شگفتی‌سازی دهه شصتی‌ها در اینستاگرام/ آماری عجیب از اینفلوئنسرهای ایرانی
شگفتی‌سازی دهه شصتی‌ها در اینستاگرام/ آماری عجیب از اینفلوئنسرهای ایرانی
سلبریتی‌ها چهره‌های سرشناس و تاثیرگذار ورزشی، هنری و سیاسی هستند که شهرت خود را از رسانه‌های سنتی مانند تلویزیون، روزنامه، مجلات و … دارند در حالی که اینفلوئنسرها شهرت خود را از رسانه‌های اجتماعی جدید مانند اینستاگرام، توییتر، یوتیوب، تیک‌تاک و … دارند.
سلبریتی‌ها در بستر رسانه‌های اجتماعی نیز می‌توانند تاثیرگذار باشند اما اینفلوئنسرها هرگز نمی‌توانند جایگاه و اعتبار یک سلبریتی را داشته باشند. هر اندازه که سلبریتی‌ها با شهرت زیاد از دنیای واقعی مردم فاصله گرفته و به ستاره بودن تبدیل می‌شوند، اینفلوئنسرها با نمایش ابعاد مختلف زندگی خود در صفحات مجازی‌شان و استفاده از قابلیت گفت وگو از طریق لایو، استوری و پست در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، خود را به مخاطبانشان نزدیکتر می‌کنند.
اینستاگرام پلتفرم محبوب ایرانی‌ها
در فاصله زمانی فوریه ۲۰۲۲ تا فوریه ۲۰۲۳ اینستاگرام با ۷۶درصد پرکاربردترین و محبوب‌ترین پلتفرم در میان پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی بوده است. قابلیت‌های جذاب این پلتفرم و در دسترس بودن آن برای اقشار مختلف مردم تا قبل از فیلتر شدن موجب شده تا محبوبیت بیشتری در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی داشته باشد. امکان دنبال کردن صفحات کاربران و افراد تاثیرگذار از سراسر دنیا و ارتباط با آنها از دیگر قابلیت‌های این پلتفرم است که در نسخه‌های مشابه بومی این امکان وجود ندارد. از آن‌جا که این پلتفرم بیشترین تعداد کاربر را در میان رسانه‌های اجتماعی در کشورمان دارد، میزان محتوای تولیدی توسط افراد تاثیرگذار و تعداد اینفلوئنسرها در این پلتفرم هم بیشتر بوده است.
تاثیرگذار به شرط تولید محتوای جذاب
تاثیرگذاری اینفلوئنسرهای رسانه‌های اجتماعی در گرو محتوایی است که جذابیت داشته و مورد علاقه مخاطبان باشد. اینفلوئنسرها بر اساس پلتفرمی که در آن فعالیت می‌کنند به عناوین مختلفی مانند اینستاگرامر، یوتیوبر، تیک‌تاکر و …. تقسیم شده و بر اساس محتوایی که تولید می‌کنند به دسته‌های مختلفی همچون فودبلاگر و فود تستر، بیوتی بلاگر، لایف استایل بلاگر، واینر و… تقسیم‌بندی می‌شوند.
فودبلاگرها افراد تاثیرگذار در اینستاگرام هستند که با تولید محتوا در زمینه آموزش آشپزی فعالیت می‌کنند. دسته‌ای دیگر از اینفلوئنسرهایی که در زمینه غذا تولید محتوا می‌کنند، فود تسترها (آزمایش کنندگان غذا) هستند. این گروه از اینفلوئنسرها با تست غذاهای رستوران‌ها، غذاخوری‌ها، شیرینی فروشی‌های مختلف و معرفی آنها به دنبال کنندگان خود فعالیت می‌کنند.
بیوتی بلاگرها گروهی دیگر از افراد تاثیرگذار در این پلتفرم هستند که با تولید و ارائه محتوا در زمینه آموزش خودآرایی، معرفی برندهای مختلف لوازم آرایشی و بهداشتی، آموزش نکات آرایشی و بهداشتی در صفحات خود فعالیت می‌کنند.
لایف استایل بلاگرها از پر تعدادترین اینفلوئنسرهای اینستاگرام هستند که دامنه فعالیت آنها از تولید محتوا در زمینه موضوعات روزمره تا سبک زندگی و نوع پوشش، دکوراسیون خانه و نکات خانه‌داری و… گسترده شده است.
واینرها یا کمدین‌های مجازی از پرطرفدارترین گروه اینفلوئنسرها هستند که در زمینه تولید محتوای طنز و کمدی فعالیت می‌کنند. اصطلاح واینر برای اولین بار به کاربرانی گفته شد که در اپلیکیشن واین(vine) ویدئوهای ۶ ثانیه‌ای با محتوای سرگرم کننده تولید کرده و به اشتراک می‌گذاشتند. بعدها این اپلیکیشن در رقابت با اینستاگرام شکست خورد و برای همیشه طرفداران خود را از دست داد. اما بعضی از این واینرها به یوتیوب کوچ کرده و با عنوان یوتیوبر به فعالیت خود ادامه دادند و برخی دیگر با همان عنوان واینر و با تعریف جدید «کمدین مجازی» در اینستاگرام مشغول به فعالیت شدند.
گروهی دیگر از اینفلوئنسرها عده‌ای هستند که با تولید محتوا در زمینه موضوعات تخصصی مانند موسیقی، آموزش طراحی دکور، موضوعات روانشناسی و توسعه فردی، ورزش و … فعالیت می‌کنند. این افراد را به طور کلی «content creator» یا تولید کننده محتوا می‌گویند.
اینفلوئنسرهای ایرانی اینستاگرام به روایت آمار
از آن‌جا که اینستاگرام محبوب‌ترین پلتفرم رسانه‌های اجتماعی در میان مردم ایران است و کاربران زیادی در این پلتفرم حضور دارند، تعداد اینفلوئنسرهای فعال در زمینه‌های مختلف نیز در این پلتفرم بیشتر است. طبق آمارهایی که از بررسی صفحات ۳۰۰ اینفلوئنسر فعال در اینستاگرام به دست آمده ۴۳.۵ درصد از این تعداد متولد دهه ۶۰ و ۴۱.۵ درصد از این اینفلوئنسرها متولد دهه ۷۰ هستند. دهه هشتادی‌ها و متولدین دهه ۵۰ هر کدام با ۶.۵ درصد جایگاه سوم را در میان این تعداد اینفلوئنسر بررسی شده دارند. از این رو اینستاگرام را می‌توان پلتفرم مورد علاقه دهه شصتی‌ها و دهه هفتادی‌ها دانست.
از میان این تعداد اینفلوئنسر بررسی شده ۴۲ درصد لایف استایل بلاگر بوده که در زمینه موضوعات روزمره تولید محتوا می‌کنند. ۲۶.۵ درصد از این اینفلوئنسرها کمدین مجازی(واینر) هستند. تولید کنندگان محتوا با ۱۲ درصد جایگاه سوم را در میان اینفلوئنسرها دارند و بعد از آن بیوتی بلاگرها با ۸ درصد و فودبلاگرها با ۶ درصد به ترتیب در جایگاه‌های بعدی این نمودار قرار دارند.
بر اساس این بررسی، لایف استایل بلاگرها با ارائه موضوعات روزمره و نمایش گوشه و کنار زندگی شخصی خود، محبوبیت بیشتری در میان کاربران اینستاگرام دارند. واینرها نیز به دلیل تولید محتوای طنز، سرگرم کننده و جذاب توجه مخاطبان بیشتری را به صفحات خود جلب کرده‌اند. تولید کنندگان محتوا با ویدئوهای جالب در زمینه‌های مختلف تخصصی مورد توجه کاربران قرار گرفته‌اند. بیوتی بلاگرها با معرفی لوزام آرایشی و بهداشتی و آموزش خودآرایی، و فودبلاگرها با معرفی و آموزش در زمینه موضوعات تخصصی حیطه خود جذابیت زیادی برای کاربران اینستاگرامی خود دارند.
بر اساس نمودار جنسیتی اینفلوئنسرهای بررسی شده، نزدیک به ۷۰ درصد(۶۹.۵ درصد) از این تعداد را زن و ۳۰ درصد را مرد تشکیل می‌دهند که نشان می‌دهد اینفلوئنسرهای زن در اینستاگرام فعال‌تر از اینفلوئنسرهای مرد هستند.
اگرچه به نظر می‌رسد اینفلوئنسرها تنها به دلیل محتوای سرگرم کننده و آموزشی که تولید می‌کنند طرفدار دارند، اما تاثیرگذاری این افراد بر سبک زندگی دنبال کنندگان و تاثیر نظرات و جهت‌گیری‌های آنها در زمان بحران‌های اجتماعی و سیاسی نشان می‌دهد این افراد تا چه اندازه می‌توانند بر روی مخاطبان خود تاثیر داشته باشند.
اینستاگرام را می‌توان پلتفرم مورد علاقه دهه شصتی‌ها و دهه هفتادی‌ها دانست علاوه بر این به دلیل میزان تاثیرگذاری اینفلوئنسرها، این افراد مورد توجه برندهای تجاری قرار گرفته و تبلیغات محصولات مختلف بخش زیادی از محتوای تولیدی صفحات اینفلوئنسرها را تشکیل می‌دهد. این موضوع اهمیت نظارت بر محتوای تولیدی توسط اینفلوئنسرها و همچنین نظارت بر فعالیت‌های تبلیغاتی آنها را افزایش می‌دهد.
۵۸۵۸
