چرا سمنانی‌ها کمتر از همه جای کشور به خانه بخت می‌روند؟+ مستندات
برگزیده های ایران- مرتضی مزینانی: «ازدواج» در کنار سه شاخص اصلی «طلاق»، «ولادت» و «فوت» به‌عنوان «وقایع حیاتی» همواره در بررسی‌های جمعیتی از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار بوده و در عین حال، نشانگر پویایی و نشاط اجتماعی است.
کارشناسان مسائل اجتماعی، ازدواج را مهم‌ترین مؤلفه سنجش سطح امید در جامعه به‌خصوص در میان جوانان توصیف می‌کنند و از این‌رو، این رویداد مهم همیشه در صدر توجهات مسؤولان، برنامه‌ریزان، فعالان اجتماعی و حتی مردم عادی بوده است.
اعلام آمارهای مربوط به ازدواج در بهار امسال و مقایسه آن با سال گذشته، این روزها دغدغه‌هایی را در میان مردم و فعالان فضای مجازی ایجاد کرده است.
بنا بر این آمارها، استان سمنان کمترین نرخ ازدواج را در کشور به خود اختصاص داده و سمنانی‌ها کمتر از همه جای ایران به خانه بخت می‌روند؛ مسأله‌ای که از جهات مختلف قابل بحث و بررسی است.
آمارهای پارسال چه می‌گوید؟
برای درک بهتر موضوع و اهمیت مسأله، بهتر است ابتدا نیم‌نگاهی به شرایط ازدواج در کشور و استان سمنان داشت تا بررسی دلایل، بیشتر سندیت پیدا کند.
بر اساس آمارهایی که سازمان ثبت احوال کشور به‌طور رسمی اعلام کرده (اینجا ببینید)، مجموع ازدواج‌های ثبت‌شده در بهار سال ۱۳۹۹ عدد ۱۲۷ هزار و ۳۱۶ مورد بوده و در همه مدت، ۳۴ هزار و ۶۵۸ مورد طلاق نیز به ثبت رسیده است.
بر اساس همین آمارها و با همین مرجع منتشرکننده، استان سمنان در بهار سال ۱۳۹۹ در تعداد ازدواج و طلاق‌های ثبت‌شده دارای شرایطی ویژه بوده است.
در این مدت و در استان سمنان، ۸۶۲ مورد ازدواج ثبت‌شده و شمار طلاق‌های ثبت‌شده در همین بازه نیز ۲۱۶ فقره بوده است؛ به عبارتی در مقایسه آماری در مقیاس زمانی مشخص، معادل حدود یک چهارم ازدواج‌ها، به جدایی زوجین منتهی شده است.
بررسی آمارها حرف‌های دیگری نیز دارد؛ اعداد انتشاریافته نشان می‌دهد که استان سمنان بدون لحاظ نسبت جمعیت، از لحاظ ثبت ازدواج آخرین استان کشور بوده و به لحاظ طلاق نیز در رتبه یکی مانده به آخر قرار دارد!
ایلام با ثبت ۱۵۲ فقره طلاق در پله آخر طلاق در استان‌های کشور قرار دارد و استان سمنان نیز تنها یک رده با ایلام فاصله دارد و البته این‌ها همه بدون لحاظ نسبت جمعیتی است.
آمارهای امسال چه تغییری کرده است؟
آمارهایی که سازمان ثبت احوال کشور از تعداد ازدواج و طلاق‌های ثبت‌شده در بهار امسال ارائه کرده، نیز قابل تأمل است؛ اما آمارهای امسال چه تغییری کرده که شرایط را به مرز دغدغه مهم اجتماعی رسانده است؟
در بهار امسال، ۱۵۹ هزار و ۳۳۹ مورد ازدواج در کشور ثبت شده و شمار طلاق‌های ثبت‌شده در این مدت نیز ۴۲ هزار و ۳۳۱ مورد بوده است.
استان سمنان در بهار امسال نیز بدون در نظر داشتن نسبت جمعیت با ۹۶۸ مورد ثبت ازدواج، در رتبه آخر بین استان‌های مختلف کشور از این منظر قرار گرفته است.
بررسی آمارها نشان می‌دهد جایگاه استان سمنان در ثبت طلاق در سه ماهه امسال نسبت به سال گذشته کمی متفاوت شده و در میزان ثبت طلاق رشد قابل‌تأملی داشته؛ در این مدت، ۳۳۳ فقره طلاق در استان ثبت شده است.
استان‌های خراسان جنوبی با ۳۱۹ مورد، کهگیلویه و بویراحمد با ۲۹۹ مورد و ایلام با ۲۱۱ مورد ثبت طلاق در رتبه‌های بعد از استان سمنان قرار گرفته‌اند.
رشدی امیدوارکننده؛ رتبه‌ای تأسف‌آور!
مقایسه آماری ازدواج‌های ثبت‌شده در سه ماهه نخست سال جاری به سه ماهه ابتدایی سال گذشته، نشان می‌دهد که عدد ازدواج‌های ثبت‌شده از ۸۶۲ به ۹۶۸ مورد افزایش یافته و این امر نشانگر رشد حدود ۱۲.۳ درصدی ازدواج‌ها در استان سمنان است.
اما در همین مدت، شمار طلاق‌های ثبت‌شده نیز از ۲۱۶ مورد به ۳۳۳ مورد رسیده که حکایتگر افزایش بیش از ۵۴ درصدی طلاق‌های ثبت‌شده در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته است!
بنا بر همین آمارها، سمنان دارای کمترین نرخ ازدواج در کشور محسوب می‌شود. در سال ۱۳۹۹ میانگین نرخ عمومی ازدواج در کشور برابر هفت بوده که کمترین نرخ به استان سمنان با ۴.۷ ازدواج به ازای هر یک هزار نفر جمعیت تعلق گرفته و بالاترین نرخ متعلق به استان خراسان شمالی با ۹.۴ ازدواج به ازای هر یک هزار نفر بوده است.
سمنان چرا در این رتبه قرار گرفت؟
رشد کند ازدواج‌ها و به‌ویژه افزایش قابل‌توجه طلاق‌های ثبت‌شده در استان سمنان، کارشناسان امور اجتماعی را به دغدغه انداخته و آنها دلایل مختلفی برای این مسأله عنوان می‌کنند.
بر همین اساس، مشکلات اقتصادی شاید مهم‌ترین عامل تأخیر ازدواج جوانان باشد؛ امری که به‌خصوص در سال‌های گذشته و با تورم افسارگسیخته و عدم مدیریت دولت بر معیشت مردم، به جدی‌ترین عامل دوری جوانان از سنت سفارش‌شده ازدواج تبدیل شده است.
حجت‌الاسلام محسن قلندری، یک فعال دانشگاهی مشکلات اقتصادی را مهم‌ترین مانع ازدواج جوانان دانسته و اظهار کرده بود: در ارتباطی که در دانشگاه با دانشجوبان داریم، مهم‌ترین دغدغه‌های خود را برای ورود به زندگی مشترک، مشکلات اقتصادی و نداشتن شغل می‌دانند.
او تورم موجود در جامعه را از دیگر موانع مهم پیش پای ازدواج جوانان اعلام کرده و گفته بود: طی چند سال گذشته به جهت تورم سرسام‌آوری که در جامعه شاهد بودیم، شرایط برای ازدواج جوانان سخت‌تر شده است.
جهانگیر کرمی، یک کارشناس مسائل اجتماعی هم با اشاره به اینکه سن ازدواج در ایران روزبه‌روز در حال افزایش است، گفت: تا چند دهه قبل به ازای هر ۱۰ سال، یک سال به سن ازدواج جوانان اضافه می‌شد؛ اما در دهه‌های اخیر به ازای هر ۱۰ سال، ۲.۵ سال به سن ازدواج جوانان افزوده می‌شود.
او بهترین سن برای ازدواج جوانان را بین ۲۲ تا ۲۶ سال دانست و افزود: در این سن، فرد شرایط مناسبی دارد که وارد زندگی شود؛ اما متأسفانه در شرایط کنونی از این سن عبور کرده‌ایم.
این کارشناس مسائل اجتماعی در خصوص مهم‌ترین موانع پیش روی جوانان برای ازدواج هم گفت: بیش از ۷۰ درصد از جوانانی که ازدواج نمی‌کنند، مشکلات اقتصادی را مهم‌ترین مانع برای ازدواج خود می‌دانند.
مدیریت‌ها چقدر تأثیر داشت؟
یکی از مهم‌ترین مسائلی که امروز در مسأله رشد طلاق‌ها و کاهش میل جوانان به ازدواج باید به آن توجه کرد، مدیریت ناکارآمد سال‌های گذشته است که بسیاری از صاحب‌نظران نیز آن را یکی از دلایل اصلی افزایش شمار طلاق‌ها در استان سمنان می‌دانند.
دلایل عدم تمایل پسران به ازدواج نکات قابل‌توجهی را به دست می‌دهد؛ بر اساس تحقیقات میدانی منتشرشده، بیش از ۷۰ درصد از پسران، «بیکاری» را عامل اصلی ازدواج نکردن خود عنوان کرده‌اند و این امر، سستی در ایجاد اشتغال پایدار برای نسل جوان را نشان می‌دهد که آن را از رفتن به خانه بخت منصرف کرده است.
همچنین ۵۴ درصد از جوانان نداشتن مسکن و ۳۰ درصد هم مشکل پیدا کردن فرد مناسب را عامل تأخیر در ازدواج خود دانسته‌اند و در این بخش نیز مسؤولان وزارت راه و شهرسازی و امور جوانان دولت سابق که آمار مندرج در گزارش پیش روی شما مربوط به بازه عملکردی آنهاست، باید پاسخ دهد برای جوانان چه کرده‌اند؟
به این سؤالات پاسخ دهید!
در استان سمنان نیز هر سه ضلع مهم باید پاسخگوی شرایط کنونی باشند؛ مسؤولان اقتصادی به مردم توضیح دهند شرایط ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری در استان به چه شکلی پیش رفته است؟
مسؤولان حوزه مسکن و ساخت‌وساز باید توضیح دهند در هشت سال گذشته چه تعداد واحد مسکونی برای زوجین جوان ساخته و تحویل داده‌اند؟ به عبارت بهتر، اساساً اقدامی در این بخش انجام شده است؟
مسؤولان اجتماعی در تمام دستگاه‌های ذی‌ربط نیز باید پاسخگوی این پرسش باشند که در راستای فرهنگ‌سازی ازدواج آسان، افزایش تمایل نسل جوان به ازدواج و کاهش انتظارات خانواده‌ها و مواردی از این دست چه کرده‌اند؟
این ویدئو را ببینید:
انتهای پیام/۲۲۴۹/م/
