غزال زیاری: ارتباط بین نیش کنه و آلرژی به گوشت، شاید در ابتدا کمی گیجکننده به نظر برسد. چطور ممکن است که نیش یک حشره ریز، یک عمر حسرت خوردن کباب و گوشت باربکیو را بر دل افراد بگذارد؟
دلیل ابتلا به سندروم آلفا-گال چیست؟
دانشمندان معتقدند که ممکن است این موضوع، با مولکوهای قند خاصی که در بزاق کنه تگزاسی وجود دارد مرتبط باشد؛ مولکولهایی که اگرچه در بدن انسان یافت نمیشود ولی در بدن اکثر پستانداران مشاهده شده است.
کنه تگزاسی چیست؟
این حشره ریز از نیمه شرقی تگزاس تا نبراسکا زندگی میکند و در فلوریدا و بخش عمدهای از ۴۸ ایالت در آمریکا رویت شده است و حتی در بخشهایی از مکزیک و کانادا هم وجود این کنه گزارش شده است.
این کنه، کنه تگزاسی یا کنه ستارهای نام دارد که نام آن از طرح ستاره سفید رنگی که بر روی گونههای ماده بالغ آن مشاهده میشود گرفته شده. معمولا اکثر کنههای تگزاسی ماده و نر جوان، به رنگ قهوهای هستند. آنها معمولا برروی علفها و برگها کمین میکنند و به هر چیزی که از آنجا عبور کند میچسبند و بیشتر در بدن آهو و بوقلمونها یافت میشوند اما در سنین جوانی ممکن است از جوندگان یا پرندگان کوچکتر هم تغذیه کنند.
این گونه از کنه هم مثل سایر حشرات، سه مرحله رشد دارد: لارو، شفیره (نیمف) و بالغ… آنها در هر سه مرحله از حیاتشان، در صورتی که فرصتی در اختیارشان قرار بگیرد، به راحتی میتوانند از بدن انسان هم تغذیه کنند.
سندروم آلفا-گال چیست؟
افرادی که دچار سندروم آلفا گال هستند، هنگامی که گوشت قرمز میخورند، ممکن است با مشکلات متعددی مواجه شوند: کهیر، بثورات پوستی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، مشکلات تنفسی، سرگیجه، تورم و درد معده و علائمی نظیر این.
در برخی مواقع این علائم، سریعا ظاهر میشوند و گاهی نیز بعد از چند ساعت ظهور پیدا میکنند. البته همه افراد، همه این علائم را به صورت همزمان ندارند. برخی از آنها تنها یکی از علائم را به شکلی خفیف تجربه میکنند. خوردن یک تکه کوچک گوشت هم لزوما باعث ایجاد این سندروم نمیشود؛ اما برخی از افراد هم ممکن است علائم را به شکل شدیدی تجربه کنند.
یونسئونگ پارک، حشرهشناس دانشگاه ایالتی کانزاس که درباره سندروم آلفا گال و کنههای تگزاسی مطالعه میکند در این باره گفته:« برخی افراد مبتلا به این سندروم، حتی به بوی گوشت هم بسیار حساس هستند.»
بیشتر بخوانید
- کهکشان نادری که در نوار کیهانی رمزآلود پیچیده شده
- این اختراع شگفتانگیز دنیا را تکان خواهد داد
نکته جالب اینجاست که این سندروم افراد در بخشهای مختلف آمریکای شمالی را به شکل یکسان تحت تاثیر قرار نمیدهد. طبق گفته پارک، تعداد بیماران مبتلا به این سندروم در برخی ایالتهای خاص مثل میسوری و کنتاکی بیشتر از سایر بخشهاست. دلیل این موضوع هنوز مشخص نیست ولی تحقیقات حکایت از آن دارد که برخی کنهها بیشتر از سایرین، مولکولهای عامل بیماری را حمل میکنند. او در حال حاضر مشغول جمعآوری کنههای تگزاسی از اطراف محدوده خود است تا متوجه شود که چطور مناطق، آب و هوا و یا عوامل دیگر ممکن است بر میزان انتقال این سندروم تاثیرگذار باشد.
عملکرد بیماری چگونه است؟
کنههای تگزاسی هنگامی که از بدن میزبان خود تغذیه میکنند، میتوانند مولکول قندی به نام آلفا گال که به طور طبیعی در بدن آنها موجود است را از بدن آنها جذب کند. آنها وقتی از بدن میزبانشان تغذیه میکنند، حجم زیادی از مولکولهای آلفاگال را به بدن میزبان تزریق میکنند تا بتوانند بخشی از سیستم ایمنی بدن میزبان را از کار بیندازند.
این مولکولها در بزاق کنهها باقی میمانند و آنها میتوانند در حین تغذیه آنها را وارد بدن میزبانهای جدید کنند. آلفاگال در بدن اکثر پستانداران یافت میشود ولی در بدن انسانها، ماهیها، خزندگان و پرندگان نه.
وجود آلفا گال در خون انسان، سیستم ایمنی بدن فرد را تحریک میکند تا بدن آنها مملو از آنتیبادیهای ایمونوگلوبولینE (IgE)، شود که شامل آنتیگال است که به طور خاص برای مولکولهای آلفا گال طراحی شده است. محققان بر این باورند که ماده دیگری در بزاق کنهها وجود دارد که خون ما را نسبت به آلفا گال حساستر میکند؛ البته هنوز اطمینان ندارند که این ماده چیست.
پارک در این رابطه گفت:« ما معتقدیم که برخی اجزای موجود در بزاق کنه که به همراه آلفاگال به بدن میزبان تزریق میشود، مسیر سیستم ایمنی را فعال کرده و واکنشهای آلرژیک را به همراه دارد.»
در این مرحله، هر بار که افرادی که دچار این آلرژی هستند، گوشتی که حاوی آلفاگال است را مصرف میکنند، این آنتیبادیها دوباره فعال میشوند. البته این بدان معنا نیست که این افراد باید حتما گیاهخوار شوند؛ معمولا بیماران سندروم آلفاگال میتوانند گوشت مرغ، ماهی و خزندگان را مصرف کنند و برای پیشگیری از ایجاد این علائم، فقط باید از خوردن گوشت گاو، گوزن، بره، خوک، خرگوش و دیگر انواع گوشتهای قرمز اجتناب کنند.
نیش کنه و ایجاد آلرژی به گوشت
هنوز دقیقا مشخص نیست که چرا وقتی آلفاگال از طریق نیش کنه به بدن ما وارد میشود، چنین واکنشهایی را شاهد هستیم؛ به ویژه وقتی که دفعه قبل مصرف گوشت قرمز مملو از آلفاگال تاثیر قبلی کمی داشته. اما احتمالا ماجرا به وجود ماده دیگری در بزاق کنه بر میگردد.
پارک در حال بررسی این موضوع است که زمانی که کنه از بدن موجودات تغذیه میکند چه اتفاقی میافتد؟ نتایج بررسیهای اخیر او هنوز منتشر نشده ولی اعضای این تیم دریافتهاند که زمانی که کنهها از میزبانهای مختلفی تغذیه میکنند، مقادیر بیشتری از مولکولهای خاص را آزاد میکنند. او در این باره گفته:« به شکل مرموزی متوجه شدهایم که زمانی که این کنهها از خون انسان تغذیه میکنند سطح آلفاگل به شکل دیوانهواری بالا میرود و ۱۰ برابر بیشتر از زمانی میشود که آنها از خون دیگر موجودات تغذیه میکنند.»
مشکل فقط به کنههای ستارهای (تگزاسی) ختم نمیشود. طبق گفته پارک، با وجودی که این گونه کنه بالاترین سطح آلفاگال را در بزاقش در بین تمام گونههای ساکن در آمریکای شمالی دارد، ولی کنههای پاسیاه هم مقادیر کمتری از آلفاگال را در بدنشان دارند.
در عین حال کنهها در بخشهای دیگری از دنیا هم ممکن است باعث ایجاد سندروم آلفاگال بشوند که از جمله آنها میتوان به کنه استرالیایی (Australian paralysis tick)، کنه کرچک (castor bean tick) در اروپا و کنه شاخ بلند آسیایی (Asian longhorned tick). کنه آسیایی در حال حاضر در آمریکا نیز نگرانیهایی را ایجاد کرده؛ چرا که به عنوان یک گونه مهاجم به آمریکا رسیده و در دهها ایالت این کشور رویت شده است.
منبع: discovermagazine
۵۸۵۸
