زردنویسها خبرنگار نیستند/ زرد نویسی فیک نیوزها، پاشنه آشیل خبرنگاری امروز
به گزارش خبرگزاری فارس از ایلام، رسانهها در دنیای امروز به عنوان راه ارتباطی بین مردم و مسوولین برای بیان مشکلات، دغدغهها و پیگیری مطالبات مردم از مسوولین، به حساب میآیند.
اما آیا تمام فعالان حوزه رسانه در این راستا گام برمیدارند؟ آیا تمام اخباری که به طور روزانه در رسانهها میبینیم با این هدف تولید شدهاند؟
زرد نویسی یکی از بزرگترین معضلاتی است که رسانههای امروز با آن دست به گریبان هستند و در این میان رسانهای که به سمت زرد نویسی نرفته باشند میتواند رسانهای مفید برای جامعه باشد.
زرد نویسها، اغلب در فیک نیوزها فعالیت میکنند و به اعتماد عمومی لطمه وارد کردهاند؛ عناوین جذاب انتخاب میکنند، احساسات مخاطب را برمیانگیزاند و مطالب جنجالی و بحثبرانگیز را مطرح میکنند و با ابهام و ایهام آفرینی در نوشتهها از زیر بار مسوولیت کیفیت محتوا، شانه خالی میکنند.
زرد نویسی به چه معناست؟
خداداد ابراهیمی رئیس اسبق خانه مطبوعات کشور در این خصوص به خبرنگار فارس گفت: نوشتههای زرد نویسها منبع معتبری ندارند، عموما اخبار کذب منتشر میکنند و برای نوشتههای سفارشی، زیر میزی میگیرد.
وی افزود: سالهاست که این نوع بیماری رسانهای، سلامت اطلاع رسانی و حوزه روزنامه نگاری را به مخاطره انداخته است چرا که به لحاظ تکثر و فربهشدن شاکله مطبوعات و ظهور بیرویه و بدون معیار سایتها و پایگاههای خبری و نیز ضعف نظارت قانونی بر عملکرد نامطلوب و غیر حرفهای برخی رسانهها و مطبوعات ، “زردنویسی” در عرصه رسانهها به طرز فزایندهای ظهور و بروز یافته است.
رئیس اسبق خانه مطبوعات کشور گفت: “اروین واردمن” اولین کسی بود که از اصطلاح زرد نویسی استفاده کرد و گفت که روزنامه نویسی آمریکا به سمت زردنویسی رفته است؛ این نوع روزنامهنگاری که به احساسات مخاطب تکیه میکند به SENSATIONAL JOURNALISM معروف است و روند مخرب این آسیب رسانهای، ساحت مقدس حوزه مطبوعاتی و اطلاعرسانی را مخدوش کرده است.
ابراهیمی ادامه داد: نخستین نمونههای این نوع روزنامهنگاری غیرعادی و پوپولیستی در اواخر قرن نوزدهم و در دهه اول قرن بیستم در ایالات متحده آمریکا به خودنمایی پرداختند.
زرد نویسها چه کسانی هستند؟
رئیس اسبق خانه مطبوعات کشور اصولا زرد نویسها، شبه خبرنگارانی هستند که از بَدِ حادثه به حوزه رسانه ورود کردهاند؛ آنان در فعالیتهای رسانهای خود به هر روشی درصدد هستند که در سپهر رسانه، اسم و رسمی برای خود دست و پا کنند؛ این جماعت، گاهی به زمین و زمان ناسزا میگویند، گاهی به جعل خبری دست میزنند، تحلیل بیمایه سرهم میکنند، خود نتیجهگیری میکنند و بالأخره به قضاوتی غیر منصفانه و یکطرفه دست میزنند.
وی افزود: به طور کلی زردنویسانِ رسانهای از دُرشتنمایی پیام، تحریف، جنجالآفرینی خبری، شایعه سازی و تحریک احساسات عوام به میزان زیادی بهره میگیرند گاهی هم با انتشار محتواهای صدمن یک غاز و با تمجید از مدیران ناتوان و سست عنصر، با دریافت حق العملکاریها، جیبهایشان باد میکند.
هدف زرد نویسها چیست؟
ابراهیمی در این رابطه گفت: این گروه که اغلب فاقد دانش رسانهای و روزنامه نگاری هستند، شارلاتانبازی در عرصه روزنامه نگاری و خبرنگاری را فتح بابی برای نیل به مطامع و ویژهخواری خود تلقی میکنند؛ به طور کلی همه این قضایا را تحت عنوان شجاعت خبرنگاری، دفاع از حقوق مردم، کسب وجههی قهرمانی و… تعبیر و تفسیر میکنند. در واقع باید گفت که همه این منفیبافیها و واژهنگاریهای بیعیار، بیهودهکاری و نوعی هرزنویسی بیش نیست.
وی افزود: آنان با استعمال واژههای سبک و سخیف و عبارتهای بیوزن و بیمحتوا بیشتر شبیه کارگرانی عمل میکنند که فقط با سنگ چینی، دیوار تفرقه و بیاعتمادی فراروی مردم و مسوولان بنا میکنند؛ این امر اغلب از کانال خبرنگار نماهای غیرمسوول، آن هم به سفارش مافوق خود و در قبال دریافت مبلغی پول صورت میگیرد.
خوراک زرد نویسها چگونه تأمین میشود؟
ابراهیمی در پاسخ به این سوال گفت: در واقع روزنامهنگاری زرد میکوشد از تاکتیکهایی مانند جنجالسازی خبری، تکیه بر احساسات زودگذر و تبدار و داستانپردازیهای دراماتیک بهره بگیرد؛ به همین دلیل است نشریات زرد در برابر نشریات واقعی به مثابه سینمای گیشه و سینمای اندیشه مقایسه میشوند چرا که رسانههای زرد فکرساز نیستند و پیش از آن که بخواهند به «چراها» بپردازند به «چگونگی» توجه میکنند و به همین سبب اخبار سلیبریتیها و سینماگران، بازیگران، ورزشکاران، حوادث و خشونت خوراک دائمی رسانههای زرد هستند.
وظیفه مردم در قبال زرد نویسها چیست؟
وی در پاسخ به این سوال تأکید کرد: برای جلوگیری از گسترش فیک نیوزها و نیز بایکوت فعالیت زرد نویسها، مردم از بازنشر اخبار و تولید محتواهای رسانههای غیررسمی خودداری کنند و در کارکردهای فرهنگی و رسانهای به اخبار آنان استناد نشود؛ ازسوی دیگر افزایش “سواد رسانهای” مردم و “کسب اطلاعات دقیق” بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد و نیز بایسته است مهمترین اخبار، با سرعتی دوچندان از سوی سایتها و رسانههای رسمی انتشار یافته و در صورت انتشار اخبار کذب، در کمترین زمان و با ارائهی مستندات به رد آنها بپردازیم.
در دنیای امروز و در شرایطی که هر فرد به راحتی با ساخت یک کانال یا صفحه در شبکههای اجتماعی خود را یک رسانه معرفی میکند لازم است شناخت درستی از رسانه داشته باشیم تا اسیر هیاهوی زرد نویسان نشویم.
لازمهی اصلی خبرنگاری عشق به مردم است و در این میان، زرد نویسانی که تنها با سو استفاده از اعتماد عمومی به دنبال تأمین منافع خود هستند هرگز نمیتواند لایق عنوان خبرنگار باشند.
انتهای پیام/ ۹۷۰۸۰۰