مازندران چگونه استانداری می‌خواهد
به گزارش برگزیده های ایران از مازندران ـ سرویس سیاسی|جمع کثیری فعالان انقلابی، سیاسی و اجتماعی، مطالبات و درخواست جدّی مردم شریف، مومن و نجیب استان مازندران را در نامه‌ای به سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور منعکس کردند.
در این نامه آمده است، با سلام و دعای خیر، اگرچه تنوع و تعدد مشغله جنابعالی مطالعه مطالب حجیم را با محدودیت مواجه می‌سازد، اما به ناچار به‌منظور رساندن مطالبات و درخواست جدّی مردم شریف، مومن و نجیب استان مازندران تقاضا داریم در این برهه تاریخی، چند دقیقه‌ای را برای رویت چکیده‌ای از موارد، که به‌طور قطع فواید آن نصیب کل کشور و در صورت کم‌توجهی پیامدهای آن نیز در سطح کشور بروز می‌کند، مصروف فرمایید.
پیشنهاد مشخص نگارندگان در انتهای این مرقومه به استحضار می‌رسد: استان مازندران به برکت مواهب الهی، سخت‌کوشی همه اقشار به‌ویژه کشاورزان، دامداران و پرورش‌دهندگان طیور و آبزیان، وجود صنایع تبدیلی و پشتیبان محصولات تولیدی، تلاش صنعت‌گران و کارآفرینان با تکیه بر مزیّت‌های مطلق و نسبی خود و کمترین بار بر دوش دولت و سرمایه‌گذاری دولتی، موفق شده همگام با حضور موثر در دفاع مقدس، عرصه مقاومت و تقدیم شهدای عزیز و تربیت علما و چهره‌های ماندگار مذهبی و افتخارات فرهنگی و ورزشی، در حیطه امنیّت غذایی و اقتصاد مقاومتی، سال‌های متمادی در تولید بسیاری از محصولات رتبه‌های اول تا پنجم کشور را کسب کند.
این استان حدود ۲.۵ درصد اراضی قابل کشت کشور را در اختیار دارد که ۷۶ نوع محصول کشاورزی را با ارزش وزنی بیش از ۷ میلیون تن و ارزش اقتصادی ۱۰ هزار میلیارد تومان، تولید و علاوه بر ایفای نقش تولیدی و اقتصادی با سهم ۱۰ درصدی در تامین امنیّت غذایی کشور، در ۲۲ محصول رتبه یکم تا سوّم و در ۱۴ محصول رتبه نخست را دارد، که محصولات مهمّی چون مرغ، برنج و مرکبات از جمله آنها هستند.
برای رفع کمبودها و تامین آب به‌عنوان مادّه حیات‌بخش و موتور محّرک تولید و اشتغال، زیرساخت‌هایی نظیر ۱۰ سدّ بزرگ، شبکه آب‌رسانی، احیای دورهای ۸۰۰ محل ذخیره آب(آب‌بندان) ایجاد شده، که شبکه و منابع تغذیه آب را در کنار آب‌های سطحی و چاه‌ها تشکیل می‌دهند.
عامل زمینه‌ساز این نعمات، پستی و بلندی‌ها و آبخیزهایی هستند که بارش‌های دریافتی از ارتفاعات پوشیده از اکوسیستم‌های جنگل‌های زیبا ولی نادر هیرکانی، مراتع و کوهستان‌ها را تحت یک شریان پیوسته طبیعی به ۱۲۰رودخانه بزرگ و کوچک و آب‌خوان‌های میان‌بند و دشت‌ها می‌رسانند.
آب و هوای معتدل و مطبوع همراه با مجموعه این مناظر، حاشیه رودخانه‌ها و ۳۳۰ کیلومتر طول سواحل دریای خزر جذابیت‌های بی‌نظیری را برای۲۰ میلیون نفر گردشگر فراهم می‌آورد.
در کنار این فرصت‌ها نسبت مطلوب جمعیت ساکن در روستاها و نسبت بالای نسل جوان از کل جمعیت استان، وجود دانشگاه‌های کشاورزی و منابع طبیعی، صنعتی، علوم پزشکی، پارک فناوری، شهرک‌های صنعتی، پایانه‌ها، بنادر، فرودگاه‌ها و شبکه مویرگی جاده‌ها و برق‌رسانی و مهم‌تر از همه ساختار اجتماعی و مردمی تولیدی محصولات زراعی، باغی، پرورش دام سنگین و سبک، به‌ویژه یکی از این مزیّت‌های راهبردی وجود زنجیره کامل و منحصر به‌فرد طیور در مازندران است.
تکمیل حلقه‌هایی از فرآیند «از بستر تولید تا سفره مردم»
البته هنوز حلقه‌هایی از فرآیند «از بستر تولید تا سفره مردم» نیازمند حمایت و تکمیل است تا ارزش‌افزوده آن زمینه اشتغال و فعالیت را در سال جهش تولید فراهم کند که در ادامه به اهمّ آنها اشاره خواهد شد.
استان مازندران باوجود برخورداری از طبیعت زیبا و پرظرفیت برای تولید، گردشگری و اشتغال با مشکلات متعددی روبرو است؛ عمده‌ترین رنج‌های استان مازندران را به شرح زیر می‌توان توصیف کرد که در ادامه، شاخص‌های آنها با رعایت اختصار، به استحضار می‌رسد، امید آنکه امکان مطالعه کامل برای ریاست محترم جمهوری، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرندگان فراهم شود؛ بیکاری، (به‌ویژه بالا بودن نرخ آن در بین فارغ‌التحصیلان)، ریزش اشتغال و نیز سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی (ظرف یک دهه گذشته سالانه یک درصد ریزش و رکود کسب و کار و اشتغال ایجاد شده است).
پایین بودن بهره‌وری نیروی انسانی
اهمّ دلایل پدیده‌های مذکور ناشی از چند عامل زیر است از جمله پایین بودن بهره‌وری نیروی انسانی، سرمایه‌گذاری، انرژی، امکانات و زمان، همراه با بالا بودن هزینه تمام شده و رکود اقتصادی در واحدهای فعّال. نقص درونی و بینابینی در شبکه و زنجیره‌های اقتصادی از تولید تا مصرف محصولات. آثار و تبعات انحرافات در تصمیمات و الگوهای رفتاری ناصواب بر منابع پایه زیستی و تولیدی، منابع آب، خاک، پوشش گیاهی، حیات‌وحش، دریا، سواحل، منظر و چشم‌انداز، تغییرکاربری اراضی. ضعف در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در استان‌های شمالی و مازندران است.
عدم تکافوی درآمد خانوار کشاورز
باوجود آنکه بخش کشاورزی بیشترین قرابت را با اصول اقتصاد مقاومتی مورد تاکید مقام معظم رهبری دارد، عدم تکافوی درآمد خانوار کشاورز و بالا بودن هزینه تولید در واحدهای ارضی زراعی و باغی خُرد در حدّ کمتر از ۷ دهم هکتار، شاخص‌های تغییر تمایل نظام اقتصادی استان‌های شمالی و مازندران از تولید به سمت خدمات و مصرف و فروش اراضی، فقدان برنامه جامع عملیات مشترک بین ادارات و بانک‌ها و نهادهای متولی برای پشتیبانی تولیدی و بازرگانی از قبیل زیرساخت‌ها، مکانیزاسیون و صنایع تبدیلی شاخص‌های سهم اندک استان از بودجه و امکانات کشور به‌عنوان مثال در سال ۱۳۹۹ سهم استان از اعتبارات هزینه‌ای کشور (۲۳ دهم درصد)، از اعتبارات تملک دارایی (۱.۱۳ درصد) و از درآمدها ( دهم ۸۱درصد) بوده است.
با وجود ظرفیت بالای افتخارات ورزشی سهم استان از اماکن ورزشی نسبت به کشور فقط ( ۸۵ دهم درصد) است، این موضوع در بخش‌های مختلف اقتصادی به‌ویژه کشاورزی و منابع طبیعی جلوه بیشتری دارد.
سهم مازندران از وسعت عرصه منابع طبیعی شمال کشور ۵۱ درصد و از تعداد جنگل‌نشینان و حاشیه‌نشینان جنگل ۷۶ درصد است و سهم از اعتبارات و تجهیزات حفاظتی و اطفای حریق و پایش تغییر کاربری و نیروی انسانی به هیچ وجه با ماموریت‌های مذکور تناسب ندارد.
افزایش شاخص‌های ناپایداری خانواده به‌ویژه در مناطق مسافرپذیر
افزایش شاخص‌های ناپایداری خانواده به‌ویژه در مناطق مسافرپذیر، درصد سن زیر ۱۵ سال از ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۵ نصف شده به ۱۹ درصد رسیده است، کاهش نسبت ازدواج به جمعیت، فرزندآوری پایین، نسبت طلاق به ازدواج در استان از ۴۰ درصد گذشته و در شهرستان‌های نوشهر، فریدونکنار و بابلسر، بیش از ۶۰ درصد است، همراه با آن باید شاخص‌های شکاف طبقاتی (نرخ افزایش تعداد مددجویان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی) را نیز ذکر کرد.
رواج تجارت زمین و تغییر کاربری اراضی
رواج تجارت زمین و تغییر کاربری اراضی به‌جای تولید و پیامدهای ناشی از آن در زمینه‌های تنزل انگیزه تولید واحدهای فعال، تهدید در امنیّت و سلامت غذایی و پیامدهای فعالیت‌ها و ویلاسازی‌ها (تخریب : محیط زیست، هنجارها، فرهنگ و اقتصاد منطقه)، شاخص‌های جمعیت استان مازندران از نظر مساحت ۱.۴۶ درصد (رتبه چهارم کشور) و از نظر جمعیت ۴.۱۱ درصد (رتبه هفتم کشور) و قریب به ۲.۵۸ برابر سهم از مساحت کشور، جمعیت را در خود جای داده که البته رقم قابل توجه ۲۰ میلیون مسافرت‌های هفتگی همیشگی را باید به آن اضافه کرد.
افزایش تراکم جمعیت در سکونتگاه‌ها
مهاجرت از سایر استان‌ها نکته دیگری است که طی ۵ سال اخیر ۶۵ هزار نفر و معادل ۴۰ درصد افزایش جمعیت خود استان بوده است، همچنین تراکم جمعیت ثابت از ۱۴۰ نفر در کیلومترمربع گذشته که اگر وسعت منابع طبیعی از کل استان کم شود، رقم تراکم جمعیت در سکونتگاه‌ها به بیش از ۳۰۰ نفر در کیلومترمربع بالغ می‌شود؛ در حالی‌که تراکم کشور ۴۰ نفر در کیلومترمربع است، این تراکم جمعیت استان که در هر ۶.۵ کیلومترمربع یک سکونتگاه روستایی با بیش از ۲۰ خانوار تا شهرهای بزرگ را تشکیل می‌دهد، مدیریت و ارائه خدمات را با مشکل و هزینه زیاد روبرو ساخته است.
کاهش نرخ فرزندآوری
نرخ بیکاری در بین سنین بیش از ۱۰ سال ۱۲.۷ درصد و سنین ۱۵ تا ۳۰ سال ۳۱.۵ و بانوان این محدوده سنّی، از ۶۰ درصد گذشته است و بیکاری در بین دانش‌آموختگان از ۵۷ درصد بیشتر شده است.
در سال ۱۳۹۸ تعداد ازدواج ثبت شده نسبت به سال قبل هشت درصد کاهش و طلاق ثبت شده نسبت به سال قبل ۸.۷ درصد افزایش دارد، متوسط نسبت طلاق به ازدواج در استان ۴۴ درصد و در برخی شهرها مثل نوشهر به مرز ۷۰ درصد نزدیک شده است.
علاوه برآن نرخ فرزندآوری به‌شّدت تنزل یافته در نتیجه طی دهه ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵ میانگین سنی استان ۴ چهار سال بالاتر رفته به ۳۴ سال رسیده است.
شاخص بعدی اینکه نسبت جمعیت کمتر از ۱۵ سال (۱۴-۱ سال) به کل جمعیت استان مازندران طی دو دهه اخیر یعنی در سال ۱۳۷۵ بالغ بر ۳۸.۵ درصد بوده که در سرشماری سال ۱۳۹۵ به عدد ۱۹.۳ رسیده است؛ این شاخص در کل کشور به ترتیب ۳۹.۵ بوده که به ۲۳ درصد رسیده لذا استان مازندران ۳.۷ درصد از میانگین کشوری نیز کمتر شده است.
در بخش‌های کشاورزی و صنعت؛ مجموع مساحت زیرکشت محصولات سالانه تحت کشت آبی و دیم رقم ۴۴۸ هزار هکتار را نشان می‌دهد اما نکته مهم اینکه در طول دهه اخیر در هر سال زراعی نسبت کشت آبی بیشتر شده و از عدد ۵۶ درصد به عدد ۸۱ درصد رسیده است.
متوسط مساحت باغ و قلمستان در سال ۱۳۸۶ معادل ۰.۴۴ هکتار بوده، در سال ۱۳۹۸ به ۰.۷۲ هکتار افزایش یافته است که نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد باغ‌های خرد تغییر کاربری یافته است و باغ‌های بزرگتر ایجاد شده و توسعه یافته بنابراین سرجمع مساحت باغ‌ها ۲۴ درصد افزایش یافته و متوسط مساحت باغ نیز بیشتر شده است.
در بحث تعداد بهره‌برداری و دام و تولید شیر، مقایسه آمارهای سال ۱۳۸۴ و ۱۳۹۶ نشان می‌دهد تعداد بهره‌برداری و نیز تعداد دام هر سه نوع دام سبک (گوسفند و بره، بز و بزغاله) و دام سنگین استان به شدّت کاهش یافته است.
در بخش طیور در سال ۱۳۹۶ تعداد مرغداری یک‌هزار و ۹۳۳ واحد و ۸۴ درصد فعال بوده‌اند. ظرفیت ۳۷هزار و ۶۶۹ هزار قطعه و به متوسط ۱۹هزار و ۴۸۷ قطعه رسیده و مقدار تولید به ۳۱۷هزار و ۳۳۴ تن و متوسط ۱۹۵ تن رسیده است، نتیجه اینکه مقدار تولید ۸۱ درصد افزایش یافت و در خلال این مدت تعداد مرغداری ۴۳ درصد افزایش یافت ولی ظرفیت ۷۷ درصد افزایش داشته است.
ظرفیت منحصر به‌فرد وجود زنجیره کامل طیور
استان مازندران از ظرفیت منحصر به‌فرد وجود زنجیره کامل طیور از مرغ لاین تا نسل کامل تولید و پرورش برخوردار است، علاوه بر مجتمع مرغ لاین بابل‌کنار، ۵ واحد مرغ اجداد، ۱۸۴ واحد مرغ مادر، ۲هزار و ۱۰۰ واحد مرغ گوشتی، ۳۵ واحد مرغ تخم‌گذار، ۳۷ واحد کارخانه جوجه‌کشی، ۴۴ کارخانه تولید خوراک طیور و ۱۷ کشتارگاه صنعتی طیور در مازندران فعال است به طوری‌که این استان ۴۰ درصد جوجه یک‌روزه کشور را تامین می‌کند.
مازندران با ۲۹۳ هکتار (۳ درصد کشور)، در تولید گل و گیاهان زینتی رتبه ۳، در تولید سبزی و صیفی با ۲۳هزار و ۴۰۶ تن رتبه ۸ را دارا هستند و ۱۸ درصد گیاهان دایمی زینتی کشور در این استان تولید می‌شود.
شیلات مازندران با بیش از ۳هزار و ۵۰۰ مرکز آبزی‌پروری و اشتغال بیش از ۶هزار و ۵۰۰ نفر بهره‌بردار شیلاتی جایگاه ویژه‌ای در فعالیت‌های شیلاتی کشور دارد، طبق آمار شیلات مازندران سال گذشته حدود ۱۰۵ هزار تن انواع آبزیان پرورشی در استان تولید شد.
در بخش صنایع؛ در استان مازندران ۱۸ کارخانه کنسروسازی وجود دارد که هم اکنون فقط ۵ واحد از این کارخانه‌ها فعالیت دارند که هر یک از این کارخانه‌های صنایع شیلاتی، حداکثر با ۳۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند، همچنین۴ شرکت بسته‌بندی محصولات شیلاتی و یک کارخانه تهیه روغن خوراکی ماهی هم فعال هستند.
۱۸ کارخانه آرد استان و تعداد ۴۸ کارخانه لبنی فعال مازندران با بیلان منفی تجمعی روبرو هستند، در استان مازندران ۲۰۰ واحد صنایع غذایی در حال فعالیت نسبی هستند که اغلب در ۱۰ سال اخیر شکل گرفته‌اند.
کمتر از ۳۰ درصد مواد اولیه صنایع غذایی از داخل مازندران تامین می‌شود و در صنایع لبنی (۳۰ درصد شیر خام) و صنایع آرد و غلات (۱۵ درصد از گندم کارخانجات آرد، ۲۵ درصد از آرد صنایع تبدیلی) از داخل استان تامین می‌شود.
در فرآورده‌های گوشتی ۱۰۰ درصد مرغ کشتارگاه‌ها و ۲۵ درصد گوشت قرمز کشتارگاه‌ها، ۱۰ درصد گوشت قرمز صنایع تبدیلی و سوسیس و کالباس) از داخل استان تامین می‌شود.
صنایع روغن (کمتر از ۵ درصد دانه و روغن خام)، کنسروهای غیرگوشتی (۲۵ درصد اقلام)، نوشیدنی‌ها (کمتر از ۴ درصد) از داخل استان تامین می‌شود.
تولید سالانه ۷ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی که بییشتر آن مازاد بر مصرف استان و حتی کشور است نیاز به پایانه صادراتی دارد که در همین راستا ۴ پایانه صادراتی گل و گیاه، ماهیان خاویاری، برنج و مرکبات که از دیرباز در حال ساخت هستند.
۶۰۰ واحد صنعتی در ۲۵ شهرک صنعتی راکد شده و در ۱۲ ناحیه صنعتی ۷۱ واحد راکد و بسیاری از واحدهای فعال زیر ظرفیت مشغول هستند.
دیگر واحدهایی که دچار مشکلات هستند می‌توان از سورتینگ برنج، تاسیسات نگهداری و ذخیره سازی ۳۰ هزار تن انواع میوه، سبزی، گوشت، مرغ، ماهی و سایر محصولات کشاورزی در انبارها و کمبود سردخانه‌های بالای صفر و زیر صفر یاد کرد.
استان مازندران از نظر ذخیره فلورین و نیز سنگ گرانیت رتبه اول و ذخایر ذغال سنگ رتبه دوم کشوری را دارد و از معادن مازندران ذغال سنگ مصرف واحدهای بزرگ صنعتی مثل ذوب آهن، فلورین، باریت، سرب، روی، سیلیس صنعتی، سنگ‌های تزیینی و آهک و گچ، پوکه ساختمانی به‌دست می‌آید که برای این معادن تعداد ۲۲۷ مورد پروانه بهره‌برداری برای ظرفیت استخراج ۱۷هزار و ۷۳۸ تن و اشتغال ۳هزار و ۶۴۲ نفر صادر شده که از این تعداد ۱۲۶ معدن فعال است.
در سال ۱۳۹۷ تعداد یک‌هزار و ۷۳ کارگاه صنعتی دارای ۱۰ نفر کارکن و بیشتر با ۶۰هزار و ۱۹۸ نفر شاغل وجود داشته و مالکیت بیش از ۹۹ درصد آنها بخش خصوصی است که از این تعداد شاغل ۳۰ درصد در کارگاههای دارای ۱۰ تا ۴۹ نفر کارکن و ۱۲ درصد در کارگاههای دارای ۵۰ تا ۹۹ نفر کارکن و ۵۸ درصد در کارگاههای دارای ۱۰۰ نفر کارکن و بیشتر شاغل بوده‌اند.
وجود سه بندر، ۳۸۰ کیلومتر راه آهن و ۳۳۰ کیلومتر ساحل دریا به عنوان ظرفیت‌های استان برای صادرات محصولات کشاورزی است، ضمن اینکه حدود ۱۰۰ نوع محصول کشاورزی و همچنین ۲۵ نوع گونه گیاهی همچون گل محمدی و گل‌گاوزبان ، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن مرکبات، ۱۸۰ هزار تن کیوی و بیش از ۱۰۰ هزار تن محصولات شیلاتی در مازندران تولید می‌شود که در هر یک از این محصولات مازاد بر مصرف و قابلیت صادراتی دارند.
وجود مجتمع عظیم چوب و کاغذ مازندران که بخش اعظم محصول راهبردی کاغذ کشور را تامین می‌کند، از مزیت‌های استان محسوب می‌شود.
مازندران تامین کننده امنیّت جانی و مالی
می‌توان نتیجه گرفت استان مازندران به‌عنوان تامین کننده امنیّت جانی و مالی، آب سالم و گوارا، مواد غذایی، استراحت‌گاه و محیط سالم گردشگران، رهگذران و رهسپاران گردشگاه‌ها و سواحل، زائران مشهد مقدس و سایر استان‌ها، پرستاری و درمان بیماران آنها در مراکز درمانی، عرصه تولید مستمر و عرضه محصولات و مواد اولیه و ثانویه کشاورزی و صنایع غذایی و مواد معدنی صنایع پایین‌دستی و سایر نقش مهمی را برعهده دارد.
از اهمّ نیازمندی‌های استان هم می‌توان از ضرورت حمایت از بازرگانی و بازاریابی محصولات، تکمیل زیرساخت‌هایی مثل پایانه‌ها، حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری با ظرفیت‌ها و فرهنگ بومی، عرضه و فروش دانش فنّی، توسعه اماکن و مجتمع‌های فرهنگی، ورزشی و تفریحی، تقویت مکانیزاسیون و صنعت پشتیبان محصولات تولیدی، فرآوری و بسته‌بندی، سردخانه، بخش کشاورزی، فناوری‌های نوین مثل پهبادهای متناسب با وضعیت کشاورزی و باغی و حفاظت منابع طبیعی و محیط زیست مازندران که با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان استان قابل ساخت و بکارگیری است، یاد کرد.
مدیر ارشد استان باید از صفات و مشخصات خاصی برخوردار باشد
بی‌تردید مدیر ارشد چنین استانی باید از صفات و مشخصات خاصی برخوردار باشد، از طرفی اخیرا افرادی با تکیه بر برخی سوابق و ویژگی‌های خود به میدان نامزدی این سمت خطیر گام گذاشته و با رایزنی و ارتباطات مستمر با اهرم‌های مختلف قصد تصدی آن را دارند که موجب نگرانی علاقه‌مندان کشور، استان و دولت محترم فراهم آورده است.
تاییدکنندگان مفاد این درخواست به نمایندگی از جمع کثیر فعالان انقلابی و سیاسی و اجتماعی انتظار دارند با تعیین استاندار و گروه مدیران دستگاه‌های اجرایی و نظارتی با مشخصات انقلابی، ولایی، تفکر و عمل جهادی، دست‌پاک، عدالت‌خواه، فرهنگ‌مدار، غیروابسته به جریانات سیاسی و جناحی، با بصیرت، جامع‌نگر، با نشاط و توان و انگیزه خدمت به مردم، دارای تجربه و تخصص، قاطعیت و صلابت، بومی و با شناخت کافی از بوم استان، علاوه بر برخورداری از ظرفیت اجتماعی و مردمی و توان حل مشکلات استان، زمینه فعال‌سازی و افزایش ظرفیت و نقش استان در اقتصاد و تولید ملّی و امنیت غذایی و سایر حفظ و تقویت فرهنگ و اعتقادات و امید را در مردم دیار علویان فراهم کند.
انتهای پیام/۸۶۰۳۴/ج
