نهضت جنگل هویت مردم ایران است
به گزارش برگزیده های ایران از رشت، مجید رحمانی، پژوهشگر و محقق گیلانی امروز در یکصدمین سالروز شهادت میرزا یونس استادسرایی معروف به میرزا کوچک خان جنگلی در تحریریه برگزیده های ایران گیلان حضور یافت.
صحبت از میرزا صحبت از مقاومتی مردمی یک ملت است
مجید رحمانی در این دیدار با بیان اینکه هویت فردی در ورای خود، هویت اجتماعی را شکل می‌دهد، اظهار کرد: هویت اجتماعی نیز هویت ملی را شکل می‌دهد، ایران عزیز ما نیز رنگین کمانی از اقلیم و اقوام است، هویت، تاریخ، فرهنگی، اقتصاد و سیاست این زیست‌بوم‌ها است که هویت ملی ما را شکل می‌دهد.
وی با بیان اینکه صحبت درباره میرزا و نهضت جنگل صحبت درباره تاریخ ایران است، افزود: اگر قرار است درباره میرزا کوچک جنگل سخن بگوییم باید درباره مقاومت مردمی یک ملت سخن بگوییم.
این پژوهشگر نهضت جنگل با تأکید بر اینکه باید حافظه تاریخی خود را به روز کنیم، گفت: از خودبیگانگی فرهنگی، مهاجرت و فرار برخی از نخبگان ریشه‌ای در هویت بومی و زیست‌بوم‌های مختلف دارد، بنابراین نیازند شناخت هویتی خود و بازنگری تاریخی و تبیین آن داریم.
نهضت جنگل هویت مردم گیلان و ایران است
این پژوهشگر تاریخ معاصر با تأکید بر ضرورت پرداختن به نهضت جنگل به صورت ویژه گفت: نهضت جنگل هویت مردم گیلان و ایران و نماد مقاومت ملت است.
وی با تأکید بر عبرت‌گیری از تاریخ گفت: از طرفی در دین ما بارها توصیه شده تا به تاریخ بنگریم و از سرگذشت پیشینیان عبرت بگیریم و درس بیاموزیم، چرا که گذشته چراغ راه آینده ما است.
رحمانی با بیان اینکه گیلان همواره مردمی مبارز و مقاوم در دوره‌های تاریخی در راه استقلال داشته است، تصریح کرد: همه دوره‌های تاریخی باید در برنامه‌های رسانه‌ای به آنها پرداخته شود اما اگر بخواهیم از تمام این دوران یک دوره را که نماد هویتی مردم گیلان است، انتخاب کنیم آن نهضت جنگل خواهد بود، چرا که هنوز تاریخ شفاهی آن در جای جای این سرزمین جای دارد.
وی میرزا کوچک جنگلی را آغازگر نهضت جنگل عنوان کرد و افزود: مبارزات این نهصت از مرداد ماه ۱۲۹۴ در جنگل‌های گیلان آغاز شده هفت سال به صول انجامید، برای شناخت نهضت جنگل ابتدا باید شخص میرزا را که رهبر نهضت است بشناسیم.
رحمانی با اشاره به شخصیت میرزا کوچک تصریح کرد: ما درباره میرزا با یک شخصیت اساطیری، یک شخصیت شاهنامه‌ای و یا با یک انسان معصوم هم طرف نیستیم بلکه انسان عادی را در برابر چشمان خود داریم، عالم، روحانی که درس طلبگی خوانده و ملبس به لباس روحانیت است که هشت سال در دوران مشروطه می‌جنگد و وقتی مشروطه از اهداف و آرمان‌های خود منحرف می‌شود او با یاران خود در اتحاد اسلام تصمیم می‌گیرند تا مبارزه‌ای را علیه بیگانگان آغاز کند.
میرزا همواره منش و روش طلبگی خود را حفظ کرد
مؤلف کتاب “ابعاد بین‌المللی نهضت جنگل” به با اشاره به شخصیت معنوی میرزا گفت: گرچه میرزا لباس خود را از لباس روحانیت به لباس رزم تغییر داد اما همواره بر منش و روش طلبگی خود باقی بود.
این محقق و پژوهشگر تاریخ معاصر با اشاره به جنگ‌های مستقیم و غیرمستقیم میرزا در دو سال ابتدایی نهضت با روس‌های تزاری گفت: بعد از انقلاب اکتبر روسیه و پس از خروج قوای روس‌های تزاری از گیلان و ایران فرصت حدود یک سالهای برای برقراری حکومت اتحاد اسلام در گیلان یافت و پس از آن با انگلیسی‌ها وارد نبردی نابرابر شد در شرایطی آتش‌بس را به انگلیسی‌ها تحمیل کرده و پس از آن با میهمانان ناخوانده، بولشویک‌های شوروی مواجه شد.
میرزا هرگز به دنبال تجزیه طلبی نبود
مؤلف کتاب “ابعاد بین‌المللی نهضت جنگل” با تأکید بر اینکه میرزا هرگز به دنبال تجزیه طلبی نبود، بیان کرد: میرزا آمده بود تا ایران را از دست بیگانگان خارج کند و برای این اقدام ابتدا باید گیلان آزاد می‌شد چرا که گیلان هم دروازه اروپا بود هم کریدور جنگ جهانی اول و هم اینکه تمام درگیری‌ها در گیلان بود، ما در گیلان هم روس‌های تزاری، هم انگلیس و هم بولشویک‌ها را داشتیم.
رحمانی با اشاره به کمک و یاری تمامی مردم گیلان و ایران به میرزا در نهضت جنگل گفت: میرزا ابهت نظامی دو ابر قدرت را در گیلان به سخره می‌گیرد و پیام وحدت و اتحاد ملت ایران را می‌دهد، حتی برخی نیروهای خارجی هم برای جنگیدن با جریان امپریالیست به همراهی میرزا آمده بودند، مقاومت میرزا و یارانش باعث ملغا شدن قراردادهای استعماری شد.
وی با اشاره به مبارزه میرزا علیه یک جریان بین‌المللی بیان کرد: میرزا در اثنای جنگ جهانی بود، انگلیس و روسیه تزاری در این حین اهداف مشترک داشتند و علیه عثمانی و آلمان مبارزه می‌کردند، دوره اسفناک تاریخ ایران همین هفت سال است، در این دوران قریب به ۱۰ نخست وزیر در ایران تغییر می‌کند که برخی از آنان همراهی‌های نسبی با نهضت جنگل دارند.
شاهد هفت سال دفاع مقدس ایرانی‌ها در نهضت جنگل در گیلان بودیم
این پژوهشگر تاریخ معاصر با اشاره به دلایل افتخار گیلانی‌ها و ایرانی‌ها به میرزا کوچک جنگلی و نهضت جنگل بیان کرد: ما هفت سال دفاع مقدس ایرانی‌ها را در نهضت جنگل در استان گیلان داشتیم و بیش از چندهزار نفر در این مقاومت مردمی نقش‌آفرین بودند و شهدای بسیاری نیز نثار استقلال کشور شد و به دلیل خفقان دوران پهلوی نام و نشان چندانی از آنها نمانده است.
مقاومت میرزا واکنش طبیعی مردمی برای اعاده حیثیت ملی بود
وی نهضت جنگل را یکی از موفق‌ترین، طولانی‌ترین و مردمی‌ترین و الهام بخش‌ترین مقاومت مردمی معاصر برشمرد و گفت: این موارد تنها از باب علاقه‌مندی به میرزا کوچک و مقاومتش نیست بلکه باید اذعان کنیم این مقاومت یک واکنش طبیعی مردمی برای اعاده حیثیت ملی بود و تشکیل دو حکومت اتحاد اسلام در تابستان ۱۲۹۶ تا خرداد ۱۲۹۷ و حکومت موقت جمهوری ایران در خرداد و تیر ۱۲۹۹ از ویژگی‌های بارز نهضت جنگل است.
واژه جمهوری با نهضت جنگل وارد ادبیات سیاسی ایران شد
رحمانی با اذعان به اینکه مقاومت اسلامی میرزا کوچک و مردم گیلان زمینه‌ساز لغو قراردادهای استعماری ۱۹۰۷ و ۱۹۱۹ علیه ایران شد، بیان کرد: این اقدام میرزا به احقاق حقوق مردم در مقابل بیگانگان پرداخت، در خروج نیروهای روس تزاری از گیلان شرایطی را تحمیل کرد که امنیت مردم تضمین شده، مانع از لشکرکشی انگلیسی‌ها و عبور از گیلان و از تبلیغ مرام کمونیستی در گیلان جلوگیری کرد تا مانع اهداف توسعه‌طلبانه بلشویک‌ها شود.
وی با بیان اینکه میرزا با پیام وحدت به ملت ایران نشان داد که می‌توان با اتحاد جلوی هر متجاوزی ایستاد، افزود: نخستین بار واژه جمهوری با نهضت جنگل وارد ادبیات سیاسی ایران شد ولی باید اذعان کرد که خلف وعده بولشویک‌ها مانع مانایی جمهوریت شد ومیرزا را وارد یک بارزه فرسایشی بولشویک‌ها و جریان چپ جنگل (احسان‌الله خان و خالوقربان) کرد.
نخستین جمهوری انقلابی موقت ایران توسط میرزا کوچک جنگی تشکیل شد
رحمانی با بیان اینکه اولین جمهوری انقلابی موقت ایران توسط میرزا کوچک جنگی تشکیل شد، گفت: میرزا در انزلی سه روز با بولشویک‌ها مذاکره می‌کند و ۹ بند معاهده بر آنان تحمیل می‌کند، می‌گوید باید به تهران برویم مجلس مؤسسان تأسیس کنیم تا رأی مردم حکومت آینده را انتخاب کند.
رضاخان توسط انگلیسی‌ها مأمور ازبین بردن نهضت جنگل بود
وی با اشاره به خیانت بولشویک‌ها و سودای کشورگشایی آنان بیان کرد: پس از آن میرزا و یارانش شهید می‌شوند و در ۵۷ سال دولت پهلوی خفقانی بود که تمام فعالیت‌های میرزا و یارانش را زیر سؤال برد، یک خفقان تاریخی پیش آمد که جرأت از میرزا گفتن نبود، قلم به دست دشمن بود و در کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ کودتایی انگلیسی صورت می‌گیرد و انگلیسی‌ها رضاخان را به عنوان وزیر جنگ انتخاب و او را مأمور نابودی نهضت جنگل می‌کنند.
محقق و پژوهشگر تاریخ معاصر با بیان اینکه جریان چپ با حضور احسان‌الله خان دوستدار موجب ایجاد برخی شبهات در خصوص نهضت جنگل شد، گفت: برخی از افراد این همکاری جنگلی‌های چپ را به نام میرزا می‌زنند که منصفانه نیست و باید درک کرد که میرزا تنها یک ماه و اندی با بولشویک‌ها همکاری مشروط داشت و در ادامه با آنها مبارزه نظامی و سیاسی کرد.
میرزا دو بار پیشنهاد پادشاهی را رد کرد
وی با اشاره به پیشنهاد پادشاهی به میرزا به ازای اجازه عبور از گیلان بیان کرد: با وجود اینکه دو بار به میرزا پیشنهاد پادشاهی (یک بار توسط انگلیسی‌ها و یک بار توسط بولشویک‌ها) می‌دهند اما او استقلال ایران را به منافع خود ترجیح نمی‌دهد و تشکیل حکومت با کمک خارجی‌ها را نپذیرفته و همین باعث تشدید دشمنی متجاوزین با وی می‌شود.
باید دوره‌های تاریخی مربوط به میرزا را به تفکیک مورد تبیین قرار دهیم
وی با تأکید بر اینکه باید دوره‌های تاریخی مربوط به میرزاکوچک را به تفکیک تبیین کنیم، بیان کرد: در هر دوره از این مقاومت هفت ساله سردار جنگل با دشمنان متفاوت و با مؤلفههای اثرگذار داخلی و خارجی متعدد روبرو بود.
رحمانی با اشاره به اینکه نهضت جنگل نهضت مردمی ایران است، بیان کرد: در نهضت جنگل و یاران میرزا از پزشک، روحانی و مجتهد و نظامی تا کاسب، زارع، دهقان، بقال و شیشه‌بر حضور دارند که این نشان از دربرگیری نهضت جنگل و شخصیت محبوب میرزا کوچک خان بود.
تاریخ استعماری تلاش می‌کند از جهل ملت‌ها به جعل تاریخ مطلوبش برسد
رحمانی با بیان اینکه تاریخ استعماری تلاش می‌کند از جهل ملت‌ها به جعل تاریخ مطلوبش برسد، افزود: اگر ما آگاهی خود و حافظه تاریخی را تقویت نکنیم و تاریخ را درست ندانیم باید تاریخی که جریان استعمار و استکبار برایمان تعریف می‌کنند بپذیریم، بزنگاه تاریخ معاصر ما مشروطه و نهضت جنگل است، مردم و جوانان کشور باید این تاریخ را بخوانند تا درست تحلیل کنند.
رحمانی با اشاره به یک سال حکومت اتحاد اسلامی بین سالهای ۱۲۹۶ و ۱۲۹۷ و آبادانی در این دوره بیان کرد: میرزا توانست در این دوره آبادانی، عمران، راه‌سازی، بهداشت، مدرسه‌سازی، حکومت اتحاد اسلام در گیلان برقرار کرده و یک الگوی حکمرانی جدید را در دورهای که قراردادهای ننگین در کشور به یادگار مانده بود ایجاد کند.
وی در باب الهام‌گیری رهبران انقلابی و مردمی از شخصیت میرزا کوچک خان گفت: در دوره انقلاب اسلامی نقش میرزا کوچک در بیان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و همچنین مقام معظم رهبری بارها تبیین شده و حتی الگویی برای مبارزات مردمی علیه متجاوزان در اقصی نقاط جهان ازجمله چه گوآرا در آمریکای مرکزی شد.
نهضت جنگل تاثیر بسزایی بر روند معادلات بین‌المللی داشت
نویسنده کتاب «ابعاد بین‌المللی نهضت جنگل» با بیان اینکه نهضت جنگل تأثیر بسزایی بر روند معادلات بین‌المللی داشت، تصریح کرد: به‌دلیل جایگاه ژئوپلتیکی گیلان در کریدور شمال ـ جنوب، شکل‌گیری این نهضت بر دیگر کشورها تاثیر بسیاری گذاشت، به‌طوری‌که باعث تأثیر در ساختار جهانی و بین‌المللی شد و لشکرکشی کشورهای درگیر جنگ جهانی اول را به تعویق انداخت و به همین دلیل همراهی و همسویی کشورهای روسیه و انگلیس با دولت وقت ایران به نابودی نهضت جنگل منجر شد.
وی با اشاره به حضور افسران خارجی در بین مبارزان نهضت جنگل خاطرنشان کرد: چرایی و چگونگی حضور افسران خارجی از کشورهایی چون آلمان، اتریش، لهستان، مجارستان، چکسلواکی و عثمانی، به‌واسطه جنگ اول جهانی و اسارت این نیروها در روسیه بود و پس از خلاصی از زندان‌های تزاری به واسطه علاقه‌مندی به مرام و منش میرزا کوچک‌خان در دورهای کوتاه به نهضت جنگل پیوستند.
نباید پاسداشت میرزا به یک روز ۱۱ آذر ختم شود
این پژوهشگر با بیان اینکه ما با یک قهرمان ملی با مصادیق واقعی طرف هستیم، افزود: امسال به همت مردم و جوانان گیلانی کارهای خوبی برای گرامیداشت صدمین سالگرد میرزاکوچک صورت گرفت اما لازم است که این فعالیت‌ها در سطح ملی و فراملی، کارکردهای رسانه‌ای داشته باشد و بنابراین باید تاریخ را با در نظر گرفتن ظرف زمانی و درک تقدم و تأخر رخدادها و حتی شناخت زمانی واژگان مورد بررسی قرار داد.
وی با تأکید بر اینکه نباید پاسداشت میرزا به یک روز ۱۱ آذر ختم شود، گفت: باید همه دستگاه‌های متولی در کنار مردم سهم خود را برای تبیین ابعاد شخصیتی میرزا و نهضت جنگل ایفا کنند و در ابعاد تربیتی نیز باید دستگاه‌های متولی ازجمله آموزش و پروش و دانشگاه در قالب سرفصل‌های دروس خود به تشریح وقایع روزگار میرزا و اقدامات وی بپردازند.
انتهای پیام/۸۴۰۰۷
