گزارش میدانی از عید فطر در افغانستان/سخنرانی پربازتاب آخوندزاده/غیبت حقانی در مراسم نماز

در نماز عید فطر که در ارگ برگزار شد، جمع زیادی از رهبران طالبان مانند ملا عبدالغنی برادر، امیرخان متقی و ذبیح‌الله مجاهد حضور داشتند اما غیبت برخی از مقامات بلند پایه طالبان از جمله ملا محمد حسن آخوند رئیس الوزرا، سراج‌الدین حقانی و ملا یعقوب مشهود بود. نماز دیگری نیز در کاخ سپیدار به امامت شهاب‌الدین دلاور برگزار شد که در آن برخی دیپلمات‌های کشورهای مسلمان نیز حضور داشتند. برخی از مقامات بلند پایه طالبان نیز به قندهار سفر کردند و عید را در کنار رهبر طالبان تجلیل کردند. رهبر طالبان در این مراسم اظهاراتی داشت که بازتاب گسترده داشتند. ملا هبت‌الله آخوندزاده مردم را به تبعیت از نظام اسلامی فراخواند و گفت که اهمیتی ندهید که دیگران در قبال اجرای شریعت چه می‌گویند.

بر اساس عرف سیاسی جا افتاده در فرهنگ سیاسی افغانستان، معمولا رئیس دولت در روزهای عید نوروز، فطر و قربان، خط مشی کلان سیاست کشور را در امور مهم داخلی و خارجی به ملت ابلاغ می‌کند و یکی از دست‌آوردها و تصمیم‌های کلان ملی را بعنوان کارکرد و تلاش دولت در خدمت‌گذاری به ملت، به اطلاع مردم می‌رساند.

با این ذهنیت، انتظار مردم افغانستان این بود که ملا هبت‌الله آخوندزاده رهبر طالبان نسبت به مسئله جنگ و صلح و آشتی ملی و همچنین نسبت به بازگشایی مدارس و آغاز آموزش دختران، به مردم افغانستان، نویدی بدهد ولی در بیانیه و سخنرانی وی در نماز عید فطر نسبت به «آموزش دختران» و همچنین «صلح و آشتی با مخالفان»، هیچ نکته‌ای وجود نداشت.

در حالی که پس از انتشار بیانیه عیدانه رهبر طالبان، ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان اعلام کرد که پس از بیانیه رسمی ملاهبت‌الله آخوندزاده رهبر طالبان، از انتشار بیانیه‌های دیگر توسط مقامات بلندپایه دولت طالبان خودداری شود ولی با آن هم، سراج‌الدین حقانی رهبر شبکه حقانی پیام تبریکی صادر کرد و ملا یعقوب رهبر طالبان نیز به صورت پخش زنده تلویزیونی، پیام تبریکی خود را به ملت افغانستان ارائه کرد.

طبق اعلام رسمی حکومت طالبان، روزهای رسمی عید فطر سه روز در نظر گرفته شده است. در دو روز اول عید که این گزارش تهیه شد، نیروهای امنیتی طالبان مقررات امنیتی را به صورت جدی اعمال کردند. گشت‌های سیار امنیتی در شهر کابل پایتخت افغانستان در روزهای عید افزایش چشمگیری داشت و در سایر شهرها و مناطق افغانستان نیز، در روزهای عید حادثه‌ای امنیتی مهمی رخ نداد.

با توجه به برخورد نیروهای امنیتی طالبان در روزهای عید امسال، می‌توان گفت که شیوه برخورد طالبان با شهروندان نسبت به سال‌ گذشته تاحدودی بهتر شده است. هر چند که درباره خشونت پلیس در برخی از ولایت‌ها از جمله ولایت دایکندی گزارش‌هایی منتشر شده است که دلیل آن عدم هماهنگی شیعیان در اعلام عید فطر بوده است.

حکومت طالبان در ماه رمضان امسال توانست با اعمال نظارت بر بازارهای افغانستان تا حدودی نرخ مواد غذایی را کنترل کند. علاوه بر آن، حکومت طالبان موفق شد که در ماه رمضان امسال نرخ ارز را نیز تا حد قابل توجهی مهار کند. این سیاست مالی و اقتصادی طالبان باعث شد که نرخ مواد غذایی نسبت به ماه‌های گذشته کاهش پیدا کند. به تبع آن، هزینه‌های روزهای عید نیز برای مردم افغانستان نسبت به سال گذشته مناسب‌تر بود و قدرت خرید برای مردم جهت تجلیل از روزهای عید، تاحدودی مساعد گردید.

به نظر می‌رسد که کنترل قیمت‌ها، تأمین امنیت، صلح و آرامش نسبی باعث گردیدند که مردم افغانستان مخصوصا در کابل پایتخت افغانستان به صورت پر شوری از عید فطر امسال تجلیل کنند. تقریبا در تمام مناطق و نواحی شهر کابل در روز دوم عید، ازدحام و رفت آمد شهروندان برای تجلیل از عید، بسیار گسترده و چشم‌گیر بود.

۳۱۱۳۱۱