حاشیه‌نگاری نمایشگاه توانمندی‌های ساخت داخل/ شگفتی بخش خصوصی از نقدها و نظرات موشکافانه رهبری
حاشیه‌نگاری نمایشگاه توانمندی‌های ساخت داخل/ شگفتی بخش خصوصی از نقدها و نظرات موشکافانه رهبری
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برگزیده های ایران، در روزهای اخیر، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی بازدیدی ۴ ساعته از نمایشگاه توانمندی‌های تولیدات داخل در محل حسینیه امام خمینی(ره) داشتند.
در این نمایشگاه، دستاوردها و اقدامات متعددی که بیشتر جنبه‌های اجتماعی و اقتصادی داشت، ارائه شده بود که طبق گفته غرفه‌داران و ارائه‌کنندگان، رهبر معظم انقلاب با سعه صدر و با نگاهی موشکافانه به مسائل، دستاوردها و اقدامات درحال انجام در هر بخش، به بازدید از این نمایشگاه پرداختند؛ تا آنجایی که برخی پیگیری‌های تخصصی و نقطه نظرات اصلاحی ایشان، موجب شگفتی بخش خصوصی حاضر شده بود.
فرصتی کوتاه دست داد که خبرنگار برگزیده های ایران با حضور در این نمایشگاه، گزیده‌ای از آنچه ارائه شده و بازخوردهای حضور رهبر انقلاب را به‌نگارش درآورد.
در نمایشگاه توانمندی‌های تولیدات داخل، شرکت‌هایی در بخش‌های «انرژی»، «صنعت نفت و پتروشیمی»، «صنایع خودروسازی»، «معدن و صنایع معدنی و فلزی»، «ارتباطات و فناوری اطلاعات»، «صنایع غذایی و کشاورزی»، «تجهیزات پزشکی»، «صنایع دستی»، «حمل و نقل هوایی، دریایی، ریلی و زمینی»، «صنایع نساجی» و «مسکن و لوازم خانگی» آخرین دستاوردها و تولیدات خود را به نمایش گذاشته بودند.
تحولی در جابه‌جایی مصالح معدنی با تولید ایرانی دامپتراک ۶۰ تنی
در بخشی از این نمایشگاه، دستاورد ایرانی ساخت دامپتراک ۶۰ تنی رونمایی شده بود، دستگاهی که از ابزارهای بسیار مهم برای جابه جایی مصالح و مواد اولیه معدنی در معادن کشور است و پیش از این از کشورهایی چون ژاپن و چین با هزینه گزاف تأمین می‌شد. اکنون با عمق داخلی‌سازی ۵۰درصدی، ۵ دستگاه ساخته شده در ایران در یکی از معادن کشور در حال کار است. خط تولید دامپتراک ۶۰ تنی از ابتدای سال ۱۴۰۲ راه‌اندازی شده و تولیدات بیشتر با افزایش عمق داخلی سازی، هدفگذاری شده است.
ساخت اولین شناور پشتیبان صیادی کاملاً ایرانی به دست مهندسین داخلی با صرفه‌جویی ارزی ۲.۵ میلیون دلاری برای هر شناور از دیگر دستاوردهای به‌نمایش درآمده بود.
* متخصصان ایرانی در حال کار روی باتری لیتیومی خودروی برقی
ورود ایران به تولید باتری لیتیومی از دیگر اخبار خوش این نمایشگاه است. از آنجایی که ۳۰ تا ۶۰ درصد قیمت خودروهای برقی، مربوط به باتری آن به عنوان قلب خودرو است، اگر در پروسه برقی‌سازی حمل‌ونقل کشور، متخصصان ایرانی تولید باتری را داخلی‌سازی کنند، در کاهش هزینه‌های تأمین خودروی برقی برای مردم، بسیار اثرگذار خواهد بود.
عملیات ساختمانی احداث کارخانه ای در منطقه پرند آغاز شده و برنامه‌ریزی شده با انتقال فناوری، سالانه ۱۰ تا ۱۲ هزار مجموعه باطری در ایران تولید شود.
* احداث نخستین کارخانه تولید بیواتانول سوختی در غرب ایران
برای نخستین بار، ایران به تولید بیواتانول سوختی ورود کرده است. بیواتانول سوختی که از کنجاله تخمیری خوراک دام، از ذرت و ضایعات غلات تأمین می‌شود، می‌تواند جایگزین MTBE در اکتان افزایی بنزین باشد که این مسئله گامی مهم در افزایش کیفیت بنزین و کاهش آلایندگی خودروها است.
پیش‌بینی شده کارخانه تولید بیواتانول سوختی در پایان بهار ۱۴۰۳ در کرمانشاه به‌بهره‌برداری برسد و طبق مذاکرات اولیه صورت گرفته با مجموعه وزارت نفت، قرار است ۵درصد بنزین تولیدی کشور (معادل روزانه ۵ میلیون لیتر) با بیواتانول، اکتان‌افزایی شود.
* ایجاد قطب جدید نساجی کشور با توانمندی مردم سیستان‌وبلوچستان
یکی از انتظارات مقام معظم رهبری از متخصصان توانمند ایرانی در عرصه صنعت نساجی، احیای بافت بلوچ بود که در بیانات معظم‌له حدود ۶ یا ۷ سال پیش، مورد طرح قرار گرفته بود. در این نمایشگاه، از دستاورد جدیدی رونمایی شد که مقام معظم رهبری در بازدید از غرفه مربوطه، به دست‌اندرکاران این طرح، آفرین گفتند.
با همت متخصصان ایرانی، در منطقه ایرانشهر استان سیستان‌وبلوچستان، بعد از بیش از ۵۰ سال عدم کشت پنبه در این منطقه، با رفع مشکلات مربوطه از جمله آفت “کرم سرخ” ۶ هزار هکتار توسط مردم این منطقه، زمین کشاورزی زیر کشت پنبه رفته است؛ پنبه‌ای که به صورت تضمینی از مردم خریداری می‌شود و در کارخانه‌ای که در ایرانشهر احداث شده، به نخ و پارچه تبدیل می‌شود.
استقرار زنجیره ارزش از پنبه تا رنگرزی و تکمیل پارچه، رفع مشکلات کاشت و افت پنبه پس از ۵ دهه و آغاز فرآیند کشت پنبه در ۶ هزار هکتار، راه‌اندازی واحد پنبه پاک‌کنی، راه‌اندازی خط ریسندگی و تجهیز و راه‌اندازی خط بافندگی پارچه ( با پیشرفت فیزیکی ۵۰درصدی) از دستاوردهای این طرح است.
مقرر شده، قطب جدید نساجی جنوب شرق کشور با مشارکت بخش خصوصی با تولید سالانه ۱۸ میلیون مترمربع پارچه و تکمیل خط چاپ با ظرفیت تولید سالانه ۷.۴ میلیون مترپارچه ایجاد شود. در این طرح، هم در کشت پنبه، اشتغال‌زایی برای مردم نجیب سیستان‌وبلوچستان به‌دنبال خواهد داشت و هم اشتغال در کارخانه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم، ایجاد خواهد شد.
نگاه دقیق به ناترازی گاز در آمار پتروشیمی‌ها
از اقدامات درحال انجام که مورد ارائه قرار گرفته بود، بحث تأمین برق شهرک‌های صنعتی کشور با هدفگذاری ۱۱ هزار و ۴۶۷ مگاواتی است. طبق اطلاعات ارائه شده، شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور بالغ بر ۹ هزار و ۵۱۳ مگاوات نسبت به شرایط تأمین پایدار برق در زمان اوج مصرف، کسری برق دارند که با احداث ظرفیت جدید تولید برق در نواحی صنعتی کشور، به‌ازای هر مگاوات برق تأمین شده، ۹۵ نفر اشتغال ایجاد خواهد شد.
سهم ۳۳درصدی صنعت پتروشیمی از صادرات غیرنفتی کشور، وجود ظرفیت ۲۷.۵ میلیون تنی صادراتی و تأمین ۱۳.۵ میلیون تنی نیاز داخلی در صنعت پتروشیمی و اینکه این صنعت در ۱۰ سال اخیر، به‌طور متوسط سالانه ۱۲ میلیارد دلار برای کشور ارزآوری داشته و به‌میزان ۵ میلیارد دلار در سال نیاز داخلی را تأمین کرده، صنعت پتروشیمی را به عنوان یکی از شاخصه‌های اقتصادی کشور به‌معرض نمایش گذاشته بود.
طبق آمار ارائه شده در غرفه پتروشیمی این نمایشگاه، ناترازی گازی کشور در سال جاری ۳۲۴ میلیون مترمکعب در روز بوده و در صورت ادامه روند فعلی و عدم سرمایه‌گذاری، ناترازی گازی کشور در سال ۱۴۱۲ حداقل به ۴۲۵ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.
صنعت پتروشیمی کشور که ظرفیت اسمی ۹۶ میلیون تنی در سال دارد، از نیاز ۹۰ میلیون مترمکعبی روزانه به گاز، هم‌اکنون کسری ۲۰ میلیون مترمکعبی در فصل سرما دارد. قرار است ظرفیت اسمی صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۱۲ به ۱۸۱ میلیون تن برسد که میزان گاز مورد نیاز صنعت پتروشیمی ۱۷۵ میلیون مترمکعب در روز خواهد بود و پیش‌بینی می‌شود از ناترازی ۴۲۵ میلیون مترمکعبی گاز در سال ۱۴۱۲، ۱۰۰ میلیون مترمکعب کسری گاز به پتروشیمی‌ها تحمیل شود. از اینرو در این نمایشگاه، هشدار داده شد که در صورت عدم سرمایه‌گذاری در بخش گاز کشور، ۱۰ سال دیگر پتروشیمی‌های گازی کشور مجبور به توقف تولید می‌شوند.
این مهم در جریان بازدید مقام معظم رهبری، توسط بخش خصوصی گزارش داده شد و معظم‌له، دستور بررسی موانع و عوامل تشدیدکننده ناترازی گاز را به همراهان خود دادند. گویا یکی از مسائلی که موجب شده، مقام معظم رهبری به دولت در زمینه تلاش و برنامه ریزی برای رفع ناترازی‌ها گوشزد کند، همین مسئله بوده است.
* آمادگی بخش خصوصی برای اصلاح روند مصرف آب و انرژی با شرط راه‌اندازی بازار آب و بازار انرژی
در بخش دیگری از نمایشگاه، بخش خصوصی آمادگی خود را برای سرمایه‌گذاری در بخش بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور اعلام کرده بود و با ارائه آمار و ارقام، تأکید کرده که می‌توان مصرف معادل ۶ میلیون بشکه نفت روزانه انرژی کشور را به نصف کاهش داد. طبق این پیشنهاد بخش خصوصی، می‌توان این طرح را بدون تحمیل بار مالی به دولت و مردم اجرا کرد که این طرح شامل تعویض کنتورهای فرسوده گاز و برق، تعویض بخاری‌های فرسوده و قدیمی، تعویض کولرهای آبی و گازی پرمصرف و ارائه طرح‌های مشوق‌محور نرم‌افزاری به مردم برای کاهش مصرف است.
در بخش دیگری از این نمایشگاه، بخش خصوصی صنعت آب نیز آمادگی خود را برای همکاری با دولت برای کاهش مصرف و اصلاح روند مصرف آب در بخش‌های مختلف اعلام کرده و خواستار ورود به عرصه تأمین آب در راستای نقشه راه آب کشور شده بود.
در واقع بخش‌های خصوصی صنعت برق و صنعت آب، راهکار سرمایه‌گذاری و بازگشت سرمایه در بهینه‌سازی مصرف انرژی و آب را ایجاد بازار انرژی و بازار آب عنوان کرده بودند.
* انتقاد رهبری از عدم تحقق اقتصاد دریامحور و کندی توسعه سواحل مکران
توسعه سواحل مکران در راستای اقتصاد دریامحور و اقدامات گسترده‌ای که می‌توان در این راستا به انجام رساند، یکی از مسائل مورد توجه در این نمایشگاه بود. اگرچه توسعه سواحل مکران از نیمه دهه ۸۰ مطرح شده و طی دهه ۹۰ با تصویب سند راهبردی، این موضوع مهم وارد فاز اجرایی شده، اما سرعت اجرایی شدن پروژه‌های تعریف شده به شدت پایین بوده و عملا تمامی طرح توسعه مکران، روی کاغذ باقی مانده است.
تا امروز قریب به ۵۰ هزار میلیارد تومان در ایجاد زیرساخت‌های مکران هزینه شده، اما برای تکمیل زیرساخت‌ها نیاز به ۹ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری طی ۵ سال آتی است.
به گفته مسئولان حاضر در نمایشگاه، یکی از انتقادات مقام معظم رهبری در بازدید از نمایشگاه دستاوردهای داخلی، عدم تحقق توسعه دریامحور به‌ویژه کندی توسعه سواحل مکران بود.
* تبدیل فاضلاب به آب قابل شرب با دانش متخصصان داخلی
یکی از دستگاه‌های قابل توجه ارائه شده توسط بخش خصوصی در نمایشگاه، سیستم تصفیه فاضلاب به روش بیو راکتور غشایی بود که آب بی‌کیفیت و حاوی لجن را به آبی قابل شرب تبدیل می‌کرد. این دستگاه مجهز به حفره‌هایی با قطر ۰.۰۴ میکرون بوده که به گفته سازندگان آن، عدم امکان عبور هر نوع باکتری و عوامل بیماری‌زا را به آب تصفیه شده می‌دهد.
حذف کامل رنگ، بو و طعم از فاضلاب و بالاترین کیفیت خروجی پساب در میان روش‌های مختلف تصفیه فاضلاب، از ویژگی‌های این دستگاه بود که عمق داخلی سازی آن تا امروز به ۷۵درصد رسیده و برنامه‌ریزی‌ها بر این منوال است که با تولید داخلی غشاهای آن، تا ۶ سال آینده عمق داخلی‌سازی این دستگاه به ۱۰۰درصد برسد.
* ورود متخصصان داخلی به ساخت قطعات هواپیما
یکی از چالش‌های شناسایی شده در زمینه صنعت هوایی، نیاز به قطعات دارای فناوری بالا در مورد هواپیما بوده که ورود ایران به احداث کارخانجات تولید قطعات اصلی مورد نیاز (پره کمپرسور، محفظه احتراق و پره توربین موتور) یکی از خبرهای خوب این نمایشگاه بود.
قرار است با سرمایه‌گذاری ۳۵ میلیون یورویی و با دانش فنی و مهندسی متخصصان داخلی، نیاز به قطعات استراتژیک ۳۴۴ موتور هواپیمای فعال در ناوگان هوایی کشور با هزینه یک‌سوم نمونه خارجی رفع شود.
* تحقق اقتصاد تعاونی‌محور و مردمی با همت “یزدی‌ها”
گروهی از نخبگان استان یزد با شکل‌گیری گروهی تعاونی محور، ۳۵ شرکت تعاونی را در بخش‌های مختلف فناوری اطلاعات، لجستیک کالا، تولید قطعات الکترونیک و کاغذ، تولید کشاورزی و فرآورده‌های غذایی، انرژی، بیمه‌ای و استارت‌آپی ساماندهی کرده‌اند که فعالیت این گروه‌های تعاونی در مسیر تحقق اقتصاد مردم‌محور، مورد رضایت مقام معظم رهبری قرار گرفته و ایشان خواستار توسعه فعالیت‌های اینچنینی در بخش‌های مختلف اقتصادی شده‌اند.
* بازخورد بازدید رهبر انقلاب در حضور رئیس جمهوری
جمع‌بندی گفته‌های غرفه داران و ارائه دهندگان دستاوردها نشان می‌دهد، علاوه بر نقطه‌نظراتی که رهبر معظم انقلاب به صورت مستقیم در گفت‌وگو با حاضران در این نمایشگاه بیان نمودند و پیگیری‌های تخصصی ایشان از مسائل مختلف، حضور رئیس جمهوری و بازدید وی و دستوراتی که بعد از دیدار معظم‌له، توسط رئیس جمهور برای تسهیل در فعالیت بخش خصوصی و رفع موانع صورت گرفت، ریشه در بیانات و تذکرات رهبری دارد.
/
