخت

آخرین پروژه واگذار شده به آی تی آی، تولید کارت سوخت هوشمند بود که با موفقیت توسط این شرکت انجام شد. این شرکت به سفارش شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، بیش از هفده میلیون کارت سوخت تولید کرد و توانست به تنهایی نیاز کشور را برطرف کند.مسئولان کارخانه در مورد هزینه های این پروژه اعلام کردند: ابتکار و ساخت کارت سوخت متعلق به آی تی آی بود که متأسفانه پس از ساختن و تحویل کارت سوخت، دولت از سپردن خدمات پشتیبانی که می توانست کارخانه را زنده نگه دارد، امتناع کرد.

براساس اسناد، حجم قرارداد ۱۵۰ میلیون دلار بود که تنها ۱۱۰ میلیون دلار پرداخت و مابقی آن در گیر و دار اختلاف شرکت نفت و پیمانکار پروژه گرفتار شد و کارخانه ITI هنوز  بر اساس اسناد مثبته، بالغ بر ۴۰ میلیون دلار بابت پروژه کارت سوخت، طلبکار است.در حالی که به گفته مسئولین مربوطه کل حجم قرار داد، ظرف مدت ۴ روز به واسطه صرفه جویی که در سوخت به عمل آمد تامین شد. 

بدهی های کلان کارخانه

کاووس ایرج پور، عضو هیات مدیره بانک ملی ایران، فروردین امسال در برنامه گفتگوی ویژه خبری اعلام کرد: کارخانه آی تی آی _ مخابرات راه دور شیراز، تسهیلاتی را از بانک دریافت نموده که به هر دلیلی آن را بازپرداخت نکرده است وطبق قانون،  بانک به دریافت منابع پرداختی خود الزام دارد. ایرج پور با اشاره به  مجموع بدهی این کارخانه به بانک ملی ایران که حدود ۴۰۰ میلیارد ریال است، افزود: تا کنون هیچ یک از مدیران فعلی و قبلی و یا اعضای هیات حمایت از صنایع و حتی سهامداران شرکت،معترض به محاسبات بدهی کارخانه به بانک ملی ایران نشده اند.

حسین ضیائی مدیر عامل شرکت در این باره گفت: اصل میزان تسهیلات دریافتی ۱۳ میلیارد بوده که اکنون به ۴۰۰ میلیارد افزایش یافته و این تسهیلات مربوط به سال ۸۳ ، زمانی که کارخانه هنوز در تملک دولت قرار داشته می باشد، همچنین اصل معوقات کارگران ۳۵ میلیارد تومان است که با احتساب تاخیر، خسارت و نرخ تورم، ۱۰۰ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.

۸۰ کارگر بدون دریافت مطالبات فوت شدند

از سال ۸۴، پانزده سال است که کارگران کارخانه آی تی آی به دنبال دریافت مطالبات خود هستند اما به دلیل سرگردانی کارخانه میان سهامدار اصلی، هیئت حمایت و معین نبودن متولی واریز این مطالبات از رسیدن به حقوق خود محروم مانده اند. تا جائیکه به گفته نماینده کارگران، در طی این ۱۵ سال، ۸۰ نفر از کارگران بدون آنکه به مطالبات خود برسند، فوت شده اند. به گفته نماینده کارگران: با وجود آنکه سال ۹۹ رئیس قوه قضائیه وقت در سفر استانی خود تسریع در پرداخت  مطالبات کارگران را مصوب نمودند، اما تا کنون اقدامی انجام نشده است.

مزایده نافرجام

سال ۹۹ بدهی های کلان کارخانه به بانک ملی سبب شد تا مزایده کارخانه در دستورکار قرار بگیرد اما با وجود اینکه کارخانه آی تی آی  حدود هفده هکتار، دقیقا در وسط شهر شیراز قرار دارد، قیمت پایه اعلام شده به حدی پایین اعلام می شود که حتی با فروش کارخانه هم امکان پرداخت مطالبات کارگران میسر نمی شد، حیدر آسیابی دادستان وقت شیراز در این باره اعلام کرد: پس از بررسی مشخص شد که مزایده کارخانه برخلاف مصالح تولید و احیای آن است، از این رو دادستانی شیراز صراحتاً دستور توقف و لغو مزایده را صادر کرد و این موضوع کتباً به دستگاه های ذی ربط اعلام شد. وی در مورد دلایل لغو مزایده توضیح داد: متأسفانه قیمتی که برای مزایده کارخانه در نظر گرفته شده بود بسیار کمتر از قیمت واقعی آن بود که امکان پرداخت تمام مطالبات وجود نداشت.

آی تی آی، سرگردان

پرونده کارخانه آی تی آی ۶ سال است که در مجمع قضایی در حال بررسی است. مطالبات کارگران بر زمین مانده، بدهی به سایر دستگاه ها از جمله بانک ملی نیز امکان هرگونه تحرک را از کارخانه سلب کرده، با گذر زمان، حجم این معوقات و بدهی ها هر روز بیشتر و با فرسایش زمانی، امیدها برای احیای کارخانه کم می شود. طبق قانون پس از ورود سازمان حمایت به کارخانه، باید ظرف ۶ ماه کارخانه تعیین تکلیف می شد اما این اتفاق نیفتاد و اکنون کارخانه میان مدیر عامل و هیئت حمایت سرگردان است، در حالی که هر دو خود را مالک کارخانه می‌دانند، هیچ کدام خود را متولی پرداخت بدهی ها نمی دانند. 

نتیجه این اتفاق افزایش مداوم بدهی ها و تبدیل شدن این موضوع به یک مسئله امنیتی برای استان و مطرح شدن آن به عنوان یک مسئله ملی است و حتی با ورود سه رئیس جمهور و دو رئیس قوه قضاییه به‌طور مستقیم به وضعیت پرونده این شرکت، اما همچنان این مسئله لا ینحل باقی مانده است.

انتهای پیام/د/ف