پیدا و پنهان حذف سیاست ارزی ۴۲۰۰ تومانی باید بررسی شود

 مهدی بشارتده‌سلوطی استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار برگزیده های ایران در شهرستان ساری درباره فواید حذف ارز ۴۲۰۰ اظهار کرد: باید قبول کنیم یکی از بحث‌های پیچیده در چالش اقتصادی کشور ایران بحث ارزی است، اینکه سیاست ارزی ۴۲۰۰ تومانی به خوبی عمل کرد یا نکرد باید به‌خوبی ارزیابی شود.

وی با بیان اینکه اگر می‌خواهیم بدانیم سیاست ارزی ۴۲۰۰ تومانی موفق بوده یا خیر، باید آمارهای بانک مرکزی درباره تورم را نقطه به نقطه بررسی کنیم، افزود:  به عنوان نمونه در بحث نهاده‌های دامی  و کالاهای اساسی از اسفند سال ۹۶ تا تیر ماه ۱۴۰۰ می‌بینیم ارز ۴۲۰۰ تومان افزایش ۱۹۰ درصدی قیمت‌ها شده و برای تورم کالاهایی که مشمول این سیاست نبودند افزایش حدود ۴۳۳ درصدی داشته است که این خود نشان می‌دهد که این سیاست توانسته رشد فزاینده‌ای که دربحث کالاهای اساسی بوده را تا حدودی مهار کند.

استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری مازندران اضافه کرد: اگر بخواهیم این مهم را به‌صورت مصداقی بررسی کنیم در بهمن ماه سال ۹۸ وقتی شکر از فهرست کالاهای ۴۲۰۰ تومانی حذف شده بود ۶ هزار تومان قیمت داشت که امروز به ۱۸هزار تومان رسید یعنی رشد ۲۰۰ درصدی داشته است؛ درحالی تورم نقطه به نقطه کلی را ببینیم رشد ۹۲ درصدی را نشان می‌دهد.

بشارتده سلوطی ادامه داد: یک نمونه دیگر ۲میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات گوشت به شرکت پشتیبانی امور دام داده شده تا گوشت‌های منجمد را وارد کند ان زمانی که این کار انجام شد قیمت گوشت ۴۲هزار تومان بود و در اختیار نیازمندان قرار می‌گرفت وقتی که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد این قیمت به ۱۰۸هزار تومان رسید که نشان می‌دهد مصرف گوشت در سفره مردم به حداقل ممکن رسیده است به‌گونه‌ای که میانگین مصرف دهک اول به یک کیلوگرم در سال رسیده و موضوع دیگر برنج هندی با قیمت ۷ هزار و برنج تایلندی با ۴هزار تومان وارد می‌شده وقتی ارز حذف شد قیمت برنج به ۳۰هزار تومان رسید.

وی با اعلام اینکه موافق ارز ۴۲۰۰ تومانی هستیم اما اشکالاتی در اجرا داریم، تصریح کرد: آنالیز قیمتی نشان می‌دهد که این سیاست ارزی در ۱۵ قلم اساسی ما تاثیرگذار بوده است.

استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری مازندران اضافه کرد: این را باید بدانیم در بحث هزینه‌های دام با رشد قیمت مواجه شدیم، باید واقع بین باشیم  زملنی‌که شاهد رشد ۵۷ درصدی در قیمت نهاده هستیم با ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت مرغ ۲۶ هزار تومان بوده که در صورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت مرغ به ۷۲ تا ۷۵هزار تومان می‌رسد.

این کارشناس اقتصادی بیان کرد: می‌توان گفت این سیاست ارزی با توجه به آمارها و اطلاعات برای کالاهای اساسی موثر بوده ولی اینکه به درستی اجرا نشده و یک‌سری خطاهای راهبردی اتفاق افتاد که باعث فاصله طبقاتی شدید بین مردم شده که الان محرز است.

بشارتده سلوطی تصریح کرد: حتی مسؤولان دولت قبل هم متوجه این اشتباه شدند، وقتی به کالاهایی از جمله دسته بیل، سنگ پا و غذای گربه ارز ۴۲۰۰ اختصاص یافته که نشان می‌دهد نظارت به‌درستی انجام نشده است.

وی با اشاره به اینکه کل مبالغ ارزی که در سیاست ۴۲۰۰ تومانی از فروردین سال ۹۷ تا انتهای سال ۹۹ حدود ۵۴ میلیارد دلار بوده است، گفت: در سال جدید ۸ میلیارد و ۱.۵ میلیارد برای واکسن کرونا به این مبلغ اضافه شده که در مجموع تا امسال ۶۴ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص پیدا کرد که ۵۰ درصد آن به ۶۴ شرکت، ۸۰ درصد به ۵۷۰ شرکت و ۹۰ درصد به یک‌هزار و ۲۶۵شرکت داده که نشان می‌دهد نظارت به‌درستی روی این مهم صورت نگرفت در غیر این صورت سیاست درستی بود.

استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری مازندران اضافه کرد: اگر بخواهیم کلیدواژه بحث رانت را برجسته کنیم و بیاییم بگوییم در قالب کارت یارانه‌ باب کنیم موجب نگاه‌های منفی به اقتصاد می‌شود.

بشارتده سلوطی تصریح کرد: باید قبول کنیم شرایط کشور به‌گونه‌ای نیست که بخواهیم یک هجمه و یا فشار دیگری را به اقتصاد وارد کنیم؛ به این دلیل که شرایط اقتصادی مملکت پذیرای این اتفاق نیست و مردم توان شوک را ندارند.

وی اضافه کرد:  فارغ از بحث‌های سیاسی بحث قابل توجه این بوده که سیاست‌های ارزی ۴۲۰۰ تومانی  توانسته هدف خود که ثابت نگهداشتن قیمت کالاهای اساسی را براساس رقم‌های بانک مرکزی انجام دهد البته اگر واقع‌بین هم باشیم می‌بینیم قیمت جهانی یک‌سری کالاها افزایش پیدا کرده است.

استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری مازندران با اعلام اینکه باید بدانیم آنهایی که به دنبال حذف ارز۴۲۰۰ تومانی هستند رویکردی پشت این قضیه است، اظهار کرد: سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی، سیاست خوبی بود ولی بسیار بد اجرا شد برای اینکه این سیاست را حذف کنیم باید بسیار سنجیده عمل کنیم؛ چرا که میزان تاب‌آوری مردم در این برهه از زمان باید به‌درستی محاسبه شود و پیدا و پنهان این سیاست برای حذفش باید بررسی شود و نباید بی‌گدار به آب زد.

بشارتده سلوطی در بخش دیگری از سخنان خود در ارتباط با بحث هدفمندی یارانه‌ها، اظهار کرد: تجربه خوبی در بحث یارانه نداشتیم و البته مخالف هدفمندی یارانه‌ها هستم به اعتقادم در این زمینه اگر هدف حمایت کالایی است بهتر است کالایی در اختیار مردم قرار گیرد و اگر هدف بحث حمایت تولید است باید به‌عنوان یارانه در اختیار تولیدکننده قرار گیرد تا با نظارت، هزینه تولید کاهش یابد نه اینکه جلوی هزینه تولید، ارز آزاد شود و بعد از آن طرف نفری ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان پول در اختیار مردم قرار گیرد و بگویید ما به مردم یارانه می‌دهیم که با این کار نقدینگی در کشور بالا رفته و نمی‌توان جلویش را گرفت و تورم در کشور خیلی بیشتر می‌شود.

وی اضافه کرد: افزایش حقوق نیز در این زمینه تاثیرگذار نیست، چرا که وقتی قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند سفره مردم کوچک‌تر می‌شود.

استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری مازندران با بیان اینکه در حوزه اجرا و در حوزه نظارت با مشکلاتی مواجه هستیم، یادآور شد: اگر این کار به درستی انجام می‌شد و تخفیف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای دسته بیل، سنگ پا،غذای گربه و سایر نبود الان این مشکلات را نداشتیم.

انتهای پیام/۸۶۰۳۴/ج