سخنگوی سازمان ملل: هرچه شورای امنیت متحدتر باشد، بهتر است

استفان دوجاریک سخنگوی دبیر کل سازمان ملل روز دوشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران افزود که پیام ما به رییس شورای امنیت مشابه پیام ها به همه روسا در ماه های گذشته است مبنی بر اینکه هرچه کار شورای امنیت متحد تر باشد، این امر برای سازمان ملل بهتر است.

وی تصریح کرد که در مورد اوکراین پیام ما یکسان است. ما خواهان صلح در اوکراین در راستای قوانین بین المللی و قطعنامه های مربوطه شورای امنیت هستیم.

دوجاریک گفت که توجه داشته باشید که دبیر کل سازمان ملل اختیاری در مورد شورای امنیت ندارد. ما در دبیرخانه سازمان ملل تمام تلاش خود را انجام می دهیم تا تاثیر جنگ در اوکراین را کاهش دهیم.

روسیه در ماه جاری میلادی آوریل، ریاست دوره ای شورای امنیت را برعهده دارد و با توجه به تعطیلی روزهای اول و دوم آوریل ( اخر هفته میلادی) عملا ریاست روسیه بر شورای امنیت امنیت از امروز سوم آوریل (۱۴ فروردین) به مدت یکماه آغاز شده است.

روسیه یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت است که دارای حق وتو است. شورای امنیت سازمان ملل متحد، پنج عضو دائم و ۱۰ عضو غیردائم دارد که ریاست شورای امنیت دوره ای و طول مدت آن یک ماه است و رئیس هیات نمایندگی هر کشور به عنوان رئیس شورای امنیت سازمان ملل شناخته می‌شود.

پنج عضو دائم شورای امنیت شامل روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه می شوند که دارای حق وتو در این شورا هستند.

وظیفه اصلی این شورا حفظ صلح و امنیت بین‌الملل است که با یکجانبه‌گرایی برخی از این اعضا، از ماموریت اصلی خود دور شده و در موارد متعددی ناکارآمد بوده است.

۱۰ عضو غیر دائم شورای امنیت را مجمع عمومی سازمان ملل متحد با توجه به مشارکت اعضای این سازمان در حفظ صلح و امنیت بین الملل و دیگر اهداف سازمان و همچنین بر مبنای توزیع عادلانه جغرافیایی انتخاب می کند.

در واقع، ۱۰ عضو انتخابی شورای امنیت توسط مجمع عمومی برای یک دوره دو ساله که از اول ژانویه آغاز می‌شود، انتخاب می‌شوند. عضوی که خارج می‌شود بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود.

هر سال مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمی‌تری می کند که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان می‌یابد.

مجمع عمومی سازمان ملل متحد سال ۲۰۲۲ را در حالی به پایان رساند بحث هایی درباره اصلاحات در شورای امنیت مطرح شد. بسیاری با نیاز به مدرن سازی این نهاد موافق بودند اما نظرات در مورد حق وتو متفاوت بود.

کابا کروشی رئیس هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل هشدار داد اگر مجمع عمومی رهبری اصلاحات شورای امنیت به عنوان قدرتمندترین نهاد سازمان ملل در زمینه مسائل صلح و امنیت را برعهده نگیرد، تمام اعتبار و تاثیر سازمان ملل متحد زیر سوال خواهد رفت.

رئیس مجمع عمومی سازمان ملل گفت: تعداد فزاینده‌ای اکنون خواستار اصلاح شورای امنیت هستند. یک سوم رهبران جهان بر نیاز فوری انجام اصلاحات در شورای امنیت تأکید کردند که دو برابر بیشتر از تعداد درخواست ها در سال ۲۰۲۱ است. این اصلاحات به اعتبار و تاثیر سازمان ملل ارتباط پیدا می کند.

رئیس مجمع عمومی سازمان ملل از ۱۹۳ عضو این نهاد خواست به صورت دسته جمعی گام بردارند و از روند مذاکرات بین دولتی جاری که ۱۳ سال پیش آغاز شد، حمایت کنند تا در نهایت اصلاحات معنادار شورای امنیت انجام شود چرا که هدف یافتن راه حل شفاف است.

آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل نیز در آخرین مصاحبه خود در سال ۲۰۲۲ در گفتگو با خبرنگاران گفت: آمریکا و روسیه برای اولین بار نشانه هایی مبنی بر موافقت خود با گسترش اعضای دائمی شورای امنیت ارائه کرده اند اما من در خصوص اصلاح حق وتو خوشبین نیستم.

گوترش ادامه داد: ما شاهد برخی تحولات در مجمع عمومی هستیم. اکنون هرگونه استفاده از حق وتو در شورای امنیت باید در مجمع عمومی به بررسی گذاشته شود و در مورد استفاده از این حق توضیح داده شود.

دبیر کل سازمان ملل اضافه کرد که فرانسه و انگلیس اخیرا پیشنهادهایی در خصوص محدود کردن استفاده از حق وتو ارائه کرده اند، اما من نسبت به مطرح شدن مساله اصلاحات در حق وتو خوشبین نیستم.

گوترش در عین حال گفت که ما به اصلاح شورای امنیت نیاز داریم و اکنون فضای گفت‌وگوی جدی در خصوص اصلاح شورای امنیت وجود دارد.

۳۱۰۳۱۰